Herkese merhabalar, İdilika'nın Mutfağı'nda bugün, gülgiller famiyasının en güzide üyelerinden biri olan kuşburnu meyvesinden bahsedeceğim. Kuşburnu, yani halk arasında yabangülü; şillan, deligül, gülburnu, gülelması olarak da biliniyor. Yaşam süresi çok uzun. 300 yıllık kuşburnu çalıları olduğu biliniyor. Ancak ekonomik ömrü 30-40 yıl kadar.
SAFLIK VE TEMİZLİĞİN SİMGESİ
Kuşburnunun tarihinin gülle eşzamanlı olduğu söyleniyor. Milattan önce Akdeniz ülkelerinde saflık ve temizliğin simgesi olarak yetiştirilmiş. Romalılar çiçeğini karın ağrıları için ilaç olarak kullanmışlar, meyvelerinden kek, reçel ve şarap yapmışlar. Hipokrat zamanında iltihaplara karşı, Ortaçağ'da ve daha sonraki dönemlerde kan tükürmelere, dişeti kanamalarına, böbrek ve safra taşlarına, tenyaya, yılancık hastalığına karşı kullanılmış.
Kuşburnunun dünyada 70 kadar, ülkemizde ise 27 türü vardır. Gen merkezi Anadolu olmasına rağmen ekonomik anlamda son yıllarda konuşulmaya başlanmıştır. Bilhassa Orta ve Doğu Karadeniz bölgesi kırsalında doğadan toplanan kuşburnu meyveleri, aile ihtiyacı için kullanılmaktadır. Tokat, Gümüşhane, Samsun ve Kastamonu'da ticari ve sanayi işletmelerinin de uğraş konusu olmuştur.
A, B, C, E ve K vitaminleri bakımından zengin olan kuşburnu çayı; nezle, grip gibi üst solunum yolu hastalıklarına karşı oldukça etkili bir çözümdür. Vücudun hastalıklara karşı direncini artırır, sindirimi düzenler, böbrekleri temizler ve hafif romatizma ağrılarına iyi gelir. C vitamini dendiğinde akla ilk gelenler portakal, mandalina gibi turunçgiller olmasına karşın kuşburnu tüm bu meyvelerden daha fazla C vitamini içerir.
Kuşburnu çayını soğuk veya sıcak olarak tüketebilirsiniz. Hazırladığınız çay gün boyu aromasını korur ve soğuduktan sonra tekrar ısıtılarak içilebilir.
GRİBE KARŞI ETKİLİ
Kuşburnu şerbeti yapımında kullanılan meyveleri kışa doğru toplanıp derin dondurucuya atılır. İçerdiği C vitamini sayısende gribe karşı bünyeyi korur.
Bugünlük benden bu kadar. Mutlu sofralarda buluşabilmek dileği ile...
KUŞBURNU MARMELATI
Kuşburnu
Toz şeker
Yapılışı: Kuşburnunun uç kısımlarını bıçak yardımı ile kesilip temizliyoruz. Daha sonra kuşburnuları yıkayıp bir düdüklü tencere içerisine alıyoruz. Tencere içerisine kuşburnuların üzerini bir parmak geçecek seviyede içme suyu ekliyoruz. Bu şekilde bir saat kadar pişiriyoruz. Pişme işlemi tamamlandıktan sonra püre haline getiriyoruz. Püre haline gelen kuşburnunu önce bir makarna süzgeci tarzı bir süzgeçten; daha sonra daha ince bir süzgeçten geçiriyoruz. En son aşamada ise un süzgeci tarzı bir süzgeçten geçirebiliriz. En son aşamada süzülen kuşburnunu geniş bir tencereye alıyoruz ve üç saat kadar karıştırarak kaynatıyoruz. Koyulaşmaya başlayınca şeker ilavesi yapıyoruz. Şeker ilavesi ile birlikte 15-20 dakika kadar kaynatıyoruz.
Püf noktası
Şeker ölçüsü tamamen tercihe ve kıvama göre değişebilir. Benim tavsiyem az şekerli pişirmenizdir. Çünkü şekersiz hali ile de tatlı bir marmetlattır.
KUŞBURNU ÇAYI
Kuşburnu
Su
Yapılışı: Bir büyük fincan çay için 1.5-2 çay kaşığı ufalanmış kuşburnu kullanabilirsiniz. Kaynar suyu bardağa döktükten sonra 10-15 dakika demleyin. Süzdükten sonra hafif ekşi olan çayı balla tatlandırabilirsiniz.
KUŞBURNU ŞERBETİ
1.5 su bardağı kuşburnu
1.5 litre su
5–6 adet nar çiçeği
1 çay bardağı şeker
2 adet kabuk tarçın
3-4 adet karanfil
İsteğe bağlı kakule
Yapılışı: Tencere içerisine suyumuzu alıyoruz. Üzerine kuşburnunu karanfili, tarçını ve nar çiçeğini ilave ediyoruz. Kaynayıncaya kadar şeker ilave etmiyoruz. Kaynamaya başlayınca içerisine şekeri de ekleyip karıştırıyoruz. Şekerin eridiğinden emin olunca ocağın altını kapatıyoruz. Soğutarak servis ediyoruz.
