Küresel piyasalar bu hafta da iyimserliğini korurken ABD endeksleri rekor seviyelere yükseldi, Avrupa borsaları son 6 yılın en yüksek seviyelerine ulaştı. İyimserlik Türkiye piyasalarına da yansıdı, Borsa İstanbul'da yükseliş sürdü, tahvil faizleri düştü.
İki ay önceki "Parasal genişleme sürprizi" başlıklı yazımda Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB)enflasyondaki düşüş nedeniyle yeni önlemler açıklayabileceğini, bunun da piyasalardaki bahar havasının sürmesine neden olacağını yazmıştım. O zamanki beklenti, ECB'nin mayıs ayındaki toplantısında yeni politikalarını açıklamasıydı. Karar haziran ayına kaldı ve küresel piyasalardaki iyimserlik bugüne kadar sürdü.
ECB'nin gelecek haftaki toplantısında yeni kararların açıklaması bekleniyor. Medyaya sızan bilgiler doğru ise banka yüzde 0,25 olan faizini yüzde 0,15'e çekebilir, ayrıca küçük ve orta ölçekli şirketlerin daha kolay borçlanabilmeleri yönünde önlemler açıklayabilir. ABD ve Japonya'da olduğu gibi tahvil alımları yoluyla bir parasal genişlemeye gidilmesi beklenmiyor.
ECB Başkanı Mario Draghi, geçen ay Alman parlamentosunda basına kapalı toplantıda, tahvil alımlarının kısa vadede söz konusu olmadığını söylemişti. Bu durum, piyasadaki beklentilerle uyuşmadığı için bir belirsizlik yaratmıştı. Gelinen son noktada ECB'nin planlarıyla piyasanın beklentilerinin pek örtüşmediği ortaya çıkıyor. Medyaya son yansıyan bilgilere paralel önlemler açıklanması durumunda, küresel borsalardaki bahar havası ciddi bir darbe alabilir.
Büyüme yok, umut var
ABD ekonomisi için ilk çeyrek verileri yüzde 1 küçülme olarak revize edildi. Oysa yıla girerken yüzde 3'ün üzerinde büyüme bekleniyordu. Şimdi ikinci çeyrek için yüzde 4'e yakın büyüme tahminleri yapılıyor. Ekonomistler üst üste yanılmalarına karşın iyimserliklerini koruyor.
ABD ekonomisinin daralmasına karşın beklentiler olumlu olduğu için Fed'in tahvil alımlarını 17-18 hazirandaki toplantıların ardından bir kez daha azaltması şaşırtıcı olmayacak. ECB beklendiği gibi sınırlı etki yapacak önlemler açıklarsa ve ardından Fed tahvil alımlarını azaltırsa borsalar iki önemli darbeyi üst üste almış olacak.
Japonya'da parasal genişleme yeni önlemler açıklanmadan devam ediyor. Nisan ayında satış vergisinin yüzde 5'ten 8'e yükseltilmesi, enflasyonda ciddi bir sıçrama yaptı, bu da 23 yıldan bu yana süren deflasyonun sonuna gelindiği umutlarını arttırdı. Ancak Japonya ekonomisi genelde güçlü bir görünüm sergileyemiyor.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin'de de büyüme yavaşlıyor. Gayrimenkul fiyatlarında düşüşler gözlenirken, tarihte görülmemiş kredi balonunun ardından banka bilançolarında geri dönmeyen krediler de şişmeye başladı. Çin hükümeti, bir yumuşak geçişle sorunları aşmaya çalışıyor. Bu nedenle kapsamlı değil ama şirketlere destek olacak bir teşvik paketinin hazırlandığı açıklandı. Küresel piyasalardaki para basılması beklentilerini Çin de karşılamayacak gözüküyor.
Dünya ekonomisinin büyük bir durgunluğa sürüklendiği bir ortamda küresel borsalar son iki aydır büyük bir iyimserlik içinde yükseliyor. Merkez bankaları, parasal genişleme beklentilerine karşılık veremezse bu iyimserlik çok hızlı bir biçimde dağılabilir.
