Öykü Nasıl Yazılır? Kuralları ile Öykü Yazımı İçin Dikkat Edilmesi Gereken Özellikler

Öykü tasarlanmış veya gerçek olayları ilgi çekici bir şekilde anlatan ve genellikle 5-10 sayfadan oluşan düzyazı türüdür. Buradan yola çıkacak olursak; öykü yazımı için etkilendiğiniz bir olay ya da kurguladığınız bir durumu dönüştürme biçimidir. Öykü yazarlığı, pek çok kişiye göre ilham kaynağı ya da emek isteyen bir çalışmanın ürünüdür. Tüm öyküler birbirinden sıra dışı bir farklılığa sahip olduğundan yazarların her öyküsü başka kalemden çıkmışcasına bir etki yaratır. Öykü yazarken başlama noktası ve kendi içindeki kurallar tıpkı bir yapbozun parçalarını tamamlar gibi eksiksiz, kusursuz bir öykü çıkarmanıza yardımcı olacaktır. Peki, öykü nasıl yazılır? İşte merak ettiğiniz tüm detaylar…

ÖYKÜYE NASIL BAŞLANIR?

Öyküye başlamak için girişin en etkin bir şekilde kurgulanması ve devamının getirilmesi gerekir. Bunun için düşünmek için kendinize zaman ayırabilir, yaşadığınız olayları ve anıları gözden geçirebilirsiniz. Giriş cümlesinin klişe olmasından kaçının zira okuyucu devam etme konusunda kararsız kalabilir. Öyküye başlamanın akabinde anlattığınız konunun sürdürülebilirliği önemlidir.

ÖYKÜ NASIL YAZILIR?

Öykü yazarlığı roman yazarlığından farklıdır. Öyküde yer alan kahramanlar öykünün temel yapısını oluşturur. Bu nedenle öykünün okunabilmesi için karakterler ve kurgulanan olayların tasarımı bir hayli önemlidir. Aynı zamanda yazım dili, seçilen kelime ve cümleler öylesine önemlidir ki bazı durumlarda bir sayfa ile anlatılması gereken bir olay öyküde tek bir cümlede anlatılmak durumunda kalınır. Konumuzun en başında da anlattığımız üzere öykü romanlara göre kısadır ve gösterişten uzak bir yazım dilini içerir.

ÖYKÜ YAZARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Öykü anlatmak empati yeteneğinin gelişmesi ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle yazmak için herhangi bir yaş sınırlaması söz konusu değildir. Öykünüzü kurguladıktan sonra tüm detayları göz önünde bulundurarak kendi öykünüzü ortaya koyabilirsiniz. Öykünüz bitmediği sürece ortaya ne çıkacağını bilemezsiniz bu nedenle öyküde geçen karakter, öyküler ve diğer dikkat edilmesi gereken hususların detaylarına inin. İşte öykü yazarken nelere dikkat edilir? Sorusunun yanıtı…

• Öykü yazarken elbette dilin önemi çok büyüktür. Kullandığınız dili iyi kullanmak ve cümlelerin kendi içinde anlam taşıması gerekir.
• Yer, zaman ve mekân belirledikten sonra bunları öykünün içinde iyi bir şekilde konumlandırmalısınız.
• Cümle kurarken bunu büyük bir itina ile yapmanız gerekir.
• Günlük konuşmalarınızın dışında etkili bir konuşma şekli ile sözcükleri kâğıda aktarmalısınız.
• Zaman kiplerine dikkat edinilmelidir. Öyküde başlangıç aşamasında kullandığınız zaman kiplerini göz önünde bulundurarak devam etmeye özen gösterin.
• Merak uyandıran sorular "başaracak mı?" "sonra ne olacak?" gibi gerilim ve drama etkisi yaratabilirsiniz.
• Sonucu vurucu bir şekilde bitirerek öykünün etkisini arttırabilirsiniz.

KISA ÖYKÜ NASIL YAZILIR?

Kısa bir öykü yazmak tamamlama açısından kolaylık sağlar. Romanda olduğu gibi iyi bir kısa öykü yazmak okuyucunun dikkati çeker ve heyecanlanmasını sağlar. Fikirler, kurgular ve karakterler öykünüzde önemlidir. İşte kısa öykü yazımı ile ilgili detaylar şöyledir;

• Çevrenizdeki her şeyi gözlemleyin ve gördüğünüz her ilginç olay ve kişiler hakkında notlar alabilirsiniz.
• Olayları karmaşık ve ilginç bir hale getiren karakterler yaratabilirsiniz.
• Kısa ve iyi öykülerde baş karakterlerin problemlerinden yola çıkılabilir. Bu nedenle ana karakter hakkında bir çatışma yaratabilirsiniz.
• Kısa öykünüz için sizin ve okuyucunun dikkatini çekecek bir mekân belirlemeniz önemlidir.
• Aşk, arzu, kardeşlik, arkadaşlık belirli bir temayı ele alabilir ve ana karakterin bakış açısından düşünebilirsiniz.
• Öykünüzün son kısımlarına geldiğinizde öyküdeki ana karakterle ilgili etkili olaylar yaratabilirsiniz.
• Sona gelindiğinde ise okuyucuyu şaşırtacak ve ilgisini çekecek bir noktaya ulaşarak iyi bir kısa öykü ortaya çıkarabilirsiniz.

YARATICI YAZARLIK HAKKINDA

Son dönemde ülkemizde popüler bir boyuta ulaşan yazarlık yaşanan olayların ya da gerçekleşme ihtimali olan durumların belli teknik çerçevesi dahilinde yapılmasını içerir. Ancak yaratıcı yazarlık dendiğinde en önemli nokta özgün düşüncelere paralel olan yazım dili kullanımıdır. Yaratıcı yazarlıkta özgün olmak, iyi bir kurgu ve doğal bir üsluba yer verilmelidir.

ÖYKÜ ÖRNEKLERİ

ÖRNEK 1

12 Temmuz 1982 Pazartesi günü, tüm gün yollarda dolaştım; hava gerilimliydi o gün. Bir an tozlu bir sıcak bastırıyor, sonra birdenbire gökyüzü yağmur yüklü bulutlarla doluveriyordu.

Üstümde bollanmış bir kot pantolonum, sırtıma yapılmış uçuk mavi tişörtümle tüm gün dolandım tozlu sokaklarda. Yapacağım bir şeyi düşünüp duruyordum derken şimşekler çakmaya başladı, gökyüzü iyice karardı, rüzgâr saçımı birbirine kattı. Koşarak evime döndüm. Tam kapının zilini çalarken anlatamayacağım bir yağmur başladı, oracıkta sırılsıklam oldum… (Sait Faik ABASIYANIK -Şemsi Bey)

• Yazar burada öyküye etkili bir giriş yapmış ve birbirini takip eden sürükleyici cümlelerle ile öyküyü yaşatmış ve merak uyandırmıştır. Aynı zamanda öykünün kurallarını atlamadan olayları özgün ve etkili bir şekilde kaleme almıştır.

ÖRNEK 2

Gökyüzünün görünmediği bir sokakta, gece yarısını çoktan geçmiş bir zamanda, aşağıya doğru yürürken gördüm onu. Sidik kokulu duvarın dibinde, çakılmış gibi duruyordu. Onun da saçı sakalı birbirine karışmıştı, uğursuz görünümlü bir yüzü, birbirine yakın gariban bakışlı gözleri vardı.

Ve benim üstüm başım kirliydi, korkuyordum ama gene de boylu bosluydum… (Sait Faik ABASIYANIK- Arkadaşımsın Değil mi?)

• Yine aynı değerli yazarımız çevresindekileri gözlemleyerek öyküye giriş yapmış ve karakterine baş kısımda yer vererek hakkında gizem uyandırmıştır. Kendi endişeli duygu durumundan söz ederek bir yandan da dik duruşunu kaleme almıştır.