Ünlü şair Tibullus, 'Yalnızlığında kendine bir kalabalık yarat' derken sanki bu karantina günlerini kastediyor. Sosyal izolasyon günlerinde herkes yalnızlığını kalabalıklaştırmak için yoğun bir çaba içinde... Öte yandan 'Sıkılmamam lazım' diye sürekli bir etkinlik arayışı var. Halbuki ne acelemiz var ki? Bir günü de boş geçirelim. Mesela 'Ne yapıyorsun?' dediklerinde kocaman bir 'Hiiiiiç' çekelim. İlla bir şey yapmamız gerekmiyor, olduğunuz kadarıyla, olduğunuz yerde kalın en güzeli. Hayatta sıkılmadan güzel şeyler çıkmaz, bazen bırakın sıkılsın içiniz, bakalım ne olacak, o zamanı izleyin ve keşfedin biraz. Karantina günlerinde yaşam pratiğimizi ilk kez bu kadar zorlayarak yaşıyoruz, herkes gibi, tüm dünya gibi. Dünyanın dört bir yanından karantina hikayelerini okudukça yaşam pratiklerimizi kıyaslamaktan öte empatimizi daha da geliştiriyoruz. Bu kez sanatçı Sagher Daeeri'nin İran'da yaşadıklarını, bu sürecin sanatına nasıl ilham kaynağı olduğunu ve ülkedeki son durumu kendisinden dinliyoruz...
'Kimin için güzel olayım?'
İranlı sanatçı Sagher Daeeri, karantina günlerinde yaptığı eserinde çıplak kimliğiyle yüzleşen kesimi anlatıyor. Daeeri'ye göre izolasyon, insanı ötekileştirmeden kendi gerçeğiyle yüzleştirir; toplumdaki alışagelmiş güzellik ilkelerinden de onu zorunlu olarak uzaklaştırır. Sanatçının seyircisiz kalan ve beğeni alamayan insanların çaresizliğini simgeleyen bu eseri, 'Kimin için güzel olayım?' diye sordurtuyor.
'Günübirlik iş görüşmesi için geldiğim ülkemde mahsur kaldım'
"İran koronaya Türkiye'den çok daha önce yakalandı. Bu salgın birden ve bir-iki gün içerisinde çok hızlı bir şekilde yayılmaya başladı. Karantina ve toplumsal önlemlerin sıkılık düzeyi Türkiye kadar ciddi olmasa da genel anlamda devam ediyor. Şu an Türkiye ve İran arasındaki en önemli fark bence bu virüs salgınının Nevruz Bayramı'na denk gelmesi oldu. İranlılar her sene bayramda 13 gün boyunca tatile çıkar. Bu süreçte bayram bir kesimi tatile sürüklerken, bir kesim de evlerde kalmayı tercih etti. Nevruzun 13'üncü günü ise Tabiat Günü olarak bilinir ve kutlanır. Halk her sene doğada piknik yaparak bu günü geçirir, hatta evde kalmayı ayıplar. Fakat bu sene tarihte ilk kez tüm İran halkı evde vakit geçirmek zorunda kaldı. Tedbir uygulamalarıyla birlikte şu an sadece eczaneler, marketler ve zaruri ihtiyaçları karşılayan esnaf açık. Marketler ise kalabalık oluşmasın diye 7/24 hizmet veriyor.
DANS AKIMI
Maalesef diğer ülkelerdeki gibi balkon aktiviteleri burada çok yaygın olamadı ancak sosyal medya oldukça güçlü çalıştı İran'da. Instagram'a erişim yasağı olmadığından birçok sanatçı ve şarkıcı canlı yayınlar, konserler ve aktiviteler düzenledi. Bunlardan en önemlisi sağlıkçıların hastanelerdeki dans videolarının paylaşılması oldu. Bunun ardından halk onları desteklemek ve moral vermek adına challange (meydan okuma) düzenleyip herkes dans videolarını paylaşmaya başladı, böyle bir akım oluştu. Ben maalesef İran'a günübirlik bir proje için gelmiştim ancak uçuşuma iki saat kala tüm Türkiye uçuşları iptal edildi. Dolayısıyla diğer sanatçı arkadaşlarım gibi atölyemde bu karantina sürecinin tadını çıkaramadım. En temel imkanlarla kalem, kağıt vb. malzemeleri temin edip çalışmaya başladım. Çok ama çok zor ve sıkıntılı geçen bir süreç oldu bu 45 gün. Bu açmaz ve dipsiz kuyu içinde takılmanın hissiyatı benim iyice dışa vurmama zemin hazırladı. Toplumsal konuları ele alan bir sanatçı olarak bu kadar derin ve dramatik bir biçimde buhrana yakalanmayı tahmin etmezdim. Hakikaten bu durum benim ufkumu değiştirdi ve eminim İran'daki ve tüm dünyadaki sanatçıları da derinden etkileyecek. Yaşadığın yerden uzak kalarak seni ölümle karşı karşıya getiren bu dipsiz hastalıkla mücadele etmek benim için de dönüm noktası oldu. Bu süreçte şu cümleyi hiç unutmadım: 'Olaylar bitirmez, olaylar değiştirir, dönüştürür."
