Çökertme türküsü nedir sorusunun yanıtı birçok türkü severin merakını cezbeden konular arasında yer alır. Bunun yanında Çökertme türküsündeki Çökertme neresi sorusuna Muğla'da yanıtı verilebilir. Muğla'nın Milas ilçesine bağlıdır. Çökertme'den çıktım da Halil'im hikayesi hem yer olarak hem de hikayenin konuş olarak oldukça dikkat çekicidir. Bu nedenle Çökertme türküsü kime yazıldı, hikayesi gerçek mi sorularını sizler için yanıtladık.
Çökertme türküsünün hikayesinde baş kahramanlar Halil Efe ve İbram (İbrahim) Çavuş'tur. Van'dan Bodrum'a gelen bir ailenin oğlu olan Halil bir namus meselesi yüzünden kız kardeşini öldürmek zorunda kalmıştır. Bu nedenle de hayatını kaçak olarak devam ettirir. İstanköy'e gidip gelerek kaçakçılık işiyle de uğraşır. İbram Çavuş da Halil'in en yakın arkadaşıdır.
Halil, Rumlar tarafından ihbar edildiğinde tutuklanır ve 7 yıl kadar cezaevinde kalır. Bu nedenle de Rumlara karşı bir düşmanlığı vardır. Türküde adı geçen Hafize ise kaymakam evinde hizmetçilik yapar. Güzelliği ile kasabada adından bahsedilen bir genç kızdır.
İbram Çavuş ilk olarak Hafize'yi kendisine ikinci eş olarak almış ancak tepki çekince geri bırakmıştır. Efeler tarafından dağa kaçırılmıştır. Annesi gibi Hafize de artık çengicilik yapmak zorunda kalır. Bir zaman sonra adı artık Çakır Güssüm olur. Daha sonraki zamanlarda da Halil Güssüm'e aşık olur. Bunun yanında hem efeler hem de kaymakam onların peşine düşer.
Halil ve Güssüm aylarca kaçarlar ve bu kaçış sırasında da durakları Çökertme olur. Burası günümüzde Yalıkavak'taki marinanın olduğu yerdir. Halil ve Güssüm buradan adalara kaçmak isterler. Rum denizci teknesini alırlar. Rum denizci Halil Efe'ye havaların iyi olmadığını ve kendilerinin ASpat'ta kalmaları gerektiğini söyler. Halil Efe kabul eder. Ancak denizci ikisini de ihbar eder. Kaymakam ve askerler oldukları yere gelirler. Açılan ateş sırasında Halil Efe yaralanır. Sonra da kaymakam emri ile boğarak öldürülür. Güssüm başta olmak üzere tüm Bodrum bu olay üzerine yasa boğulur. Sonrasında da bu türkü ortaya çıkar. 
Hemen her türküde olduğu gibi Çökertme türküsünde geçen olayların da gerçek olduğu üzerinde durulmaktadır. Günümüzde de hala oldukça popüler olan bu türkünün hikayesi üzerine birçok dizi ve film de çekilmiştir. Hüzünlü bir hikayesi olması türkünün popüler olmasında son derece etkili olan bir konudur. Hikaye 20. yüzyıl başlarında ortaya çıkmıştır.
