Anemi, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin miktarının çocuğun yaşı için normalin altına düştüğü bir durumdur. Çocuğun soluk renkte görünmesine ve huysuz, yorgun veya güçsüz hissetmesine sebep olabilir. Ebeveynlerin bu durumu önlemek için atılacak adımların farkında olması gerekir. Hızlı büyüme durumun potansiyel bir nedeni olduğundan, bebeklik ve ergenlik dönemleri çocukların özellikle anemiye eğilimli olduğu iki yaş grubudur.
ANEMİ NEDİR?
Anemi, vücutta yeterli sayıda kırmızı kan hücresi olmadığı anlamına gelir. Kırmızı kan hücreleri, vücuttaki diğer hücrelere oksijen taşınmasını ve iletilmesini mümkün kılan özel bir pigmentli protein olan hemoglobin ile doldurulur. Çocuğunuzun kaslarındaki ve organlarındaki hücrelerin hayatta kalabilmesi için oksijene ihtiyacı vardır ve kırmızı kan hücresi sayısının azalması vücutta strese yol açar. Aneminin çeşitli türleri vardır. Demir eksikliği anemisi durumunda vücut yeterli oranda kırmızı kan hücresi üretmez. Eğer beslenme yolu ile yeterli demir veya diğer besin maddeleri takviye edilmezse ciddi sorunlara neden olabilir.
Orak hücre anemisi ise çok sayıda kırmızı kan hücresini yok eder. Bu tip anemi genellikle bir çocuğun altta yatan bir hastalığı varsa veya kırmızı kan hücresi bozukluğunu genetik olarak miras aldığında ortaya çıkar. Kanama yoluyla kırmızı kan hücrelerini kaybedilebilir. Bu, ağır adet kanaması gibi bariz kan kaybı veya belki de dışkıda uzun süreli düşük dereceli kan kaybı olabilir.
ANEMİNİN ORTAK BELİRTİLERİ VE SEMPTOMLARI
Soluk veya soluk (sarı) cilt, soluk yanaklar ve dudaklar, göz kapaklarının ve tırnak yataklarının astarı normalden daha az pembe görünebilir, sinirlilik, hafif zayıflık, kolay yorulma, sık uyuklama görülür. Kırmızı kan hücresi tahribatı yaşayan çocuklar sararabilir (cildin veya gözlerin sararması) ve koyu çay veya kola renkli idrar çıkarabilir. Şiddetli anemisi olan çocukların ek belirtileri ve semptomları ise nefes darlığı, hızlı kalp atış hızı, el ve ayak şişmesi, baş ağrısı, baş dönmesi ve bayılma, huzursuz bacak sendromu görülebilir.
ÇOCUKLAR GIDA DIŞI ÇEŞİTLİ ŞEYLER YİYEBİLİR
Düşük demir anemisi olan çocuklar buz, toprak, kağıt, karton ve mısır nişastası gibi gıda dışı garip şeyler yiyebilirler. Pika genellikle demir oranı düşük olan ve kabızlık şikayeti olan çocuklarda görülür. Bu çocuklarda pika genellikle anemi demir takviyeleri ile tedavi edildikten sonra durur. Hafif seviyede anemi bile çocuğunuzun enerjisini, odağını ve öğrenme yeteneğini etkileyebilir. Kronik demir eksikliği anemisi uzun süreli, kalıcı gelişim bozukluğuna neden olabilir. Çoğu durumda, basit bir kan sayımı anemiyi teşhis edebilir.
AİLELER NASIL ÖNLEYEBİLİR?
Demir eksikliği anemisi ve diğer beslenme anemileri, çocuğunuzun dengeli beslenmesini sağlayarak önlenebilir. Doktora danışarak özel bir beslenme programı ve takviyeler kullanılabilir. 1 yaşından önce çocuğunuza inek sütü vermeyin. Çocuğunuza hazır olmadan inek sütü verilmesi, dışkısında kan kaybına neden olabilir ve bağırsakta emilen demir miktarını da azaltabilir. Emziriyorsanız, bebeğiniz en az 4 aylık olana kadar yeterli miktarda demir alacaktır. 4 aylıkken emzirilen bebeklere, demir açısından zengin (örn. kırmızı et veya demir takviyeli tahıllar) yeterli tamamlayıcı gıdalar yiyene kadar demir takviyesi yapılmalıdır. Çocuk doktorunuza danışarak en uygun gıdalar ve ne kadar ek demir takviyesi gerektiğini öğrenmelisiniz. Mamayla besliyorsanız, bebeğinize demir içeren mama verebilirsiniz. 12 aylık olduktan sonra, çocuğunuza günde 2 bardaktan fazla tam yağlı inek sütü vermekten kaçının. Süt demir açısından düşüktür ve çocukların doygun hissetmelerini sağlayabilir, bu da demir açısından zengin gıdaları tüketme miktarını azaltabilir.
Büyük çocuklara demir içeren gıdalarla dengeli bir beslenme imkanı sağlayın. Tahıl, kırmızı et, yumurta sarısı, patates, domates, fasulye, pekmez ve kuru üzüm demir içeren gıdalar arasındadır. Vücudun demir emilimini arttırmak için tüm aileyi narenciye yemeye veya C vitamini yüksek diğer yiyecekleri yemeye teşvik edin. Yeşil sebzeler çok fazla demir içermesine rağmen, birçok sebzeden gelen demir vücudunuzun emmesi zor bir formda gelir, ancak C vitamini yardımcı olabilir! Çocuğunuzda anemi belirtileri varsa, mutlaka uzman bir doktordan destek almalısınız.
