İki günlüğüne katıldığım Kars-Ardahan gezisinin en ilginç yanı Boğatepe köyü gezisiydi. Kars denilince aklımıza kaşar ve gravyer peyniri gelir. İşte Boğatepe köyü Kars'ın markası haline gelen bu peynirlerin doğduğu köy.
Öyküsü 1880'li yıllara, 93 Harbi denilen 1877 Osmanlı Rus savaşına uzanıyor. Rusların bölgeyi işgali ve bir İsviçrelinin çabasıyla ilk peynir imalathanesi, zavot 1880'de bu köyde açılır. Şimdi o köylüler bir İsviçrelinin bölgeye kazandırdığı peynir geleneğini sürdürdükleri gibi müzesini de kurarak kalıcı hale getirmiş. Müzede sadece peynirin tarihi değil, doğanın bitki zenginliği de anlatılıyor. Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği'nin biri kadın diğeri erkek iki başkanı var. Siyasette kadınlara kota konsun mu konmasın mı tartışmaları sürerken, Karslı kadınlar, bırakın kotayı eşit bir kamusal hayata imza atıyor. Uzun yapılış öyküsüyle, onlarca çeşit doğal bitkiyi görmek ve ne işe yaradığını öğrenmek de bir hayli yararlı ve zevkli...
Küresel çağın yeni kavramı "Yaratıcı Şehirler"in nasıl olacağı batıda tartışılırken, doğunun "yaratıcı köyleri" devreye sokması ilginin ötesinde övgüyü hak ediyor.