Cahillik; yazarlar tarafından hikayelerde, romanlarda, denemelerde, şiirlerde ya da tiyatrolarda bir tema olarak işlenmiştir. Toplumsal sorunları ve bireysel karakter özelliklerini vurgulamak için bu kavram kullanılmıştır. Edebi eserlerde cahillik, genellikle birçok farklı şekilde temsil edilmiştir. Edebiyatta günden güne artan cahillikle ilgili sözler, yazarlardan, şairlerden, ünlü düşünürlerden cehalet ile ilgili sözler ve alıntılar yeni anlamlar kazanmaya devam ediyor.
Pek çok kişi tarafından bir kişi ya da bir durumu tasvir etmek için kullanılan cahil kelimesi, sosyal medya üzerinden de sık sık kullanılan bir sözcüktür. İnsanlar, bazı durumlara ve kişilere eleştirilerini belirtmek için bu kelimeyi kullanır. Cahillik ile savaşmanın önemini vurgulayan cümleler, sosyal medya üzerinde çok kez paylaşılır. Cahillikle ilgili sözlerden bazıları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Zalimlerin çarkı cahillerin çalışmayan kafalarıyla döner.
Hiçbir şey, eyleme geçen cahillik kadar korkunç olamaz.
Anlamak masraflı iştir; emek, gayret ve samimiyet ister. Yanlış anlamak kolaydır oysa. Biraz kötü niyet biraz da cahillik kafidir.
Doğruyu gördükleri halde düşüncelerini değiştirmeyenler, cahillikleriyle mutluymuş gibi yaşarlar…
Hatalı insana hatasını göster, sana teşekkür eder. Cahil kişiye hatasını göster, sana küfür ve hakaret eder.
Yazarlar ve şairler; romanlarında, şiirlerinde, öykülerinde, denemelerinde ya da tiyatrolarında cahillik kelimesini kullanmıştır. Bazen bir karakteri anlatmak için bazense bir olayı ifade etmek için bu kelimeden yararlanmıştır. Cahillik kavramı, bazı edebi eserlerde derinlemesine incelenen bir konu olmuştur. Yazarlar, cahillik temasını kullanarak; toplumsal, kültürel veya bireysel düzeyde önemli mesajlar vermiş ve büyük kitlelere ulaşmıştır. Yazarlardan ve şairlerden cahillikle ilgili sözler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
İhya etmek için ne kadar ilim lazımsa, İmha için de o kadar cehalet kafidir. - Necip Fazıl Kısakürek
En koyu cehalet, hakkında hiçbir şey bilmediğin bir şeyi reddetmektir. - J.Brown
Ya hatalarınla yüzleşir ya da hatalarınla yüzleşirsin. Cahil olmak ayrı, pislik olmak ayrıdır. - Dostoyevski
Cahilliğin eyleme geçişinden daha korkunç bir şey yoktur. - Goethe
Cahil insanlar davul gibidir. Sesi çok çıkar ama içi boştur. - Sadi Şirazi
Ünlü düşünürler, cehalet konseptini ele alarak insan doğasının, toplumun ve kültürün çeşitli yönlerini keşfetme ve anlama aracı olarak kullanılabilir. Kimi düşünür cehaleti insan üzerinden ele alırken kimi düşünür toplum bakımından ele almıştır. Üzerine çok kez düşünülen ve analiz yapılan bir konu olan cehalet, nedenleri araştırılmış bir kavram olarak karşımıza çıkar. Ünlü düşünürlerden cehalet ile ilgili sözler ve alıntılar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Cahil kimsenin yanında, kitap gibi sessiz ol. - Mevlâna
Cehalet cehalettir. Cehaletten herhangi bir şeye inanma hakkı çıkarılamaz. - Sigmund Freud
Cahil insan kendi kendinin bile düşmanıdır; başkasına dost olması nasıl beklenir. - Sokrates
Cehaletin kültürüne kitap gerekmez. - George Santayana
