Yasalarımızda erken emeklilik için çalışmadan gün satın alma imkanları bulunuyor. Kadınlar sigortadan sonraki doğumlarını borçlanarak 6 yıl yani 2160 gün kazanabiliyor. Erkekler ise askerlikte geçen sürelerini satın alarak emeklilik hesaplarında kullanabiliyor. Gurbetçilerin de yurtdışında geçen süreleri satın alma imkanı var. Ayrıca Bağ-Kur'lular geçmişte ödemedikleri ve dondurdukları günlerini tekrar ihya ederek emeklilik hesaplarına katabiliyor. Bütün bu ödemeler yürürlükteki brüt asgari ücret üzerinden yapılıyor.
Yeni yılla birlikte asgari ücrete yapılacak artış bu ödemelerin maliyetlerini artıracak. Çünkü Ocak ayından itibaren borçlanma yapacakların ödeyecekleri paralar yeni asgari ücret üzerinden hesaplanacak. Bu yıl ilave bir değişiklik daha yapılacak. Doğum borçlanması hariç tüm borçlanma kalemlerinde ödenecek en az tutar brüt asgari ücretin yüzde 32'sinden değil, artık yüzde 45'i üzerinden hesaplanacak. Bu ikili maliyet artışından etkilenmemek mümkün.
NELER DEĞİŞECEK?
Gurbetçiler hariç hizmet borçlanması yapmak isteyenler halen prime esas kazancın yüzde 32'si oranında ödeme yapıyor. Bu oran 1 Ocak'ta doğum borçlanması hariç yüzde 45'e çıkacak. Yeni yıldan itibaren ayrıca tüm borçlanmalara asgari ücret artışı yansıyacak. Doğum borçlanmasında yüzde 32'lik oran devam edecek. Ama asgari ücret artışı annelerin ödemelerini artıracak. Bu yıl sonuna kadar başvuranlar her ay için en az 8 bin 321 lira 76 kuruş, 2 yıllık doğum borçlanmasına 199 bin 722 lira ödeyecek. Ancak 1 Ocak'tan itibaren örneğin asgari ücret yüzde 30 artsa en düşük borçlanma tutarı 1 aylık 10 bin 818, 2 yıllık 259 bin 639 liraya çıkacak. Erken davrananlar 1 aylık borçlanmada 2 bin 497, 2 yıllıkta da 59 bin 917 liralık artıştan etkilenmeyecek.
ASKERLİK NASIL OLACAK?
1 Ocak'tan itibaren doğum hariç diğer hizmet borçlanmalarında hem oran hem asgari ücret artışı olacak. Bu ay sonuna kadar askerlik borçlanması için başvuranlar mevcut asgari ücret ve oran üzerinden 1 ay için en az 8 bin 321 lira 76 kuruş, 18 ay için 149 bin 792 lira öderken; 1 Ocak'tan itibaren başvurursa hem yüzde 45'lik oran hem yeni asgari ücret üzerinden para verecek. Örneğin; asgari ücret yüzde 30 zamlanırsa çifte artışla 1 aylık borçlanma tutarı 6 bin 891 lira farkla 15 bin 213, 18 aylık borçlanma da 124 bin 46 lira farkla 273 bin 838 liraya çıkacak.
BAĞKUR'DA FARKLI HESAP
Halen esnaf en az asgari ücretin yüzde 34.75'i oranında primle 1 aylık ihya yapıyor. Bu oran yüzde 45'e çıkacak. Bir artış da asgari ücret kaynaklı olacak. Bu ay sonuna kadar 1 aylık ihya için 9 bin 36 lira 91 kuruş ödeme yapılırken, bu tutar asgari ücret yüzde 30 zamlanırsa çifte artışla 1 Ocak'tan itibaren 15 bin 213 liraya yükselecek. 2 yıllık ihya da 216 bin 886 liradan 365 bin 117 liraya çıkacak. 148 bin 231 lira fark olacak.
YURTDIŞI İÇİN ASGARİ ÜCRET ETKİSİ
Gurbetçiler için bir oran değişikliği yok. Onlar zaten yüzde 45'lik oran üzerinden ödeme yapıyor. Bu nedenle yurt dışı borçlanmalarda oran değişmeyecek. Ancak asgari ücret artışı onların da ödemelerini yükseltecek. Bu ay sonuna kadar yurt dışı borçlanması için başvuranlar 1 ay için en az 11 bin 702 lira 48 kuruş, 2 yıl için 280 bin 859 lira ödüyor. Asgari ücret yüzde 30 zamlanırsa en düşük ödeme 1 aylıkta 15 bin 213, 2 yıllıkta 365 bin 117 liraya yükselecek. Erken davranan 1 aylık borçlanmada 3 bin 511, 2 yıllıkta 84 bin 258 lira avantajlı olacak.
NE YAPMAK LAZIM?
Bütün bu maliyet artışlarından etkilenmemek için Aralık sonuna kadar süre bulunuyor. Bu süre içinde borçlanma başvurusunu yapanlar mevcut yani 2025 yılında geçerli olan asgari ücret üzerinden ödeme yapacak. Bunun için Aralık sonuna kadar e-devlet üzerinden ya da SGK müdürlüklerine giderek başvuru işlemi yapılabilecek.
ÖDEME GEREKMİYOR
Başvurusunu Aralık sonuna kadar yapanlar için bir ödeme de gerekmiyor. Yani başvuruda ödeme yapılması istenmiyor. O yüzden ödeme imkanı olmayanlar da başvurularını yapabilir. Başvuru yapıldıktan sonra bir aylık sürede başvurular değerlendiriliyor. Eğer hak sahibi olunursa bu kez ödeme emri geliyor. Bu ödeme emrinden sonra da 1 aylık bir süre bulunuyor. Yurtdışı borçlanması ve ihyada bu süre 3 aya kadar uzuyor. Yani Aralık ayında başvuru yapan bir sigortalının ödemesi Şubat ya da Mart ayını bulabiliyor.
ÖDEME YAPILMAZSA NE OLUR?
Ödeme tarihi geldiğinde ödeme yine para ödenmezse hak kaybı olmuyor. Sadece başvurunuz iptal oluyor. Yeniden başvuru yapmanız gerekiyor. Yeni başvuru ise yapıldığı tarihte geçerli asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. O yüzden daha hesaplı gün satın almak için Aralık sonuna kadar başvuru yapmak şart.
