Muhalefetin otoyol ve köprülerle ilgili her fırsatta diline doladığı 'garanti ücreti'yle ilgili algı operasyonu çürüdü. Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan İzmir otoyolu ve Osmangazi Köprüsü'nde devletin garanti ettiği günlük araç sayıları aşıldı. Haziranda İstanbul-İzmir Otoyolu'nun hemen hemen her etabında garantiyi karşılama oranı yüzde 100'ü geçti. Ağustos 2019'da tüm etapları devreye alınan otoyolda, 2020'nin ikinci yarısında da geçiş sayıları garanti edilenin üstüne çıktı. Pandeminin etkisinin tamamen kalkmasıyla birlikte rakamların daha da artması bekleniyor. Böylece, Hazine kasasından yolcu garantisi karşılığı tek kuruş harcanmadan ülke dev eserler kazanmış olacak. Otoyol ve köprü, 2035'te devlete devredilecek.
HER ETAPTA GARANTİ AŞILDI
Karayolları Genel Müdürlüğü'nün resmi verilerine göre, İzmir-İstanbul Otoyolu'nun birinci kesimini içeren Hersek-Orhangazi arasında haziranda günlük ortalama geçişler 42 bin 176'yı buldu. Devletin garantisi olan 40 binin üzerine çıkıldı. Otoyolun Orhangazi-Bursa kuzey arasındaki bölümünde ise garantiyi karşılama oranı yüzde 128'e ulaştı. Haziranda garanti edilen araç sayısı günlük 35 bin araç olarak belirlenen kesimden, 45 bine yakın araç geçti. Bursa Batı-Balıkesir Batı arasındaki üçüncü kesim ise en çok kullanılan bölüm oldu. Devlet bu kesim için 17 bin araç geçiş garantisi vermişti. Bu kesimde günlük ortalama araç sayıları 24 bini aştı. Neredeyse garantiyi karşılama oranı yüzde 143'leri buldu. Otoyolda garanti araç sayısını haziranda tek tutturamayan kesim Balıkesir Batı ve İzmir arasındaki bölüm oldu. Ancak orada dahi pandemiye rağmen garanti edilen geçiş sayısının yüzde 71'ine ulaşıldı.
ALTERNATİFLERE RAĞMEN...
Osmangazi Köprüsü de yapıldığı günden bu yana en çok eleştirilen proje… Hem fiyatı hem de garanti geçiş rakamları üzerinden belirli bir kesim tarafından sürekli gündeme getirilen Osmangazi Köprüsü de deniz geçişi alternatifleri ve pandemiye rağmen araç garanti sayısının yüzde 82'sini tutturmayı başardı. Osmangazi Köprüsü'nde devletin garanti ettiği araç sayısı günlük 40 bin. Haziranda köprüden geçen günlük ortalama araç sayısı 33 bini buldu. Pandemi nedeniyle kapatmanın yoğun olduğu temmuzekim 2020 arasında dahi Osmangazi Köprüsü'nde günlük araç sayısı 36.4 bine çıktı.
22 YIL SONRA DEVLETİN
Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nin (İstanbul-İzmir Otoyolu) ihalesi Yap-İşlet-Devret Modeli'ne (YİD) göre 9 Nisan 2009 tarihinde yapıldı. Nurol, Özaltın, Makyol, Astaldi ve Göçay firmalarının oluşturduğu konsorsiyum ihaleyi kazandı. Şirketler, 22 yıl 4 aylık yapım ve işletme teklifi sundu. Bu sürenin sonunda otoyol ve köprü devlete verilecek.
ZAMAN TASARRUFU…
ULAŞTIRMA ve Altyapı Bakanlığı, daha önce otoyolun zaman ve akaryakıt tüketimi açısından tasarruf sağladığına ilişkin veriler paylaşmıştı. Buna göre, İstanbul-İzmir Otoyolu'nun kullanılması durumunda iş seyahatlerinde; bir otomobil için zaman tasarrufu 228 TL, akaryakıt tüketimi tasarrufu 76 TL. Toplam 304 TL'yi buluyor. İstanbul'dan 2.5-3 saat olan Bursa ulaşımı 1 saate indi. Ortalama 8 -9 saat olan İzmir ulaşımı ise 3 saate düştü.
