Bir milyarın üzerinde Müslümanın heyecanla beklediği 11 Ayın Sultanı Ramazan, perşembe günü tutulan oruçla başladı. Ramazan ayının klasikleşen gelenekleri de yeniden hayat buldu. Asırlardır devam eden ramazan davulcusu geleneği ile ilgili sosyal medyaya düşen bir ses kaydı ise büyük ilgi çekti..
TRABLUSGARBLI RAMAZAN DAVULCUSUNDAN TÜRKÇE MANİ
Libya Trablusgarp'ta kaydedildiği öğrenilen bir ses kaydı sosyal medyada binlerce kez paylaşıldı. 1931 yılına ait olduğu öğrenilen ses kaydında, Libyalı ramazan davulcusunun Türkçe mani söylediği duyuldu. Davulcu maniye "Besmeleyle çıktım yola, selam verdim sağa sola..." sözleriyle başlıyor. Kaydın 2010'larda dijitalleştirilen İtalyan arşivlerinden çıktığı öğrenilirken, Avrupa'nın en büyük belge bilgi merkezi "europeana.eu" 2015 yılında yayınlandığı belirtildi..
Plaklardaki kayıtların çözümlemeleriyle elde edilen mâni dörtlükleri, şu şekilde;
Besmeleyle çıktım yola
Selam verdim sağa sola
İki gözüm beyefendim
Ramazanın mübarek ola
Şimdi geldim size geldim
Affın sunmaya geldim
İki gözüm beyefendim
Arzuladım size geldim
Hani ya sizin bu (……..)
Kandillerim dizin dizin
İki gözüm beyefendim
Ömrün olsun uzun uzun
Bizim çarşı baştan başa
Keklik seker taştan taşa
İki gözüm beyefendim
Devletinle binler yaşa
Devleti adam kışlâsı
Allah kıblesi başkası
Dilerim erdir adamdır
Kabe'dendir her köşesi
Hoşki gel hepinize
Selam aleyk hepinize
Kandillerime dize dize
Söyledim geldim de size
Yeni cami direk ister
Söylemesi yürek ister
Benim karnım toktur ama
Arkadaşım börek ister
Fenerine fenerine
İçindeki yanarına
Sana söylüyorum aşçıbaşı
Kadayıfın kenarına
Kadayıfı bağladılar
Bir tabağa devlediler
Sana söylüyorum aşçıbaşı
Birbirinden gördüler
"LİBYA'DA NE İŞİMİZ VAR?" DİYENLERİ HATIRLATTI
Libyalı bir davulcunun Türkçe ramazan manisi söylemesi günümüzde çok şaşırtıcı gelmesine rağmen, Osmanlı Devleti'nin Libya'da yaklaşık 350 yıl hakimiyet sağladığı biliniyor. Özellikle 1710-1835 Karamanlı hanedanı ve sonraki merkezî Osmanlı yönetiminde Türk kültürü Libya üzerinde kalıcı etki bıraktı. Libya'da en büyük Türk varlığı olan Karamanlı hanedanına ait bey ve paşaların 14 adet türbe ile mezarları bulunuyordu.. İşte bu etkin Türk kültürü içinde sadece Türklere has Ramazan gecelerinde mâni söyleme geleneğinin Libya'da yaygın biçimde kabul gördüğü bu ses kaydından da rahatça anlaşılıyor...
