Kürt sorununun çok derin ve çok boyutlu bir sorun olduğu belki de "silahın" devreden çıkmasından sonra görünecek. Kimlik ve ana dil gibi "siyasal" görünen sorunlar aslında işin kolay tarafı. Buz dağının altında çok daha karmaşık sorunlar yatıyor. Güneydoğu'da çatışmanın yarattığı sosyal travmalar bir yana, sadece koruculuk sisteminin "köy" ekseninde yarattığı karmaşanın haddi hesabı yok. Bir süre önce Urfa'nın Siverek ilçesine bağlı Tutumlu köyüne dönemeyen Mehmet Milli ve akrabalarının hikâyesini aktarmış ve devletin ne yapacağını sormuştum. İki gün önce devletten cevap geldi. Siverek Kaymakamı Mahmut Hersanlıoğlu'nun gönderdiği cevaptan, karmaşanın sürdüğü ama devletin de "eski devlet" olmadığı anlaşılıyor. Artık karşımızda vatandaşı ciddiye alıp cevap veren bir "devlet" var.
Kaymakam Hersanlıoğlu, Urfa Valisi Nuri Okutan'ın da bilgisi dahilinde neler yapıldığını şöyle anlatıyor: "İlgili şahıslarla yüz yüze görüşme yapılmış, söz konusu korucuların köyden çıkartılmaları veya mülkiyetin belirli bölgesinde çiftçiliklerine devam etmeleri istendi. Kaymakamlığımızca söz konusu korucular ile yapılan görüşmelerde 18.000 dekarlık arazinin tek başına ilgili şahsın olmadığı, kendileri dâhil 75 kişinin bu topraklar üzerinde mülk sahibi oldukları, kendileri şuan tapuları olan, taşları temizlenmiş ve sulama sistemi kurulmuş olan 540 dekarlık alan için 5.000.000 TL bedel istemişlerdir. Korucuların yakınları ile arabuluculuk çalışmaları devam edilmekte olup, Mehmet Milli'nin köydeki mallarının kullanımı ile ilgili hiçbir problem olmayacağı kendisine izah edilmiştir."
Gördüğünüz gibi durum hâlâ karışık. Elbette o köyde arazi sahibi olan sadece Mehmet Milli değil, başkaları da var. Neyse ki devlet sorunlarla ilgileniyor. Siverek kaymakamı Hersanlıoğlu bir de müjde veriyor: "Hükümetimiz toplulaştırma çalışmalarını başlatmış, 12-18 ay içinde müstakil tapular gerek Tutumlu köyünde gerekse bu çalışmaların yapıldığı 60 köy yerleşimindeki vatandaşlarımıza teslim edilecektir."