Halihazırda devam eden bir davanız varsa ihtiyati tedbir nedir bilmek isteyebilirsiniz. Bu kişiler için bu konu hakkındaki araştırmalarımızı yaptık. Araştırmamızın sonunda ihtiyati tedbir ne demek sorusundan taşınmaza ve araca ihtiyati tedbir hangi durumlarda konur, ne kadar sürer sorusuna kadar cevapları derledik. Haberimizin devamında bu soruların ve ihtiyati tedbir nedir, tapuda ihtiyati tedbir nedir sorularının detaylarını bulabilirsiniz.
İhtiyati tedbir kelime anlamı olarak, ilerisi düşünülerek alınan önlem demektir. Hukuk literatüründe ise, bir konuda, bir yargılama öncesi mahkemece alınan önlem anlamına gelir.
Bir davanın açılması ile beraber akabinde sonuç alınması beklenemez. Çünkü ülkemizdeki yargı mercilerinin iş yoğunluğu yada görülecek işin niteliği buna her zaman izin vermeyebilir.
Çoğu zaman davacı taraf davasının hemen sonuçlanmasını istese de davanın sonuçlanması için karar verilmesi uzun bir süreç olabilir. Dava sürecinin uzaması ile, gecikme olmasından dolayı davacının zarar görmesi, hakkın elde edilmesinin zorlaşması ya da imkânsız hale gelmesi gibi mağduriyetlerin önüne geçebilmek için kanun koyucu tarafından, davanın başında ya da davanın açılmasından önce davacı lehine hukuki himaye tesis eden birtakım tedbirlere başvurulabilir. Açılmış bir davanın sonucunun etkisiz hale gelmesini önlemeye yarayan bu geçici nitelikteki himayeye ihtiyati tedbir denmektedir.
İhtiyati tedbirler eda, teminat ve düzenleme amaçlı ihtiyati tedbirler olmak üzere üçe ayrılırlar. Eda amaçlı ihtiyati tedbire tedbir nafakası, teminat amacıyla ihtiyati tedbire tapuya şerh koydurularak taşınmazın devrinin önlenmesi, düzenleme amaçlı ihtiyati tedbire ise dövizle ödeme yapılacak hallerde kurun sabitlenmesi örnek gösterilebilir.
İhtiyati tedbir, üçüncü bir kişiye ait hakkı zedeliyorsa bu durumda üçüncü kişi de tedbiri öğrendiği günden itibaren bir hafta içinde tedbire itiraz edebilir.
İhtiyati tedbir kararına uymayan ve karara aykırı hareket eden kimseler disiplin hapsi ile cezalandırılır.
İhtiyati tedbir talepleri davanın görüldüğü mahkemede incelenir ve karara bağlanır. Davanın açılmasından önce talep edilecek olan ihtiyati tedbir, esas hakkında yetkili ve görevli mahkemeden talep edilmelidir.
İhtiyati tedbir mahkemeden dilekçe ile talep edilir. Davacı dilekçesinde ihtiyati tedbir sebeplerini ve tedbir istediğini bildirmeli davanın esası yönünden haklılığını yaklaşık olarak ispatlamalıdır.
İhtiyati tedbir kararının uygulanabilmesi için somut olayın belli başlı bazı şartları karşılaması gerekir. İhtiyati tedbir kararının verilebilmesi için şu şartları taşıması gerekir:
- Mevcut durumda meydana gelebilecek değişim nedeniyle hakkın elde edilmesi zorlaşmalı ya da imkânsız hale gelmesi ihtimali
- Gecikme sebebiyle ciddi bir zararın doğmasından endişe edilmesi şartları aynı anda mevcut olmalıdır.
Bu şartların yanı sıra ihtiyati tedbir talep eden tarafın haklılığını yaklaşık olarak ispatlaması gerekir. Davacının haklı olduğuna ilişkin mahkemede yaklaşık olarak bir kanaat oluşmuş olmalıdır. Bu şart gerçekleşmediği takdirde aleyhine tedbir konan tarafa davayı kaybetmiş gibi işlem yapılmış olacak ve kişi hak kaybına uğrayacaktır.
İhtiyati tedbir kararı verilirken yaklaşık ispat kuralı arandığından davanın ihtiyati tedbir talep eden kişi aleyhine sonuçlanması ihtimali her zaman mevcuttur. Bu süreçte davalının hak kaybına uğraması gündeme gelecektir. İhtiyati tedbir kararı sebebiyle haksız olarak zarara uğrayan davalının zararının karşılanabilmesi için tedbir talep edenden teminat göstermesi istenebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 397/2 hükmü uyarınca ihtiyati tedbir, nihai kararın kesinleşmesine kadar devam eder. Ancak mahkeme tarafından bunun öncesinde tedbirin kaldırılmasına karar verilebilir.
İhtiyati tedbir kararı, kararın verildiği tarihten itibaren bir hafta içerisinde uygulamaya konmazsa kendiliğinden kalkar. Dava öncesinde verilmiş olan ihtiyati karara istinaden iki hafta içerisinde esasa ilişkin dava açılmaması halinde de ihtiyati tedbir kararı kendiliğinden kalkacaktır.
Mahkeme dava konusu olan bir taşınmazın, dava sırasında başkasına devredilmesini önlemek için, taşınmazın başkasına devrinin yasaklanmasına karar verebiliyor. İhtiyati tedbir bu noktada karşımıza çıkıyor.
İhtiyati tedbir bir diğer ifade ile geçici önlem, dava konusu menkul ve gayrimenkulün dava süresince devir ve temlik edilememesi için tapu kaydına işlenen şerh olarak tanımlanıyor.