Güney Fransa'nın kalbi Cannes'da düzenlenen, dünyanın önde gelen perakande markaları ve alışveriş merkezlerini yönetenleri bir araya getiren MAPIC'teyiz.
2016 içerde de dışarda da zor bir yıl ancak Türk markaları arasında yatırımdan vazgeçmeyen ve krizi fırsata çevirmek isteyenler yeni yatırım fırsatları kolluyor.
Fuarın Cannes'ın güzel plajlarına bakan noktalarından birinde 'Gönül Kahvesi'nden servis edilen Türk kahvesi eşliğinde, perakende sektörünü, AVM'leri masaya yatırıyoruz.
Bir yanımda 25 Kasım'da Pakistan'daki ilk mağazayı Lahor'da açmaya hazırlanan ve 2 ay sonra, biri Madrid'te biri 340 metrekarelik alanda olmak üzere İspanya'da 3 mağaza daha açacak olan Orka Grubu'nun Genel Koordinatörü Osman Arar var. Öte yanımda ise başta İran, Katar, Kuveyt ve Suudi Arabistan olmak üzere Körfez'de 2017'de 20 mağaza açacak olan İpekyol'un Yönetim Kurulu Üyesi Nejdet Ayaydın oturuyor.
Fuara Türk markaları altında D's Damat ve İpekyol'un yanı sıra DeFacto, Karaca ve Kiğılı gelmiş. Hemen karşılarında büyük bir alanda Rönesans Gayrimenkul var. Stand açmayan ancak görüşmeler yapmak için gelmiş olan perakende dünyasından birçok isimle daha koridorlarda karşılaşıyorum. Osman Arar, "Burda olmaktan başka çaremiz yok, çünkü yurtdışında büyüyoruz ve görüşmek isteyeceğimiz herkes burada" diyor.
D's Damat'ın yurtdışında 89 mağazası var. 2016'yı yurtdışındaki mağaza sayısı 100'ü bulacak. 2017'de 50 mağaza daha açacak olan Orka'nın hedefi 2020'de 250 yurt içinde, 250 de yurtdışında mağaza sayısına ulaşmak. "Sinan Öncel'in daha önce söylediği gibi bir meteor çarpmadı ülkemize bu yıl. Daha iyi olabilirdik. Son iki ay çok önemli, bütçemizi yakalamaya çalışacağız" diyor Osman Arar. Orka'nın yurtdışı cirosu 20 milyon dolar, ancak perakende satış fiyatını koyunca 50 milyon doları geçiyor yurtdışı operasyonu. Bir ay önce Avustralya'da yeni mağazayı devreye alan Orka, Moskova'da 8 mağazayla yer alıyor ve 3 Aralık'ta da İsviçre mağazalarını açmaya başlıyor.
İpekyol'u yakında İran'da açmaya başlayacaklarını anlatan Nejdet Ayaydın ise mağaza açacakları ülkelerdeki alışveriş merkezlerinin yöneticilerinin hepsini bir fuarda görmekten dolayı mutlu. "6 ay durmadan uçak seyahati yapmam gerekecekti. Oysa şu anda pek çok görüşmeyi tamamladım bile. İran'da yer alacağımız AVM'deki yerimizi de şu an tespit ettim" diyor. Öğreniyorum ki İpekyol, 2017'de İran ve Katar'da 6'şar, Kuveyt'te 4 ve Suudi Arabistan'da da 1 mağaza açacak. Ayaydın, "Çin'e de gözümüzü diktik. 2017'de uygun Çinli bir ortakla pazara gireceğiz" diyor. İpekyol da, 2017'de 40'ı yurtdışında olmak üzere 270 mağazaya ulaşacak.
İşte bu noktada konu alışveriş merkezleriyle yaptıkları kira anlaşmalarına geliyor. Ayaydın, "Dünyanın hiçbir yerinde cironun yüzde 30'una ulaşan kiralar yok. Bu konuyu artık çözmeliyiz. Kiralar cironun yüzde 10'unu geçmemeli. Yoksa ne biz büyüyebiliriz ne de yeni AVM'ler açılabilir" diyor.
Öyle görünüyor ki artık 4 yılda geri dönen AVM yatırımları dönemi çoktan kapandı. Şimdi dünyada olduğu gibi Türkiye'de de 10-12 yılda geri dönen yatırımlar konuşuluyor. Türk markaları bir yandan da Türkiye'deki maliyet artışlarından korunmak için yurtdışı yatırımlarına yükleniyor.
MAPIC'in önüne yurtdışı hedefi koyan perakendecilerin göz bebeği haline geldiğini gözlemliyorum.
