Türkiye'de 10 şehir 100 yılın en büyük depremi ile sarsılırken, teknoloji girişimleri gönüllü olarak başlattıkları kampanyalarla yaraların sarılmasına destek oluyor. Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde yaklaşık 10 saat arayla meydana gelen, başta Hatay olmak üzere Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adıyaman, Adana, Kilis, Diyarbakır, Elazığ ve Şanlıurfa'da da yıkıma neden olan depremlerin ardından Türkiye'nin gözü, arama - kurtarma çalışmalarına çevrildi. Ayrıca ihtiyacı olanlarla toplanan yardımları buluşturmak, yardımları toplamak kadar değerli. Sonuçta konum tabanlı uygulamalar yardımların doğru yere ulaşmasını sağlıyor.
Depremde arama-kurtarma, binaların hasar tespit çalışmaları sırasında yapay zekâ teknolojisi ve konum tabanlı uygulamalar kullanılıyor. Depremzedeler binalarının son durumuyla ilgili verileri, enkazda insan olup olmadığını paylaşıyor.
KRİPTO PARA DESTEĞİ GELDİ
Depremde yardım toplayan kuruluşların kripto para üzerinden yardım toplanması da sağlandı. Kripto para kuruluşları bu amaçla hesaplar oluşturmaya başladı. BtcTurk tarafından AFAD, Hayata Destek, Kızılay, Tider ve TOG'a Bitcoin, Ethereum (ETH) ve Tether (USDT) cinsinden kriptopara yardımlarını kabul edebilmeleri için yardım cüzdanları oluşturulup teslim edildi. Bu cüzdan adreslerine BtcTurk hesabı dışındaki kriptopara cüzdanlarıyla veya farklı platformlarda yer alan kriptopara hesapları ile kriptopara gönderimi yaparak destek olmak mümkün. BtcTurk, gönderilen kriptoparaları otomatik olarak TL'ye çevirirken, bu işlemden komisyon üçcreti almıyor.
Yardımların kolay erişilebilir ve güvenli iletilmesi için de e-ticaret girişimleri öncü oldu. Bağış toplayan güvenilir dernek ve sivil toplum kuruluşu için dijital destek kartları kullanıma sunuldu. Türk Kızılay ve Ahbap, Trendyol üzerinden 50 TL ya da daha fazlası için dijital destek kartlarını satışa çıkardı. Ayrıca Ticaret Bakanlığı desteği ile e-ticaret şirketlerinin bağışları toplandı.
Kan bağışçıları, en yakın merkezi e-Devlet Kapısı üzerinden öğrenebilecek. Türk Kızılay'ın e-Devlet Kapısı'ndaki "En Yakın Kan Bağış Merkezi" hizmeti ile en yakın noktada bulunan Türk Kızılay Kan Bağış Merkezi'ne ait adres, telefon ve çalışma saati bilgileri harita üzerinden görüntülenebilecek. Ayrıca, harita üzerinden seçilen kan bağış noktasına yol tarifi de alınabilecek.
E-DEVLET'TEN BAĞIŞ
CUmhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi'nin depremzedelere yönelik ikinci hizmeti, nakdi bağışları güvenli bir şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırmayı hedefliyor. e-Devlet Kapısı'nda AFAD ve Türk Kızılay tarafından yürütülen bağış kampanyalarına yönelik dijital hizmetler erişime açıldı. AFAD'a ve Türk Kızılay'a ait iki ayrı "Deprem Bağış Kampanyası" hizmeti ile vatandaşlar, kredi kartlarını kullanarak e-Devlet Kapısı üzerinden bu hizmetten yararlanabilecek. e-Devlet Kapısı, bağış yapmak isteyenlere ödeme aşamasında üç boyutlu güvenlik sistemi (3D Secure) koruması da sağlayacak.
BARINMA SORUNUNA DESTEK GELİYOR
Hepsiemlak.com'da 10 şehirde yıkıma sebep olan depremler sonucu barınma ihtiyacı olan tüm vatandaşlara yardımcı olmak için "Dostluk Çatısı" projesi yayına alındı. Proje için hazırlanan internet sayfasını ziyaret eden ihtiyaç sahipleri ve hayırseverler sayfada yer alan ilgili formları doldurarak projede yer alabiliyor. Yuvasını afetzedelerle paylaşmak isteyen hayırseverler için herhangi bir bölge kısıtı olmayan projeye tüm Türkiye'den destek vermek mümkün. Formlar eşleştirilerek deprem sonrası yaşanan barınma sorununun çözümüne destek olunmaya çalışılıyor. Yayına çıktığı andan itibaren sosyal medyada yoğun ilgi toplayan projede yer almak için; www.dostlukcatisi.com sayfasını ziyaret edebilir ya da projenin daha fazla kişiye ulaşması için bu sayfayı kendi çevrenizle paylaşarak destek olabilirsiniz.
SOSYAL MEDYA ÜZERİNDEN YARDIM ENDEKSİ
Kullanıcılara bir uygulama indirmek yerine mevcut sosyal medya ağları üzerinden ulaşma şansı sunan platformlar da göçük altında yakınları olan insanlara ulaşmayı sağladı. Endeksa; arama, kurtarma ve hasar tespit çalışmalarına biraz da olsa destek olabilmek adına Twitter üzerinde paylaşılan yardım taleplerini harita üzerinde gösteren ve aynı zamanda gerçekleşen depremlerle ilgili bilgileri de içeren 'Yardım Talepleri ve Deprem Analizleri' sayfasını hazırladı. deprem.endeksa. com adresiyle web ve mobilden ulaşılan sayfada hem yardım ekiplerinin, hem de yardım isteyen vatandaşların talepleri anlık olarak listelenmesini sağlıyor.
DEPREMDE İHTİYAÇLAR PORTALDA BULUŞUYOR
Başarsoft, adrese dayalı yardım çağrılarından yola çıkarak "Depremde Yardım İhtiyaçları Haritalandırma Portalı" https:/deprem.basarsoft.com.tr'yi hayata geçirdi. Portal, depremde yollar ve binaların yıkıldığı, adres tabelalarının kaybolduğu durumlarda koordinata dayalı ulaşım sağlıyor ve yardım ekiplerini yardım istenen enkazlara yönlendiriyor.
Deprem nedeniyle binaların yıkılması, yolların kapanması, sokakların ortadan kalkması verilen adreslerin bulunmasını da zorlaştırmıştı. Depremin çok büyük bir alanı etkilemiş olmasından dolayı yardım ekipleri yetersiz kalırken, sosyal medyadan yapılan yardım taleplerinin bir kısmına da adres bulunamadığı için yetişilemiyordu. Depremin ilk anından itibaren Başarsoft Ankara'dan 40 kişilik bir ekip Twitter'a ve diğer sosyal medya ağlarına düşen yardım taleplerini tarayarak adresleri ve talep detaylarını ayıklayarak sınıflandırdı. Ardından koordinatlandırıp yeni kurmuş olduğu https:/deprem.basarsoft.com.tr portalına girdi. Böylece adrese gerek kalmadan yardım çağrısında bulunanların yerlerinin tespit edilebilmesini sağlıyor.
VERİTABANINA ERİŞİM VAR
Depremden etkilenen kişilerin yararlanabileceği platformları bir araya toplayan Mustafa Çakır, her türlü veri tabanına erişim olanağı hazırlamış. Ancak şu uyarıyı da düşmüş: " Bilgilerin kesin doğruluğu kullanıcılar tarafından teyit edilmelidir. Bilgi/platform ekleme veya güncelleme talepleriniz için mstfcakir@gmail.com adresine email atabilirsiniz. Faydalı olması dileğimle."
VERİLERLE HARİTALARI BULUŞTURUYOR
Deprem anında kısıtlı kaynakları doğru yönlendirmek için doğru verilerle çözüm üretmek hayati önem taşıyor. Deprem bölgesindek enkaz altındaki kişilerin konumunu raporlayabileceği veya enkaz altında olduğunu bildiğiniz kişilerin konumunu raporlayabileceğiniz deprem.io'da aynı zamanda gıda veya ısınma ihtiyacı olan kişi ve kişilerin konumları da raporlanabiliyor. Bunun yanı sıra gerekli noktalara iletilecek olan bağışlarınızı da deprem.io üzerinden gerçekleştirebiliyorsunuz. Yardım bekleyen ve yardım edilen kişilerin de görüntülenebildiği site sayesinde sosyal medyada kurtarılmış olmasına rağmen saatler önce paylaşılan adreslerin tekrar tekrar paylaşılarak bilgi kirliliği oluşmasının da önüne geçilmiş oluyor. İhtiyaçları ve depremzedelerin konumlarının bildirebileceğini ve öğrenebileceği deprem.io sitesi de faaliyete geçti.
İLETİŞİM İÇİN MOBİL BAZ İSTASYONU VE ŞARJ CİHAZI
Türk Telekom, depremden etkilenen tüm illerde kesintisiz iletişimi sağlamak adına alınan tedbirleri ve vatandaşların iletişim ihtiyaçlarını karşılamak için faydalanabilecekleri hizmetlerini duyurdu. Deprem seferberliği kapsamında; bölgede bulunan vatandaşların acil ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için ücretsiz konuşma ve internet yüklenirken, ankesörlü telefonlardan da yurtiçinde tüm yönlere iletişim ücretsiz kullanıma sunuldu.
Bölgede WiFi internet noktaları ücretsiz hizmete açıldı ve açılmaya devam ediyor. Mobil baz istasyonları bölgeye sevk edildi. Yürütülen çalışmalar kapsamında vatandaşların akıllı cihazları için Türk Telekom mağazalarında taşınabilir şarj cihazı (powerbank) desteği sağlanıyor. AFAD'ın daveti üzerine 105 kişilik Türk Telekom Arama ve Kurtarma Ekibi (TTAKE) de deprem bölgesine hareket etti. Çadır, battaniye ve uyku tulumları bölgeye gönderildi. Depremden etkilenen illerde kesintisiz iletişimin sürmesi için saha ekipleri çalışmalarını sürdürürken, haberleşmelerin mesaj ve internet tabanlı mesajlaşma yazılımları üzerinden yapılması önemle belirtiliyor.
