Memleketimizin, sokaklarında bağıran, şerbet güğümündeki ziliyle geldiğini belli eden, şerbetini öven, maniler düzen şerbetçileri nerede? Eskiler bilir, her köşe başında var olan, sokaklarda adım adım dolaşan şerbet erbaplarını… Peki, kim atıl kıldı bu geleneği? Tartışılır. Sarısı, kırmızısı, yeşili, pembesi ve mavisiyle, Türk mutfağının mihenk ve lezzet taşlarından biridir şerbet. Dünya daha onu keşfetmeden yüzlerce yıl önce beslenme ve tat alma programımıza dahil oldu... Özellikle Osmanlı zamanında saraydan ve halk sofrasından hiç eksik edilmedi. Tadı ve sağlıklı olması sebebi ile yemek yanında ikram edildi. Hatta öyle ki, bazen su yerine şerbet bile içildi. Birkaç sene öncesine kadar şerbet, neredeyse yok denecek kadar az üretilirken şimdilerde birçok evde ve işletmede rastlamak, bu geleneksel lezzeti tanımak mümkün hale geldi.
ŞİFASI SAYMAKLA BİTMEZ
buz gibi meyan şerbetinin boğazda bıraktığı o buruk tadı, şifasını saymakla bitiremeyeceğimiz demirhindi şerbetinin o mayhoş lezzetini, kokusuyla miski amber uyandıran gül şerbetini, mevlevi mutfağının sıcak ve soğuğu bir araya getirdiği sirkencubinin lezzetini bilenler bilir... Peki, ama ya bilmeyenler? İşte tam da bu sebeple, Evliya Çelebi'nin 'Seyahatname'sinde sıkça bahsettiği, Mevlana'nın ise "Hayatta sevdiğim üç şey; sema, hamam ve şerbettir" sözüyle önemine değindiği, yapımı kolay üç şerbet tarifini Ramazan Bingöl verdi...
DEMİRHİNDİ ŞERBETİ
250 gr. demirhindi
2.5 lt. su
200 gr. şeker veya 2 yemek kaşığı bal
2.5 gr. zencefil
2.5 gr. tarçın
2 adet karanfil
YAPILIŞI: Bir tencerenin içine 2.5 litre su koyun, üzerine tüm malzemeyi ekleyerek bir gece bekletin. Karışımı ertesi gün, suyun rengi değişip hafif şerbet kıvamını alana kadar kaynatın. Kaynamış malzemeleri tülbentten geçirerek süzün, soğuk olarak servis edin.
KORUK ŞERBETİ
1 kg. koruk
2 su bardağı toz şeker
2 litre su
YAPILIŞI: Koruklar salkımdan tane tane ayrılıp iyice yıkanıp temizlenir. Taneler havanda dövülerek, kevgire alınır. Kevgirden geçirilip elle iyice sıkılarak, suyunun çıkması sağlanır. Elde edilen su, ince delikli bir süzgeçten veya tülbentten geçirilerek süzdürülür. Toz şeker, su içinde eritilip şerbet yapılır. Koruk suyu da şerbete eklenip karıştırılır. Bol miktarda buz eklenip servis edilir.
GÜL ŞERBETİ
2.5 litre su
30 gr. tomurcuk gül
250 gr. şeker
20 gr. kızamık şekeri
1 adet çubuk tarçın
2 adet karanfil
YAPILIŞI: Tomurcuk gülleri iyice yıkayın. Üzerine suyu, kızamık şekerini, çubuk tarçını ve karanfili ilave edin. Biraz ılındıktan sonra şekeri ilave edin ve kaynatın. Kaynattığınız karışımı bir tülbent yardımıyla süzün. Soğuttuktan sonra servis edin.
SİRKENCÜBİN ŞERBETİ
5 su bardağı su
5 tatlı kaşığı bal
5 tatlı kaşığı üzüm sirkesi
'Bal ile sirke ölçüsü aynı olmaz ise sirkencübin güzel olmaz.' - Mevlana Celaleddin Rumi
YAPILIŞI: Cam bir sürahinin içine soğuk su, bal ve sirke koyduktan sonra şerbeti iyice karıştırın. Hhazma faydalı olan sirkencübin şerbetini, bardaklara dökerek yemeklerinizin yanında servis edin. şerbeti