Uzm. Dyt. Esra Toktay karantina sürecinin bizleri nasıl etkilediğini görmek amacıyla yapılmış çalışmaların hemen hemen hepsinde fiziksel aktivitenin süre ve sıklığında azalma görüldüğünü söylüyor. "Kapanma sürecinde gün sayısı ne kadar artarsa fiziksel aktivite de o oranda azalıyor" diyen Uzm. Dyt. Esra Toktay, kapanmayla birlikte hayatımızda neler değiştiğini SABAH okurlarına anlattı…
"Yapılan araştırmalar uyku düzenimizin olumlu ve olumsuz yönlerde değiştiğini, özellikle genç yetişkinlerde uyku kalitesinin ciddi oranda düştüğünü gösteriyor. Yetişkinler arasında da klinik uykusuzluk Covid-19 öncesi (Ekim-Aralık 2019) %15 iken, pandemiyle birlikte %20'ye çıktığı gözlemleniyor. Bunun yanında ekran önünde geçirdiğimiz sürelerin arttığı da araştırmalar sonucu belirlendi. Yapılan anketlerde çocukların çevrimiçi süresinin iki katına yani günde 3 saatten 6 saate çıktığı görülüyor. Bu artışlar kısmen uzaktan eğitimden kaynaklanıyor olsa da çocukların daha çok sosyal medya platformlarında zaman geçirdikleri gözlemlendi. Yetişkinlerde de ekran önü süresinin %30-40 gibi bir oranda arttığı belirlendi."
EV YEMEKLERİ YEMEK KALORİ ALMADIĞIMIZ ANLAMINA GELMİYOR
"Beslenme düzenimizde pandemi öncesine oranla daha az paket yemek siparişi verilip evde daha fazla yemek pişirildiği görülüyor" diyen Uzm. Dyt. Esra Toktay; "Birçok ebeveynin yemek pişirmeye daha fazla zaman ayırdığı, daha fazla yemek yediği ve daha fazla atıştırmalık yiyecekler tükettiğini görüyoruz. Beslenme düzenimizdeki bu değişiklik sağlıklı da görünse kapanmadan önceki aylara kıyasla, kapanmanın ilk ayı itibariyle günde 235 kalori fazla aldığımız belirlendi." diye ekliyor.
DUYGUSAL AÇLIĞINIZA ENGEL OLUN
Kapanma sırasında içinde bulunduğumuz duygusal değişiklerin yemek yeme isteğini arttırdığını söyleyen Uzm. Dyt. Esra Toktay "Duygusal yeme"nin açlık hissi ile veya öğün zamanı geldiği, yemek yemenin bir sosyal gereklilik olduğu için değil sadece ruhsal bunalıma cevaben ortaya çıktığını ve bunun varsayılan yeme davranışı olarak tanımlandığını belirtiyor.
"Karantina sürecinde pandemi hakkında çıkan haberleri takip etmek psikolojik baskıyı çoğaltıp stres ve endişenin artmasına neden oluyor. Negatif duygudurumun yüksek besin alımıyla artış gösterdiği biliniyor. Bu durumda özellikle karbonhidrat ve yağ içerikli yüksek kalorili yiyeceklerin tüketiminin artışına bir de hareketsiz yaşam tarsi eklenince bireylerin kilo alımı hızlanıyor."
MUTLULUK HORMONU SALGILATAN YİYECEKLER YİYİN
Vücudumuzdaki mutluluk hormonu olan seratoninin salgınlanmasına yardımcı, vücut saati olarak bilinen sirkadyen ritmimizi düzenleyen, uyku kalitemizi yükseltecek olan melatonin hormonuna destek olacak besinler tüketmemizi öneren Uzm. Dyt. Esra Toktay " Evlerimizde geçirdiğimizde bu dönemde özellikle hindi eti, balık, yağlı tohumlar, süt ve süt ürünleri, ceviz, yumurta, muz, ananas, erik, fındık, kuru meyveler, ıspanak, kuru baklagiller tüketmeliyiz." diyor.
KARBONHİDRAT BAĞIMLILIK YAPIYOR
Uzm. Dyt. Esra Toktay "Karantina sürecinde kan şekerimizi yükseltme hızı yüksek olan karbonhidratların tüketimi ani insulin salınımı yaparak yağlanmamızı arttırıyor. Aynı zamanda hızlı yükselen kan şekeri yine hızlı bir şekilde düştüğü için kısa bir süre içerisinde tekrar karbonhidratlı besinler yeme isteği ve bu yiyecekleri önceki öğüne oranla daha fazla tüketme isteği doğuyor. Bu durum tekrarlandıkça hem kilo alımımız hem de duygudurum bozukluklarımız artıyor. Kan şekerindeki ani düşüşün sebep olduğu aşırı sinirlilik, halsizlik, bilinç bulanıklığı gün içerisinde daha kötü hissetmemizi neden oluyor. Aslında sadece kapanma sürecinde değil, her zaman şeker ve şekerli ürünler, beyaz unla yapılmış yiyecekler, patates, pirinç gibi kan şekerimizi yükselten karbonhidratlı besinleri tüketmekten kaçının." diye ekliyor.
KAN ŞEKERİNİ DENGELEMEK İÇİN ÇÖREK OTU EKSTRESİ
Uzm. Dyt. Esra Toktay kan şekeri dengesinin kolay sağlanabilmesi için çörek otu ekstresi tavsiye ettiklerini söylüyor. Toktay, "Bunun yanında omega-3 yağ asidi tüketimi hem duygudurumumuzda düzelmeye destek olacak hem de pandemi döneminde büyük önem taşıyan bağışıklığınızın güçlenmesine de büyük katkı sağlayacak. Olta balığı tüketemeyenler hekimine danışarak omega-3 desteği kullanabilirler" dedi.