17 yaşındaki genç bir çocuk olmak için her şeyi yaptım

Mehmet Ali Erbil, 70'li yıllarda henüz koservatuvar öğrencisiyken Peter Shaffer'in 'Küheylan' adlı oyununda, 'Alan Strang'ın karakterini oynamış ve 'En iyi Erkek Oyuncu' seçilmişti. 90'lı yılların sonlarına doğru ise Amerika'daki eğitiminin ardından Türkiye'de Hadi Çaman Tiyatrosu'na dönen Tolga Çevik'i aynı rolde izlemiştik. 2000'li yıllara geldiğimizdeyse dünyaca ünlü 'Harry Potter' serisinin başrolü Daniel Radcliffe, bu oyunla tiyatro dünyasını sarsmıştı. Kısacası 'Küheylan'ı oynayan her oyuncu, öyle ya da böyle kendi itibarlarına katkılar sağladı. Şimdi sıra, rekorlara imza atan 'Fetih 1453' filminin Fatih Sultan Mehmet'ine hayat veren başarılı oyuncu Devrim Evin'de... Adana Devlet Tiyatrosu oyuncusu olan Evin, dünya çapında ses getiren 'Küheylan' oyunu ile tiyatro sahnelerinde... Oyunun adı 'Küheylan' olunca, biz de soluğu Alkuzu At Çiftliği'nde aldık. Hem atlarla vakit geçirdik, hem de uzun uzun konuştuk...

Sanırım 'Küheylan' oyunuyla özel bir bağınız varmış. Sizi oyuncu olmaya teşvik etmiş diyebilir miyiz?
Trabzon Devlet Tiyatrosu'nda bu oyunu izlediğimde lise öğrencisiydim. "Devlet Tiyatrosu'nda 'Küheylan' diye bir oyunu yönetmek için yurt dışından Malcolm Keith Kay diye bir adam geldi" dediler. İzlemeye gittik, dehşet etkilendim oyundan. Canberk Uçucu oynuyordu. Oyunu üst üste altı kez izledim ve her izleyişimde "Acaba bir gün ben de oyuncu olabilir miyim? Ben de bu oyunu oynayabilir miyim?" diyordum. Aradan tam 20 yıl geçti ve aynı rejisör, 'Küheylan'ı sahnelemek için Adana'ya geldi. Şimdi, yıllardır beklediğim oyunu oynuyorum ve 28 temsilde 8 bin seyirciye ulaştık.

BAŞKASI OYNASA KISKANIRDIM

17 yaşında bir karakteri canlandırmak için biraz yaşlı değil misiniz?
Başta üzüldüm. Çünkü yaşım 37 olmuş. 'Herhalde beni seçmez' diye düşünürken, yönetmen Malcolm Keith Kay beni seçti. Ben de bir rüyayı gerçekleştirmekle karşı karşıya olduğum için bütün çabamı bu işe verdim. 17 yaşında genç bir çocuk olmak için her şeyi yaptım. Tabii ki psikolojik ağırlığı da olan bir karakterdi ve uluslararası çapta iyi bir eser çıkardık diye düşünüyorum. Zaten beni tanıyan insanlar bilir; ben, torpille bir rol almam.

Çarpıcı bir hikaye, sanki oyunun değişik bir tılsımı var...
Ben oynayamasam ve başkası oynasa çok kıskanırdım.

Bu oyunda izleyiciye cazip gelen şeyler neler?
Toplumsal baskıyı, kaybettiğimiz kimliklerimizi, ilkel dürtülerimizi bize tekrar hatırlatan ve istemediğimiz kalıplarla yüzleşmemizi sağlayan bir oyun.

'Küheylan', Devlet Tiyatroları repertuvarı için biraz fazla iddialı bir oyun değil mi?
Enteresandır ki, bu oyunu Türkiye'de ilk sahneleyen de Devlet Tiyatroları'dır. Rahmetli Cüneyt Gökçer yönetmiştir, benim de hocamdır. Sanırım 1974 yılıydı, Mehmet Ali Erbil oynuyordu. 'Alan Strang' karakteri gibi kendisi de gerçekten 17 yaşındaymış ve bildiğim kadarıyla konservatuvarda son sınıf öğrencisiymiş. Tiyatro anlamında, Mehmet Ali Erbil'i de Mehmet Ali Erbil yapan bir roldür.

Bu oyun, oyuncuların kariyerlerinde bir itibar projesi olarak görülebilir mi?
Kesinlikle öyle ama benim için biraz tersi oldu. Genelde gençken ve yolun başında kendini ispat etmek için oynanırken; okuldan mezun olalı 15 sene, Devlet Tiyatroları'na gireli 12 sene olduktan ve kariyerimin orta yaşlarına gelmişken oynadım. Zaten bu güne kadar dünyada 'Alan Strang' rolünü oynamış en yaşlı oyuncuyum ama bu pek hissedilmiyor. Bu performansı yakalayabilmek için çok çalıştım.

'Harry Potter'ı canlandıran Daniel Radcliffe, Broadway'de 'Küheylan'da oynayınca kariyeri olumsuz etkiledi. Sizce bunun sebebi ne?
Çünkü o çırılçıplak soyundu, bizde hiçbir dönem çırılçıplak oynanmadı. Mesela ben sahnede boxer'la kalıyorum ve bu bence sahnenin amacına hizmet ettiği için yeterli.

MOZART'I HERKES DİNLEMELİ

Sizin için 'Fazla entelektüel görünmeye çalışıyor' demişler...
'Demişler' diyorsun; benim için başkalarının söylediği hiçbir şey önemli değil. Tabii ki öyle değilim.

İçinizde bir halk çocuğu mu var, yoksa bir entelektüel mi?
Ben insanım ve herhangi bir entelektüel durumlar içerisinde değilim; bu da bir seçim. Tabii ki Mozart dinliyorum ama bence onu herkes dinlemeli.

Konservatuvarı da birincilikle bitirmişsiniz; hocalarınızın sizi kayırdığını düşünüyor musunuz?
Okulu dereceyle bitirmek çok önemli değil. Hocayla ilişkiniz iyiyse ve sizin oynadığınız parçayı daha çok sevip diğerine gıcık oluyorsa, yüksek not alabilirsiniz. Rahmetli hocam Cüneyt Gökçer beni çok severdi ve hep çok yüksek notlar verirdi. Ama bunun bana bir katkısı olmadı, çünkü sahnede ne yaptığınız daha önemli. İyi olup olmadığınıza seyirci karar veriyor.

'Fetih 1453' filminde olduğu gibi, bu projede de rekorlara imza atar mısınız?
Tiyatroda bunun olabilmesi için yapım kısmının bu işi; gerek ulusal anlamda, gerek uluslararası anlamda önünü açması lazım. Oyunun önü açıldığı anda, acayip bir şekilde kapıları kıracak bir durumu olacaktır.

İNSANLARIN HAKKIMI GASP ETMESİNE İZİN VERMEM

'Fetih 1453' sinema filminde başrol oynarken, aynı projenin dizi versiyonunda önce sizinle anlaşılıp sonra vazgeçilmişti. Siz de yapım şirketine dava açmıştınız. Nedir bu işin aslı astarı?
İşin aslı şu ki; açtığımız davayı 2014 Ekim ayında yerel mahkemede kazandık. Uzlaşma talep ettiler ve ben yargı kararının tam sonucunun tüm haksızlığa uğrayan insanlara, özellikle benzer davalara emsal oluşturması için reddettim. Karşı taraf Yargıtay'a, temyize gitti. Yargıtay da yerel mahkemenin kararını usulen; karşı tarafın maddi durumunun incelenmesi için iade etti. Yargı süreci bir-iki eksiklik tamamlanıp sonuçlanacak.

'Şu an itibari ile Devrim Evin davasının henüz bir kazananı ya da kaybedeni yoktur, yargılama devam etmektedir' şeklinde bir açıklama yapıldı. Haklı olduğunuza inanıyor musunuz?
Hayatımın hiçbir noktasında bir başkasının hakkına gasp etmedim. Ayrıca gerek kendi hakkımın, gerekse ezilen, ötelenen, haksızlığa uğrayan hiçbir insanın hakkının gasp edilmesine müsaade etmedim. Bu; onurlu, haysiyetli her insanın duruşu olmalıdır.

DEVLET TİYATROLARI'NI BIRAKMAM

Sinema filmleriyle de büyük başarılar elde ettiniz. Şöhret için Devlet Tiyatrosu'nu bırakır mıydınız?
Bugüne kadar bırakmadık... (Gülüyor) Filmdeki popülerliğin üzerinden dört yıl geçti ama ben bulunduğum yerde mutluyum. Devlet Tiyatrosu bırakılmaz; çünkü bu kadar büyük prodüksiyonlar, herkesin izleyebileceği fiyatlara başka bir yerde olamaz. Hele ki 'Küheylan' gibi büyük prodüksiyonlar özel tiyatrolarda mümkün değil; Devlet Tiyatrosu'nun bu yüzden olması gerekiyor. Yoksa gerçekten, oradan alınan maaşlarla yaşanmaz.