Son dakika haberleri: Gelecek hafta yapılacak kritik NATO Zirvesi öncesi, dünyanın gözü İstanbul'a çevrildi. Başkan Erdoğan, bir kez daha arabulucuk rolünü üstlenerek Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i Vahdettin Köşkü'nde ağırladı. Görüşmeden çıkacak sonuçlar ise başta Rusya olmak üzere tüm dünya tarafından çok yakından takip edildi.
ZİRVE SONRASI ORTAK AÇIKLAMA
Kritik zirvenin ardından Başkan Erdoğan ve Zelenskiy ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Savunma Sanayi Başkanı Haluk Görgün, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Burak Akçapar, Türkiye'nin Kiev Büyükelçisi Yağmur Ahmet Güldere, Ukrayna heyetinden temsilciler de katıldı. Çok sayıda yabancı basın mensubunun da izlediği program öncesi Stratejik Endüstriler alanında iş birliği mutabakatı imzalandı.
ERDOĞAN: 17 TEMMUZ'DA DOLACAK SÜRENİN YENİDEN UZATILMASINI TEMENNİ EDİYORUM
Toplantıda konuşan Başkan Erdoğan, "Kıymetli dostumla son yüz yüze görüşmemizi geçen sene Ağustos ayında Lviv'de gerçekleştirmiştik. Kendisiyle birçok telefon görüşmesi de yaptık yapıyoruz. Yaşananlara karşın Türkiye Ukrayna dostluğu her bakımdan daha da güçlendi. 500'üncü gününe uyanacağımız savaşta Ukrayna halkı ülkesinin toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını savunuyor. Çatışma tehlikesinin belirmeye başladığı andan itibaren savaşın önlenmesi için elimizden gelen çabayı sarf ettik. Gerilimin sıcak çatışmaya döndüğü günden beri de uluslararası hukuka ve hakkaniyete aykırı bu savaşı reddettiğimizi kayda geçirdik. 2014'te Kırım'ın uluslararası hukuka aykırı şekilde ilhakından bu yana Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne egemenliğine ve bağımsızlığına olan desteğimizi tüm platformlarda ifade ettik. Ukrayna'yla olan dayanışmamızı siyasi, ekonomik, insani ve teknik alanlarda verdiğimiz somut yardımlarla fiiliyatta da sergiledik. Diğer taraftan savaşın uluslararası hukuk temelinde müzakereler yoluyla sona erdirilmesi için en yoğun çabayı harcayan ülke olduk. Geçen sene mart ayında iki ülke müzakere heyetleri arasında son derece önemli bir görüşmeye İstanbul'da ev sahipliği yaptık. Geçtiğimiz senenin Temmuz ayında ise Birleşmiş Milletlerle yürüttüğümüz arabuluculuk girişimleri neticesinde İstanbul'da atılan imzalarla Karadeniz Tahıl girişimini hayata geçirdik. Türk boğazlarından dünyaya açılan bir nefes borusu misali 1 yılda 33 milyon tona yakın tahılı ihtiyaç sahiplerine ulaştıran girişimin 17 Temmuz'da dolacak süresinin yeniden uzatılmasını temenni ediyorum" dedi.
ERDOĞAN: UKRAYNA NATO ÜYELİĞİ HAK EDİYOR
Başkan Erdoğan, "İlgili tüm tarafların bu maksatla, küresel sorumluluk bilinciyle hareket edeceğine inanıyorum. Şüphesiz Ukrayna NATO'ya üyeliği hak ediyor. Her zaman ısrarla savunduğum bir hususu tekrar vurgulamak istiyorum. Adil bir barışın kaybedeni olmaz. Taraflar arasındaki anlayış farklılıklarına rağmen barış arayışlarına bir an evvel geri dönülmesi en samimi arzumuzdur. Ukrayna'nın yeniden ayağa kaldırılmasında her türlü desteği vereceğiz. Ukrayna'da lider konumda olan müteahhitlik şirketlerimiz, ülkenin yeniden imarında da Ukraynalı dostlarına yardımcı olacaktır. Ukrayna'nın geleceğine güvenle bakmamızın en önemli sebeplerinden biri de Kırım Tatar Türklerinin ülkelerinin özgürlüğe kavuşması için canla başla mücadele etmesidir. Soydaşlarımızın haklarının ve hukuklarının garanti altına alınmasındaki ve özerklik statülerinin tahkim edilmesindeki emeklerinden ötürü Sayın Zelenskiy'e bir kez daha teşekkür ediyorum. Bu vesileyle hayatını kaybeden tüm Ukraynalılar için baş sağlığı dileklerimi tekrarlıyorum. Ukrayna'yla dayanışma içinde olurken, savaşın müzakereler temelinde sona erdirilmesi için gayretlerimizi sürdüreceğiz. Görüşmelerimizin ülkelerimiz, bölgemiz ve uluslararası toplum için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Kıymetli dostum ve saygıdeğer heyet üyeleri başta olmak üzere hepinize teşekkür ediyorum" dedi.
EMEKLİLERE MÜJDE
Başkan Erdoğan, "Dünkü talimatlarımız çerçevesinde emeklilerimizin maaş iyileştirmeleriyle ilgili düzenlemeyi meclisimize sunduğumuzun müjdesini paylaşmak istiyorum. Söz konusu düzenlemenin hayırlı olmasını diliyor, bundan sonra da milletimize verdiğimiz sözleri yerine getireceğimizi ifade ediyorum" dedi.
ZELENSKİY: KARADENİZ GÜVENLİK VE İŞ BİRLİĞİ ALANI OLMALI
Volodimir Zelenskiy ise toplantıda, "Bugün Türkiye'yi ziyaret etme fırsatından son derece memnunum. Burada şahsi olarak Türkiye Cumhurbaşkanı olarak yeniden seçilmenizden dolayı tebrik etmekten memnuniyet duyuyorum. Aynı zamanda hem ülkemiz ve halklarımız için barış isteyen herkese teşekkür etmek için buradayım. Rusya'nın devletimize ve halkımıza karşı olan saldırganlığından kurtulmak için topraklarınızda bulunan insanlarımıza ve Ukraynalı ailelere gösterdiğiniz misafirperverlik ve saygı için minnettarım. Önemli olan insanlarımız burada ve Türkiye'nin, Türk kalplerinin desteğini bu zor zamanlarda hissediyorlar. Bugün her şeyden önce Türk'ün liderliği ve özellikle sizin Cumhurbaşkanımız, şahsi katkılarınız sayesinde barışın ve normal uluslararası düzeni nasıl kuracağımızı konuştuk ki menfaatler, tüm halkların menfaatleri dengeli olmalı. Bizim Karadeniz bölgesindeki durumu detaylı bir şekilde görüştük çünkü bizim genel bir bakışımız var. Hiç kimse Karadeniz Bölgesi'nde devletimizin ve halkımızın menfaatine aykırı bir şeyi zorla kabul ettiremez çünkü Karadeniz güvenlik ve iş birliği alanı olmalı ve kesinlikle herhangi bir savaş, kriz alanı veya sözde dondurulmuş kriz alanı olmamalıdır. Bu tarz şeyler yeniden başlayabilir ve insanların hayatlarını ve insanları etkileyebilirler. Türkiye'nin, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine olan değişmez desteği için minnettarım" dedi.
ZELENSKİY: RUSYA KARADENİZ'DE BULUNAN HER ŞEY ONA AİT GİBİ DAVRANIYOR
Başkan Erdoğan, "Ayrı bir konu olarak Rusya'nın halen kontrol ettiği ve tehdit ve risk olarak kullandığı alan olarak Kırım'daki durumu görüştük. Aynı zamanda Karadeniz Tahıl Girişimi'nin de, Ukrayna'dan tahıl insani inisiyatifine olan desteğiniz için minnettarım. Son zamanlarda maalesef Rusya maksimum derecede geminin seyrini bloke ediyor. Özellikle Karadeniz gıda koridoruyla ilgili durum da aynı. Rusya öyle davranıyor ki sanki Karadeniz'de bulunan her şey ona ait. Sanki burada o ev sahibi. Bölgemizdeki halklarımızın iyiliği bize bağlı ve Karadeniz Bölgesi'nde bu istikrarı sağlamamız lazım. Bizim iş birliğimizde burada çok şey bağlı hem Afrika, gerek Asya gerek Avrupa'daki gıda güvenliği ve birçok halkın gıda güvenliği bize bağlı. Burada önemli olan hep birlikte dünyaya bu açlığa ve sosyal kaosa üstesinden gelmek için yardımcı olmak. Biz hatırlıyoruz ki ortak güvenliğimiz ekonomik büyümeye ve insanlarımızın ve işletmelerimizin iyiliğiyle de alakalı. Bugün değişik projeleri görüştük. Ukrayna ve Türkiye bu projeleri birlikte gerçekleştirebilir. Bu tarz iş birliği, gerek savunma sanayi iş birliği, gerek teknoloji gelişimi ve aynı zamanda İHA üretimi ve diğer stratejik alanları da kapsıyor. Bu ilgili anlaşmayı da imzaladık. Türkiye'nin barış planımıza olan desteği için minnettarım. Ben bu planı geçen sene tanıttım. Biz bu barış planını kayda geçirmek için çalışıyoruz. Özellikle biz Türkiye bu barış planı kapsamında liderlik konumun üstlenmeye hazır. NATO Zirvesi'ni de görüştük ve Sayın Cumhurbaşkanı'nın Ukrayna'nın NATO'ya üyeliği hak ettiğini ifade etmesi beni ayrıca memnun etti. Aynı zamanda bizim insanlarımızı esaretten kurtulmasına yardımcı olduğunuz için minnettarım. Eminim ki bizim halklarımız daha fazla yapabilir ve insan hayatlarını kurtarabilir. Bu görüşme için minnettarım, desteğiniz için de teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı.
ZELENSKİY: ESİR OLAN KIRIM TATARLARI'NI DA GERİ ALMAK İÇİN YOĞUN BİR ŞEKİLDE ÇALIŞIYORUZ
Toplantıda, Başkan Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy gazetecilerin sorularını da yanıtlandı.
Bir gazetecinin Kırım Tatar'larının serbest bırakılmasıyla ilgili çalışma yapılıyor mu soruna, Zelenskiy, "Biz burada çok farklı konuları görüştük. Kırım Tatarları, siyasi tutuklar ve diğer esirlerimiz ve sınır dışı edilen Rusya'ya götürülen çocuklar... İnanın ki Sayın Erdoğan ile yaptığımız temaslar sırasında hatta seçimler sırasında biz her zaman bu konulara önem verdik ve bu konuları güncel tuttuk. Hem Cumhurbaşkanı hem de benim için insanlar her şeyden önce geliyor. Bu insani bir alan, insani bir konu. Biz insanlarımızın, esir olan Kırım Tatarları'nı da özellikle geri almak için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bu konuda bir sonuç elde etmediğimiz için daha fazla ayrıntı veremem. Neriman Celal'le ilgili ben ona çok saygı duyuyorum, şahsen de tanıyorum. Maalesef çok uzun süredir bilmiyorum onu Kırım Platformu Zirvesi'ne katıldı kendisiyle çok fazla görüşme yaptık. Özellikle esirlerimizin serbest bırakılması için yoğun bir şekilde çalışıyorduk. Eminim ki birçok siyasi tutsağımız birçok esirimiz gibi o da serbest olacak. Bu yönde yaptırımları esirgemeyen Sayın Cumhurbaşkanı'na minnettarım" ifadelerini kullandı.
ERDOĞAN: ÖNÜMÜZDEKİ AY SAYIN PUTİN'İN TÜRKİYE'Yİ ZİYARETİ OLACAK
Başkan Erdoğan ise, "Özellikle esir mübadelesi konusunda şu anda Ukrayna tarafında sayın başkanı dinledik. Rusya tarafıyla da görüşme halindeyiz. Onlarla da görüşüyoruz. Konuyu Sayın Putin'le görüştüm ve önümüzdeki ay Sayın Putin'in de Türkiye ziyareti olacak. Tekrar bunu yüz yüze görüşme imkanımız olacak. Bu arada bazı telefon görüşmelerimiz olması halinde de Sayın Putin'le bu konuyu yine ele alacağız. Esir mübadelesi bu takaslar konusu bizim gündemimizin de öncelikli konularındandır. Nitekim bu akşam Sayın başkanla da bu konuyu ayrıca görüştük. Takipçisiyiz, takip edeceğiz. Temenni ederiz ki kısa zamanda bundan da bir netice alalım" dedi.
ERDOĞAN: SÜREYİ 2 YILA ÇIKARMAK GİBİ BİR GAYRETİN İÇERİSİNDE OLACAĞIZ
Bir gazetecinin Tahıl Koridoru Anlaşması'yla ilgili yol haritasını sorması üzerine Başkan Erdoğan, "İstanbul merkezli bu Tahıl Koridoru meselesinde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz ve devam ettireceğiz. 17 Temmuz sonrasını daha ne kadar uzatabiliriz, bunun da çalışması içerisindeyiz. Temennimiz odur ki, bu 2 ayda 1 değil, hiç olmazsa en azından 3 ayda 1 olması gibi bir beklentimiz var. Bu gayreti bu şekilde yapıp süreyi de hiç olmazsa 2 yıla çıkarmak gibi bir gayretin içerisinde olacağız. Yine bu konuyla ilgili bu akşam Sayın başkanla da görüştük. Sayın Putin'le de inşallah bunu gerek telefon diplomasimizle, gerekse önümüzdeki ay yapacağımız yüz yüze görüşmede gündemimizdeki en önemli konulardan bir tanesi bu. Zira Afrika'daki fakir ülkeler hep buraya bakıyor. Bunun beklentisi içerisinde. Bu akşam ayrıca 12 tane Ukrayna limanlarındaki gemilerin durumunu da sayın başkanla konuştuk. İnşallah bu gemilerin de serbest bırakılması noktasında gayret edeceklerini söylediler. Bu gemilerin de bırakılmasıyla buradaki iş adamlarımız burada rahatlamış olacaklar. Ben tekrar bu sürecin, Tahıl Koridoru'ndaki sürecin uzatılması için yapacağımız müşterek çalışmayla netice almayı ümit ediyorum" ifadelerini kullandı.
ZELENSKİY: TAHIL KORİDORU SADECE BİR DEVLETİN İSTEKLERİNE BAĞLI OLMAMALI
Zelenskiy ise, "Tüm dünya Tahıl Koridoru'nun işlenmesini istiyor. Bu çok önemli bir mesele. Bizim de ortaklarımızla şu şekilde çalışmamız lazım ki, Tahıl Koridoru'nun hayatı demek ki, Sayın Cumhurbaşkanının da ifade ettiği gibi insanların hayatı da Rusya Federasyonu Başkanı'nın moduna, hangi modla uyandığına bağlı olmamalı. Bu süreç o kadar komplike çünkü Rusya Karadeniz'i bloke ediyor. Bence farklı koridorların olması gerekiyor. Önemli olan Rusya'nın bu gemilere ateş etmemesi ve ateş etmeyi istememesi. Bu gemilerin üzerindeki blokelerin kaldırılması çok önemli olacak. Biz her defasında bir araya gelerek insanların 2 ay sonra nasıl yaşaması gerekecek düşünmemeliyiz. O yüzden bu Tahıl Koridoru sadece bir devletin isteklerine bağlı olmamalı" yanıtını verdi.
ZELENSKİY İSTANBUL'DA
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine İstanbul'a geldi. Zelenskiy'i Atatürk Havalimanında Sanayi ve Teknoleji Bakanı Fatih Mehmet Kacır karşıladı.
Görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin yanı sıra Rusya-Ukrayna savaşındaki son gelişmeler ve 17 Temmuz'da sona erecek Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması gibi bölgesel ve uluslararası konular ele alındı.
2 BUÇUK SAAT SÜRDÜ
Görüşme yaklaşık 2,5 saat sürdü. Liderlerin baş başa görüşmesiyle paralel olarak heyetler arası görüşmenin de yapıldığı öğrenildi.
ZELENSKİY'DEN GÖRÜŞMEYE DAİR İLK AÇIKLAMA
Dünyanın gözü İstanbul'daki zirvedeyken Ukrayna lideri Zelenskiy, sosyal medya hesabından görüşmeye dair açıklamada bulundu.
İŞTE ELE ALINAN KONULAR
Zelenskiy, şu ifadeleri kullandı:
"Recep Tayyip Erdoğan ile Türkiye'de yapılan görüşmelerde yoğun bir günü bitirmek üzereyiz. 'Barış Formülü' pozisyonlarının koordinasyonu, NATO Zirvesi, güvenlik garantileri ve tahıl girişimi, Ukrayna'nın yeniden inşası, şirketlerimiz arasındaki savunma sözleşmeleri gibi konular ele alındı."
TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI 17 TEMMUZ'DA SONA ERİYOR
İstanbul'daki zirvenin en önemli gündem maddelerinden birisi Tahıl Koridoru Anlaşması. Bilindiği üzere Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın süresi 17 Temmuz'da sona erecek. Tahıl Koridoru Anlaşması özellikle Afrika ülkeleri için hayati önem taşıyor. Çünkü tahıl sevkiyatının yapılmaması durumunda birçok ülkede gıda krizi yaşanabilir.
2022'DE İSTANBUL'DA İMZALANMIŞTI
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısının küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için BM, Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022'de İstanbul'da düzenlenen törenle Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı imzalamıştı. Daha önce birkaç kez uzatılan anlaşmanın süresi 17 Temmuz'da dolacak. Rus yetkililer, anlaşmanın uzatılması için bir olasılık görmediklerini belirtiyor.
RUSYA GÖRÜŞMEYİ YAKINDAN TAKİP EDİYOR
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Ukrayna meselesinin çözümü için büyük çaba sarf ettiğini belirterek, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yapacağı görüşmenin sonuçlarını yakından izleyeceklerini söyledi.
Peskov, Başkan Erdoğan'ın Zelenskiy ile Türkiye'de yapacağı görüşmeye ilişkin gazetecilere verdiği demeçte, "Elbette görüşmenin sonuçlarını çok yakından takip edeceğiz. Ankara ile yapıcı ortaklık ilişkilerimiz devam ediyor. Bu ilişkilere değer veriyoruz ve Türk tarafından karşılıklılık hissediyoruz. Bu nedenle Sayın Erdoğan ile Sayın Zelenskiy arasında ne konuşulacağını elbette merak edeceğiz. Bu, önemli." dedi.
Başkan Erdoğan'ın Ukrayna meselesinin çözümü için büyük çaba gösterdiğini belirten Peskov, "Erdoğan, Ukrayna ihtilafı bağlamında çeşitli sorunların çözümü için defalarca büyük çaba sarf etti, arabuluculuk rolü oynadı ve bu rol Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından büyük takdir gördü." ifadelerini kullandı.
PUTİN-ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ OLABİLİR
Gelecekte Putin ile Erdoğan arasında gerçekleşecek bir teması göz ardı etmediklerini söyleyen Peskov, bu hususta bir tarih belirlenir belirlenmez bilgilendirme yapacaklarını dile getirdi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakere ihtimalini de değerlendiren Peskov, en üst dahil olmak üzere çeşitli düzeylerde Rus tarafının müzakere sürecine hiçbir zaman kapı kapatmadığını ifade etti. Peskov, "Ancak şu ana kadar bu müzakere süreci için herhangi bir umut görmüyoruz." dedi.
