Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz (KBB) ve Ses Kısıklığı–Yutma Güçlüğü Uzmanı Doç. Dr. Necati Enver, dünyada belli ülkelerde olan ses hastalıkları üzerine New York'taki Cornell ve Columbia Üniversitesi'nde yan dal eğitimi aldı. 3 yıldır da Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde bu alanda çalışmaya devam eden az sayıda uzmandan biri... Doç. Dr. Enver, konuşmanın nasıl gerçekleştiğini şöyle açıklıyor: "Ses telleri Adem elması kemiğinin içerisine yerleşmiş bir çift kastır. Ve bu kaslar açılıp kapanarak çalışır. Sesin çıkmasını sağlayan şey ses tellerinin tek başına açılıp kapanması değil. Tam kapalı olduğu sırada ses tellerinin nasıl titreştiğidir." "Ses teli denince akla ilk gelen şey incecik tellerdir" diyen Enver, şöyle devam etti: "Aslında ses telleri dudağa benzeyen katlantılardır. Ve toplamda her insanın iki tane ses teli vardır. Ses telinin büyüklüğü bir parmak boğumu büyüklüğündedir. Aslında çok küçük bir yapıdan bahsediyoruz. Ama çok kritik bir yerde yer aldığı ve hayati bir öneme sahip olduğu için en ufacık değişiklikleri bile hayatımızı etkileyebiliyor. "
SES BOZUKLUKLARININ NEDENİ NEDİR?
Doç. Dr. Enver, ses bozukluklarına hangi faktörlerin neden olabileceğini ise şöyle açıklıyor: "Bu duruma ses tellerinin hareketini etkileyen nörolojik hastalıklar veya ses telinin sinirinin zarar gördüğü akciğer kanseri ve guatr bezi ameliyatı, tiroit ameliyatı, tiroit kanseri neden olabilir. Ses telinin yüzeyinin bozulmasına neden olan nodül, polip, kist gibi durumlar da etkileyebilir. Sesi kötü kullanmak ses kısıklığına rağmen sesi zorlamak gibi sebepler de sesin farklı nedenlerle farklı şekilde kısılmasına neden olabilir."
KRİTİK MESLEKLERDE SESTEKİ DEĞİŞİM BİLE ÖNEMLİ
Ses tellerimizin yolculuğunu anlatan Doç. Dr. Enver, "Ses telleri siniri beynimizden çıktıktan sonra boynumuz boyunca ilerleyip akciğerimizin ve şah damarımızın etrafından boynumuza Adem elması kemiğinin içine doğru ilerler. O yolculuğu esnasında ses teli sinirinin herhangi bir nedenle zarar görmesi ses teli felcine ve ses teli felcine ilişkin olarak ses kısıklıklığına neden olabilir" diye konuştu. Sesli teli felcinin her yaşta görülebileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Enver, şu uyarılarda bulundu: "Sesiyle ilgili bir iş yapmayan kişilerde ses kısıklığı olduğunda bu durum 2 ila 3 hafta boyunca devam ediyorsa mutlaka hekime başvurmalı. Ama sesiyle çalışan öğretmenler, müzisyenler, çağrı merkezi çalışanları, satış, pazarlama birimindeki insanlar, doktorlar, avukatlar ses tonu bile değiştiğinde hemen bir hekime gitmeliler."
NE ZAMAN DOLGU YAPILIR?
SES teli dolgusunun aynı dudak dolgusu gibi ses tellerinin şişmanlamasını, daha büyük olmasını sağlamak amacıyla yapıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Enver, hangi durumlarda ses teli dolgusu yaptıklarını şöyle açıkladı: "Ses tellerinin iyi kapanamadığı durumlarda yapıyoruz. Bu durumun en başında ses teli felci geliyor. Ses teli felci olanlarda hareket etmeyen ses tellerini daha kalın, daha şişman yaparak iki ses telinin birbirine değebilmesini sağlamaya çalışıyoruz" dedi.
AMELİYATHANEYE GEREK YOK!
SES teli dolgusu ve botoksunu Türkiye'de poliklinik şartlarında yapan birkaç merkezden biri olduklarını belirten Doç. Dr. Enver, "Ses teli dolgusu normalde bundan önceki yıllarda ameliyathanede yapılan bir işlemdi. Hâlâ da ameliyathanede yapanlar var. Ben aldığım eğitim üzerine Amerika'daki gibi poliklinik şartlarında yapıyorum. Ameliyathanede yapıldığında bu işlem toplamda 45 sürerken poliklinik şartlarında genelde 10-15 dakika arasında sürüyor" dedi.
BOTOKS KASILMAYI ENGELLİYOR
SES teli botoksunu ses teli kasının fazla kasılmasını engellemek için yapılan bir işlem olarak tanımlayan Doç. Dr. Enver, şunları söyledi: "Bazı hastalıklarımızda ses telleri fazla kasılabiliyor. Fazla kasıldığı için ses bozulabiliyor. Bunlar genelde nörolojik hastalıklardır. Bu işlemler için botoks yapmamız gerekebiliyor. Bazen nadir olan durumlarda da ses tellerinin daha iyi kapanabilmesi için veya bazen nefes almayı kolaylaştırmak için de ses teli botoksu yapmak durumunda kaldığımız hastalarımız oluyor. "
