Kur'an-ı Kerim'de on dört yerde geçen secde ayetlerinden biri okumak ya da işitmek durumunda yapılan secdeye tilavet secdesi denir. On bir ayın sultanı Ramazan ayı ibadetlerinden biri olmakla birlikte tilavet secdesi kılınışı da internet üzerinden araştırılmaya başlandı. Vatandaşlar bu mübarek ayda ibadetlerini eksiksiz şekilde yerine getirmek isterlerken konuya yönelik araştırmalarını da sürdürüyorlar. Buna göre; tilavet secdesi hangi surelerde geçer? İşte kılınışı, duası ve niyeti!
Tilavet secdesi, Kur'ân-ı Kerim'de ondört yerde, secde ayeti vardır. Kuran-ı Kerimde 14 yerde geçen secde ayetlerinin okunması veya işitilmesi halinde yapılan secdeye tilavet secdesi denir. Bunlardan birini okuyanın veya işitenin, manasını anlamasa da, bir secde yapması vacibdir.
İşte tilavet secdesi kılınışı, duası, niyeti ve diğer detaylar...
TİLAVET SECDESİ NEDİR?
Tilavet secdesi, Kur'ân-ı Kerim'de ondört yerde, secde ayeti vardır. Kuran-ı Kerimde 14 yerde geçen secde ayetlerinin okunması veya işitilmesi halinde yapılan secdeye tilavet secdesi denir. Bunlardan birini okuyanın veya işitenin, manasını anlamasa da, bir secde yapması vacibdir. Secde ayetlerini yazan, heceleyen secde yapmaz. Hanefîlere göre vacip, Şafiî ve Hanbelîlere göre sünnet-i müekkededir. Bir mecliste, aynı secde ayeti birden fazla okunursa bir secde yapmak yeterlidir. Namaz dışında secde âyetini okuyan veya secde ayetini işiten kişi, tilavet secdesine niyet ederek tekbir alır ve secdeye gider.
TİLAVET SECDESİ NASIL YAPILIR?
Namaz dışında secde ayetini okuyan veya secde ayetini işiten kişi, tilavet secdesine niyet ederek abdestli olarak, kıbleye karşı ayakta durup, elleri kulaklara kaldırmadan "Allahü ekber" diyerek secdeye gider. Üç defa "sübhâne rabbiye'l-a'lâ" dedikten sonra tekbir alarak secdeden kalkar ve "semi'nâ ve ata'nâ gufrâneke rabbenâ ve ileyke'l-masîr" der. (Bakara suresi, 286)
Niyet şarttır. Niyetsiz sahih olmaz. Secde âyetini işiten cünüp veya abdestsiz kimse, temizlendikten sonra tilavet secdesi yapar. Bir oturumda, bir secde âyetini birkaç defa okuyan ve işiten, hepsi için bir secde eder. Bir oturumda ne kadar secde âyeti okunmuşsa, o kadar tilavet secdesi gerekir. Mesela üç secde ayeti okunursa, üç secde gerekir.
NAMAZDAYKEN TİLAVET SECDESİ
Namaz esnasında okunan secde ayetini namazda olmayan bir kimse işitirse tilavet secdesi yapar. Namazda olan kimse, namaz dışından bir kimsenin okuduğu secde ayetini işitirse, namazını tamamladıktan sonra secde yapar.
Namaz kılan kişi okuyunca, hemen ayrıca rüku veya bir secde yapıp ayağa kalkar. Okumasına devam eder. Secde ayetini okuduktan iki üç ayet sonra namazın rükuuna eğilirse ve tilavet secdesine niyet ederse, namazın rüku veya secdeleri, tilavet secdesi yerine geçer.
TİLAVET SECDESİNDE OKUNACAK AYETLER
1) A'raf suresi- 206: 'Kuşkusuz Rabbin katındakiler O'na kulluk etmekten kibirlenmezler, O'nu tesbih eder ve yalnız O'na secde ederler"
2) Ra'd suresi- 15: 'Göklerde ve yerde bulunanlar da onların gölgeleri de sabah akşam ister istemez sadece Allah'a secde ederler"
3) Nahl suresi- 49: "Göklerde ve yerde bulunan canlılar ve melekler büyüklük taslamadan Allah'a secde ederler (boyun eğerler)."
4) İsrâ suresi- 107: "De ki: "Ona ister inanın, ister inanmayın. Şüphesiz, daha önce kendilerine ilim verilenler, Kur'an kendilerine okunduğunda derhal yüzüstü secdeye kapanırlar."
5) Meryem suresi- 58: 'İşte bunlar, Allah'ın kendilerine nimetler verdiği peygamberlerden, Adem'in soyundan, Nuh ile birlikte (gemide) taşıdıklarımızdan, İbrahim ve İsmail (Ya'kub)'un soyundan, doğruya ulaştırdığımız ve seçkin kıldığımız kimselerdir. Onlara, çok merhametli olan Allah'ın ayetleri okunduğunda ağlayarak secdeye kapanırlar."
) Hac suresi- 18: 'Görmezmisin ki, göklerde olanlar ve yerde olanlar, güneş, ay, yıldızlar, dağlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanların birçoğu Allah'a secde ediyorlar: birçoğunun üzerine de azap hak olmuştur. Allah kimi hor ve hakir kılarsa, artık onu değerli kılacak bir kimse yoktur. Şüphesiz Allah dilediğini yapar."
7) Furkan suresi- 60: 'Onlara: Rahman'a secde edin! Denildiği zaman: derler ve bu emir onların nefretini arttırır."
8) Neml suresi- 25: "Göklerde ve yerde gizli olanı ortaya çıkaran, sizin gizlediğiniz ve açığa vurduğunuz şeyleri bilen Allah'a secde etmesinler diye (şeytan onları yoldan çıkarmış.)"
9) Secde suresi- 15: 'Bizim ayetlerimize ancak o kimseler inanırlar ki, bunlarla kendilerine öğüt verildiğinde, büyüklük taslamadan secdeye kapanırlar ve Rablerini hamd ile tesbih ederler."
10) Sad suresi- 24: 'Davud: Andolsun ki, senin koyunlarını kendi koyunlarına katmak istemekle sana haksızlıkta bulunmuştur. Doğrusu ortakçıların çoğu,birbirlerinin haklarına tecavüz ederler. Yalnız iman edip de iyi işler yapanlar müstesna. Bunlar da ne kadar az! Dedi. Davud, kendisini denediğimizi sandı ve Rabbinden mağfiret dileyerek eğilip secdeye kapandı, tevbe edip Allah'
yöneldi."
11) Fussilet suresi- 37: "Gece, gündüz, güneş ve ay Allah'ın varlığının delillerindendir. Güneşe ve aya secde etmeyin. Eğer gerçekten Allah'a kulluk ediyorsanız, onları yaratan Allah'a secde edin."
12) Necm Suresi 62. ayet "Haydi Allah'a secde edin ve O'na kulluk edin."
13) İnşikak suresi- 21: 'Onlar kendilerine Kur'an okununca secde de etmezler?"
14) Alak suresi- 18,19: "Hayır! Sakın sen ona uyma; secde et ve Rabbine yaklaş.
