Ya, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ya kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre farklı anlamları olan ya kelimesi, Türkçe'de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Ya kelimesi ne demek, TDK'ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için sabah.com.tr doğru adres! Peki, ya kelimesi ne demek, TDK'ye göre anlamı nedir? Ya kelimesinin kökeni ne, ya kelimesinin kaç anlamı var? İşte, TDK bilgileri ile merak edilenler…
YA NE DEMEK, NEDİR? TDK'YE GÖRE ANLAMI
Ya kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir.
Ya kelimesi Arapça kökenlidir.
TDK'ye göre ya kelimesi anlamı şu şekildedir:
- "Ey, hey" anlamlarında bir seslenme sözü
- Evet
- Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz
- Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz
- Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz
- Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz
- Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz
- Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde "hele, özellikle" anlamlarında kullanılan bir söz
- Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz
- Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya
YA KELİMESİ CÜMLE İÇERİSİNDE DOĞRU KULLANIM ÖRNEKLERİ
- Yürü ya mübarek!
- Ya, bu adam kim?
- Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?
- Biz de gelelim mi? -Gelin ya.
- Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.
- Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?
- O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.
- Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var.
YA KELİMESİ KULLANILAN ATASÖZÜ VE DEYİMLER
- ya Allah
- ya Rabbi (veya Rab)
- ya sabır
- ya sabır çekmek
- ya ya ya şa şa şa
YA KELİMESİNİ İÇEREN BİRLEŞİK KELİMELER
yalelli
