İlik nakli, hematolojik (kan ile ilgili) hastalıkların tedavisinde kullanılan etkili bir tedavi yöntemidir. Özellikle kan hücrelerinin üretimi ve işlevi ile ilgili sorunların olduğu durumlarda tercih edilir. İlik nakli, birçok hastalık için umut veren bir tedavi yöntemidir. Ancak ilik nakli, ciddi bir tıbbi işlemdir ve riskleri de beraberinde getirir. İlik nakli neden yapılır, hangi hastalıklarda olur, kimlere yapılır soruları bu sorun ile uğraşanlar için en ince ayrıntısına kadar cevap aranan sorulardandır.
İlik nakli, vücutta sağlıklı kan hücrelerinin üretimini sağlamak amacıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Temel olarak iki ana amacı vardır:
Hastalıkların Tedavisi: İlik nakli, kemik iliği ve kök hücrelerinin üretim kapasitesinin bozulduğu hastalıklarda kullanılır. Kemik iliği, kan hücrelerinin üretildiği yerdir; bu neden ile ilik nakli, ilik veya kan hücrelerinin düzgün çalışmadığı durumlarda gerekli olabilir.
Kemoterapi ve Radyoterapinin Yan Etkilerini Azaltma: Özellikle kanser tedavisinde kullanılan yüksek doz kemoterapi ve radyoterapi, kemik iliğinde hasara neden olabilir. İlik nakli, bu tedavilerin ardından sağlıklı bir kemik iliği sağlamak amacıyla yapılır.
İlik naklinin temel amacı, hasarlı veya hastalıklı kemik iliğini yenileyerek vücudun kan hücresi üretme kapasitesini geri kazanmaktır. Bu sayede birçok hastalığın tedavisinde önemli bir rol oynar. İlik nakli, aşağıdaki gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılır:
Kanserler: Lösemiler, lenfomalar, multipl myelom gibi kan ve kemik iliği kanserleri, bazı katı tümörler
Bağışıklık sistemi hastalıkları: Aplastik anemi, bazı genetik bağışıklık yetmezlikleri
Kan hastalıkları: Talasemi, orak hücre anemisi gibi hemoglobinopati
Diğer hastalıklar: Adrenolökodistrofi gibi bazı genetik metabolik hastalıklar
İlik nakli, aşağıda belirtilen hastalıklara sahip olan ve diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen veya yüksek risk taşıyan hastalara uygulanabilir. Ancak her hasta için ilik nakli uygun olmayabilir.
