Koronavirüsün sebep olduğu Covid-19 küresel salgını döneminde Haziran'ın ikinci haftasından sonra her şey biraz daha normalleşmeye başladı, 'yeni normal' düzene geçmeye başladık. Bu hafta Covid-19 döneminden sonra yeni normalimizin nasıl olacağını ve robotik implant tedavisini anlattım... Sizler de sorularınızı ilker.erdogan@ sabah.com.tr e-posta adresinden bizlere ulaştırabilirsiniz…
Kliniklere lütfen kalabalık şekilde gitmeyin. Eğer yaştan dolayı bir probleminiz varsa yanınızda refakatçi olabilir. Bazen hastalar korktukları için kalabalık arkadaş gruplarıyla geliyorlar. Bunu bu dönemde iptal edelim. Tek gelmek en iyisi. Anne, baba, eş, çocuk; yürüyemiyordur vb. o zaman tabii gelinebilir. Ya da kalabalık gelinirse dışarıda beklenebilir. Bu da biraz muayenehane veya kliniklerin genişliği ile alakalıdır. Artık görmek istemediğimiz görüntülerden biri de, muayenehanelerin çok kalabalık olmasıdır.
Artık 'Sen gel, seni aradan alırız' döneminin hekimler tarafından kapanmış olması lazım. Çünkü diş muayenehaneleri, bekleme salonlarının kalabalık olduğu yerlerdir. Özellikle hekimlerden ve çalışanlardan randevu almadan önce ısrarla şunu söyleyin ve isteyin: "Benim randevum 12.00'de, beni zamanında alacaksınız değil mi?". Artı veya eksi en fazla 2-3 dakika oynaması lazım. Yani randevular kaydığı zaman hastayı başka bir katta bekletecek imkanınız varsa buna diyecek bir şeyimiz yok. Tedavi uzun sürebilir, öbür hasta geç gelebilir, diğeri geç çıkabilir, bu gibi şeyler iki-üç, hatta dört hastanın aynı anda birikmesine sebep olur. Bu da mesafe kontrolü açısından istediğimiz bir şey değil.
SAATİNİZ NET OLSUN
Aslında anlattığımız hijyen kontrollerini biz diş hekimleri olarak yıllardır HIV gibi virüsler nedeniyle yıllardır zaten uyguluyoruz. Biz her hastaya herhangi bir virüs varmış gibi bakıyoruz. Kuralına göre çalışan, özellikle özel muayenehanelerde çalışan diş hekimleri olarak bu kurallara dikkat ediyoruz. Hasta sirkülasyonunu da ona göre ayarlıyoruz. Toplumumuzda maalesef yanlış olan bir algı var; bekleme salonu kalabalıksa hizmetin iyi olduğu ve iyi tedavi yapıldığı düşünülüyor. Bekleme salonunda az kişi varsa; 'Aman burada fazla hasta yok, iyi bir yer değil herhalde' gibi düşünülüyor. Bir hekimin bir günde sağlıklı ve sıhhatli şekilde bakacağı hasta sayısı bellidir. Kendisine ayıracağı dinlenme süresi de bellidir. Bekleme salonları boş olsun; en fazla bir hasta olsun, sırası gelen hasta içeriye alınsın, hijyen kuralları yapılsın, hasta kalktıktan sonra eğer ünit sayısı fazlaysa diğer hasta diğer ünitte tedavi edilsin. Eğer değilse temizlenmesi için belli bir zamana ihtiyaç var, o arada hasta alınmasın. Bunlara dikkat edilmeli, bunlar çok önemli.
En büyük problemlerden biri de hastaların görmediği, dikkat etmediği laboratuvardan gelen işlerdir. Laboratuvardan gelen işler, kuryesinden paketleme elemanına kadar birçok el değiştiriyor. İş bir hafta önceden bitmiş ama size yeni gönderiliyor olabilir. Bu dişlerin, bu protezlerin temizliğinden emin olunması gerekiyor. Laboratuvardan gelen protezlerin mutlaka hekim tarafından malzemenin cinsine göre ya kimyasallarla ya da cihazlarda steril edilip hastanın kullanımına öyle sunulması gerekiyor. Bulaşma yöntemini herkes biliyor. Laboratuvardaki bir kişinin ya da taşıyıcı kuryenin herhangi bir virüs taşıması ve malzemeye dokunması, o malzemeye klinikteki asistanın dokunması, doktorun dokunması ve hastanın ağzına uygulanması bir bulaşma zinciri oluşturur. Bunlara çok dikkat edilmesi gerekiyor.
KULLANILMASA DA TEMİZLENMELİ
Bir başka dikkat edilmesi gereken konu da şu: Hastalar kesinlikle gittikleri kliniklerde yemek, ikram yapan kişinin hastaya bakmadığından veya hastaya asistanlık eden yardımcının tuvalet temizleyen kişi olmadığından emin olmalı.
Özellikle tuvaletlerin her hastadan sonra kullanılmamış dahi olsa havalandırılıp temizlenmesini öneriyoruz. Hastaların dokundukları, oturdukları yerler çok önemli.
ÜÇ AŞAMALI YÖNTEM
Cerrahi yönlendirme sistemi üç aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada, çenenin üç boyutlu tomografisi çekilir. Çekilen tomografi sayesinde elde edilen detaylı çene-kemik bilgileri üç boyutlu olarak görüntülenir. Bu bilgiler, cerrahi yönlendirme sistemine aktarılır. Ardından hastanın ağzına, içinde gözler bulunan sensörler yerleştirilir. Bu sözel alıcılar sayesinde doktorun yaptığı tüm milimetrik hareketler monitöre yansır. Doktor, monitörde tedavi edeceği alanı görerek bu alandaki çene bilgilerini, sinirlerin derinliğini ve kemik kalitesini rahatlıkla görebilir. Sensörler doktoru saniyelik zaman dilimlerinde uyararak implant yuvasının en doğru yere açılmasını sağlar. İmplant yuvasının uygun şekilde hazırlanması ve ameliyat komplikasyonlarının azalması, implantın kemiğe kaynamasını hızlandırır. Navigasyonlu implant, dokuların daha hızlı iyileşmesini sağlar. Kemik dokuyu görmek için diş etinin açılmasına gerek kalmadığından daha az ağrı ve ödem meydana gelir, doku iyileşmesi daha hızlıdır. Bu yöntemle yapılan tedaviyle enfeksiyon riski minimuma iner.
NAVİGASYONLU TEKNOLOJİNİN AVANTAJLARI
Bu teknoloji sayesinde implant uygulamaları esnasında çıkacak sorunlar önceden belirlenir ve ameliyat esnasında sürpriz yaşanmaz.
Doğru açı ve konumda implant yerleştilmesini sağlar. Modern teknoloji desteği alt çene bölgesinde 3 boyutlu görüntüleme teknolojisine rağmen implant uygulaması için sınırlıdır. Bu kesin olmayan ve uygun yerde olmayan detaysız delmeye sebep olur. Bu durum da yavaş ve yetersiz iyileşmeye yol açar.
Operasyon sonrasında ise ameliyat kesiği, kanama ve dikiş olmadığı için çok hızlı iyileşme sağlanır.
Hastadan alınan çok detaylı dijital tomografi bilgisi ile cerrahi planlama yapılması panoramik röntgene göre büyük avantaj sağlar.
ROBOTİK İMPLANT UYGULAMALARINA BAŞLANABİLİR
Robotik implant uygulaması yani navigasyonlu implant güvenilir bir yöntemdir. Bu sistem sayesinde doktorun diş etini kesip kemiği görmesine gerek kalmaz. İmplant tedavilerinde doktor, diş etini keserek kemiğe ulaşır ve kemiğe bakarak bir tedavi yolu izler. Bu teknoloji ile sinirlerin yerinden kemik kalınlığına kadar detaylı tüm bilgiler anında elde edilebilir, böylece uygun tedavi güvenilir şekilde yapılabilir. Güvenli ve hızlı bir şekilde implant tedavisi imkanı sunan sistem, doktor hatalarının yanı sıra kanamaların ve yanlış implant uygulaması sonucu oluşan rahatsızlıkların önüne geçmektedir.
