"Suçsuzluk ilkesi" olarak da bilinen masumiyet karinesi nedir diye soranlar olabilir. Masumiyet karinesi ne zamana kadar geçerli diyenler, bunun suçun ithamı ile birlikte başladığını ve hükmen kesinleşinceye kadar devam ettiğini bilmelidir. Ceza Hukuku'nda masumiyet karinesi ilkesi nedir diyenler bulunur. Suçsuzluk karinesinin getirdiği güvenceler nelerdir? Ne gibi avantajlar sağlar?
Hukuk kavramları içerisinde yer alan masumiyet karinesi, bir kişinin suçunu ispatlayacak yeterli delil bulunmadığı sürece o kişinin masum olduğunun kabul edilmesi demektir. Yanlış bir karar vermemek için söz konusu suçun varlığı kesin olarak kanıtlanmadan kişiye suçlu muamelesi yapılmaması gerekir. Bu, kişinin itibarının çevresine karşı korunması açısından önemlidir. Sanık mahkeme sonucunda aklanmış olsa bile daha önce suçlu muamelesi gördüğü için çevresi tarafından dışlanmaya devam edebilir. Bu gibi durumlara mahal vermemek için masumiyet karinesi ilkesine bağlı kalınır. Çünkü hukukun temel amacı adaleti sağlamaktır ve gerçekte suçsuz birine kanıt olmadan suçluymuş gibi yaklaşmak hem birey hem de yakınları için mağdur edici durumların yaşanmasına sebebiyet verebilir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer alan 6/2. maddeye göre, "Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar suçsuz sayılır" denilmektedir.
Anayasanın 38/4. maddesinde, "Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz" ifadesine yer verilmektedir.
Esas amacı herhangi bir suç ile itham edilen sanıkları korumak olan masumiyet karinesi ilkesi, bir kişinin suçlanmasından hükmün kesinleşmesine kadar devam eder.
Bu ilke, mahkeme tarafından kesin bir hükme varılana kadar sanığın adını karalamamayı ve mağdur olmasını önlemeyi sağlar. Çünkü bir şüphelinin mahkeme kararı ile tutuklanması, hukuksal süreç sona ermediği sürece suçlu olduğunun kanıtı değildir. Anayasanın 19. maddesi olan "Kişi hürriyeti ve güvenliği"nde, sanıkların aranmasından tutuklanmasına kadar sahip oldukları tüm haklardan ve güvencelerden bahsedilmiştir. Sonuç olarak her kişiye, kendini savunabilmesi için uygun koşulların sağlanması gerekir ve masumiyet karinesi ile bu haklar büyük ölçüde güvence altına alınmıştır.
