Bu düğmelere bazen "plasebo düğmeleri" denir. Mekanik olarak sağlam olan ve basılabilen, ancak işlevsellik sağlamayan düğmeler... Bununla birlikte, "kontrol yanılsaması" olarak bilinen bir kavrama öncülük eden Harvard psikoloğu Ellen Langer'a göre, plasebo hapları gibi, bu düğmeler bir amaca hizmet edebilir.
Ellen Langer, yakın zamanda verdiği bir röportajda, bu çalışmayan düğmeler hakkında "Psikolojik etkileri var" dedi. Langer, "Bazı eylemlerde bulunmak, insanları bir durum üzerinde kontrol duygusu hissetmeye sevk eder ve bu sadece pasif bir seyirci olmaktan ziyade iyi hissettirir. Bir şeyi yapmak, hiçbir şey yapmamaktan daha iyi hissettirir" ifadelerine yer verdi.
"LÜTFEN BEKLEYİNİZ, ŞİMDİ KARŞIYA GEÇEBİLİRSİNİZ"
Şehrin ulaştırma birimi tarafından da doğrulanan bir bilgiye göre New York'ta, 1000 yaya geçidi düğmesinden sadece 100'ü gerçekten çalışıyor, Bu sayı son yıllarda giderek azaldı: New York Times, New York'un düğmelerinin çoğunun 2004'te çalışmadığını açıkladığında, yaklaşık 750 yaya geçidi düğmesi hala çalışıyordu.
Bunun arkasında kötüleşen trafik olabilir. Yaya geçidi ışıkları genellikle trafik yoğunluğu bugünkü seviyelere ulaşmadan önce kuruldu ve zamanla trafik ışıklarının karmaşık koordinasyonuna müdahale etmeye başladılar.
Ancak, işlevleri otomatikleştirilmiş ışıklar veya trafik sensörleri gibi daha gelişmiş sistemler tarafından üstlenilirken, fiziksel düğmeler daha fazla masrafla değiştirilmek yerine genellikle öylece bırakıldı.
Boston, Dallas ve Seattle gibi diğer şehirler de benzer bir süreçten geçerek çalışan düğmeler yerlerini plasebo yaya düğmelerine bıraktı. 6000 trafik ışığının bulunduğu Londra'da, yaya düğmesine basmak güven verici bir "Bekle" ışığının trafik lambasının hemen altında yanması ile sonuçlanır. Ancak bu, trafik sinyali tasarım terminolojisinde "yeşil adam" ın - veya "şimdi karşıya geçebilirsiniz" sesinin daha erken ortaya çıkacağı anlamına gelmiyor.
Londra'da ağ yönetimi direktörü Glynn Barton verdiği bir röportajda, "Yeşil ışığın otomatik olarak yandığı bazı geçişlerimiz var, ancak yine de insanlardan düğmeye basmalarını istiyoruz çünkü bu erişilebilir özellikleri etkinleştiriyor" dedi.
KAPIYI KAPATMA VE AÇMA DÜĞMESİ
Peki ya asansörde tüm tuşların arasında 'ben buradayım' diyen "kapıyı kapat" düğmesi? Dünyanın birçok ülkesinde bu düğme de işe yaramıyor.
Ulusal Asansör Endüstrisinden Kevin Brinkman yaptığı açıklamada "Basitçe söylemek gerekirse, asansör kullananlar bu düğmeyi kullanarak genellikle kapıları daha hızlı kapatamayacak" dedi.
Tüm dünyadaki asansörlerde genellikle o asansöre ayrılan biniş süresine ulaşılmadığı sürece, düğmeye basmak hiçbir şey yapmaz. Aynı şey kapı açma düğmesi için de geçerli, asansör tamamen durmadığı sürece, ya da bastığınız kata ulaşmadan önce bu düğmeye basmanız bir şey değiştirmez. Sadece itfaiyeciler, acil durum personeli ve bakım görevlileri, gecikmeyi bir anahtar veya kodla geçersiz kılabilir. Hatta çoğu asansörde, elinizi kapı sensörüne tutmak yerine bu düğmeye basarsanız, kapı kontrolünüz dışında kapanabilir.
Dünyanın en büyük asansör üreticisi tarafından yapılan açıklamada "Düğmenin işlevselliği - kapıyı daha erken kapatsın ya da kapatmasın - bina kodu veya müşteri tarafından belirlenir" dedi.
Langer'a göre, plasebo düğmelerinin hayatlarımız üzerinde net bir olumlu etkisi var çünkü bize kontrol yanılsaması veriyorlar - ve alternatifin hiçbir şey yapmayacağı durumlarda bu düğmelere basmak yapılacak bir şey halini alıyor.
Yaya geçitlerindeki düğmeler ise, bizi çevremize dikkat etmeye zorlayarak bizi daha güvenli hale getirebilirler. Ve sonuçta, bir düğmeye basmak fazla çaba gerektirmez.
Langer, "Düşündüğünüzde, o kadar küçük bir yanıt ki, herhangi bir etkisi olmasa bile neredeyse bir maliyeti yok. En azından psikolojik bir amaca hizmet ediyorlar" dedi.