Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş süreci ve Anadolu'nun kurtuluş mücadelesinin en önemli ayaklarından biri olan Sivas Kongresi'nin yıl dönümünde, kongrenin kaçıncı yıl dönümü olduğu merak ediliyor. Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının imzasıyla ülkenin kurtuluşuna zemin hazırlayan bu kongre, Sivas Kongresi önemi nedir sorusuyla inceleniyor. İşte Sivas Kongresi'nin özellikleri, maddeleri ve sonuçları.
SİVAS KONGRESİ NEDİR?
Mustafa Kemal Atatürk, Birinci Dünya Savaşı'nın ardından işgale uğrayan ve çeşitli devletler tarafından paylaşılan toprakları kurtarmak amacıyla, seçilmiş ulus temsilcilerini Sivas'ta bir araya getirdi. Amasya Genelgesi'ni açıkladıktan hemen sonra yaptığı bu çağrıyla, milletin bağımsızlığını sağlamak için çare bulmayı hedefliyordu.
SİVAS KONGRESİ NE ZAMAN DÜZENLENDİ?
Sivas Kongresi; Mustafa Kemal Atatürk, Rauf Orbay, Bekir Sami Kunduk, Refet Bele gibi isimlerin katılımıyla 4 Eylül 1919'da başladı. Görüşmeler 11 Eylül'e kadar sürdü.
SİVAS KONGRESİ ÖNEMİ NEDİR?
Milli egemenliğin ve yeni bir Türk devleti kuruluşunun temellerini atan bu kongre, daha önce imzalanan Erzurum Kongresi kararlarının genişletilmiş halini içermektedir. Erzurum Kongresi'nde alınan bölgesel kararlar Sivas Kongresi ile ulusal bir boyut kazanmıştır. Bu kararlar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna temel oluşturduğu için son derece mühimdir.
SİVAS KONGRESİ SONUÇLARI
Kongrede, düşmana taviz vermeden sonuna kadar direnilmesine karar verilmiş, halkı harekete geçirerek işgale karşı direnişin fitili ateşlenmiştir. Bu yol, 1923'te Cumhuriyetin ilanına ve yeni bir Türk devletinin kuruluşuna uzanmaktadır. Ayrıca bu kongre, kongreler döneminin kapanmasına Misak-ı Milli esaslarının belirlenmesine, Mustafa Kemal'in lider olarak benimsenmesine yol açmıştır. Bu kongrenin ardından tam bağımsızlık ve milli egemenlik prensip haline gelmiş, mandacılık kesin olarak reddedilmiştir.
SİVAS KONGRESİ'NİN KAÇINCI YIL DÖNÜMÜ?
1919'da gerçekleşen Sivas Kongresi 2021 yılında 102. Yıldönümüyle kutlanmaktadır. Sivas Kongresi Temsil Heyeti'ni, Erzurum Kongresi'nde seçilmiş olanlar, Heyet-i Temsiliye tarafından seçilmiş olanlar ve Sivas Kongresi'nde seçilenler oluşturuyordu. Temsil Heyeti 16 kişiden oluşmaktaydı. Oluşturulan yeni Temsil Heyeti'nin başına Mustafa Kemal getirildi.
SİVAS KONGRESİ MADDELERİ
1. Milli sınırları içinde vatan bölünmez bir bütündür, parçalanamaz.
2. Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet top yekûn kendisini savunacak ve direnecektir.
3. İstanbul Hükümeti, harici bir baskı karşısında memleketimizin herhangi bir parçasını terk mecburiyetinde kalırsa, vatanın bağımsızlığını ve bütünlüğünü temin edecek her türlü tedbir ve karar alınmıştır.
4. Kuva-yı Milliye'yi tek kuvvet tanımak ve milli iradeyi hâkim kılmak temel esastır.
5. Manda ve himaye kabul edilemez.
6. Milli iradeyi temsil etmek üzere, Meclis-i Mebusan'ın derhal toplanması mecburidir.
7. Aynı gaye ile milli vicdandan doğan cemiyetler, "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında genel bir teşkilat olarak birleştirilmiştir.
8. Genel teşkilatı idare ve alınan kararları yürütmek için kongre tarafından Temsil Heyeti seçilmiştir.