Bir bilgisayarda keylogger olduğunu anlamak her zaman kolay değildir. Ancak bazı işaretler şüphe uyandırabilir. Keylogger'lar teknolojik çağın en sinsi tehditlerinden biridir. Bilgi güvenliğini sağlamak, sadece antivirüs programlarına değil, aynı zamanda dikkatli ve bilinçli bir kullanıcı alışkanlığına da bağlıdır. Bilgisayarda keylogger nedir, olduğu nasıl anlaşılır gibi konulara açıklık getirmek gerekir ise dijital ortamda attığımız her adım izlenebilir ve tedbirli olmak, güvenliğimizin ilk şartıdır.
Dijital dünyada gizlilik ve güvenlik, artık her kullanıcının önceliği haline geldi. Kimi zaman farkına bile varmadan bilgisayarımıza sızan kötü amaçlı yazılımlar, kişisel bilgilerimizi tehlikeye atabilir. Bu tehditlerden biri de "Keylogger" adı verilen yazılımlardır. Keylogger (kelime anlamıyla "tuş kaydedici"), bir kişinin bilgisayarda bastığı tüm tuşları kayıt altına alan bir yazılım ya da donanımdır. Bu yazılımların amacı genellikle gizli bir şekilde, kullanıcının ne yazdığını öğrenmektir. Bu, e-posta şifrelerinden banka giriş bilgilerine, yazışmalardan arama geçmişlerine kadar her şeyi kapsayabilir.
Keylogger Türleri:
1. Yazılımsal Keylogger:
Bilgisayara yüklenen programlar şeklindedir. Arka planda sessizce çalışır. Kimi zaman zararlı bir e-posta eki, sahte yazılım indirimi ya da tarayıcı eklentisi olarak bulaşır.
2. Donanımsal Keylogger:
Genellikle klavye ile bilgisayar arasına yerleştirilen fiziksel bir aygıttır. Bilgisayar başında gözle görülmedikçe fark edilmesi zordur.
Keylogger'lar genellikle gizlenmek üzere tasarlandıkları için fark edilmeleri zordur. Ancak bazı işaretler, bir keylogger'ın varlığına dair ipuçları verebilir.
Keylogger arka planda sürekli çalıştığı için sistem kaynaklarını tüketebilir. Bilgisayarın aniden yavaşlaması ya da kasması şüphe uyandırmalıdır.
Kullanmadığın halde sürekli aktif olan internet bağlantısı, keylogger'ın topladığı verileri başka bir yere gönderdiğinin işareti olabilir. Bu trafiği gözlemlemek için "Netstat" komutu ya da güvenlik yazılımları kullanılabilir.
3. Antivirüs Uyarıları
İyi bir antivirüs veya antimalware programı, sistemdeki keylogger'ı tespit edebilir. Ancak bazı gelişmiş keylogger'lar antivirüs yazılımlarından da gizlenebilir.
4. Bilinmeyen Programlar veya Görevler
Görev Yöneticisi (Task Manager) ya da Başlangıç Programları listesinde adını bilmediğin veya tanımadığın yazılımlar varsa bu bir işaret olabilir. Özellikle sistem adıyla kamufle edilmiş yazılımlara dikkat et.
5. Klavye Gecikmesi veya Bozulmalar
Keylogger aktifken bastığın tuşlar geç algılanabilir ya da bazı tuşlarda takılmalar yaşanabilir.
6. Donanımsal İnceleme
Eğer donanımsal bir keylogger'dan şüpheleniyorsan, bilgisayar kasasını ve klavye bağlantılarını fiziksel olarak kontrol etmek gerekir.
Keylogger'dan Korunma Yolları
Keylogger'dan korunmak için alınabilecek birkaç etkili önlem vardır:
1. Güçlü ve Güncel Antivirüs Kullanın
Sistemi düzenli olarak tarayan, güncellenmiş bir antivirüs, birçok keylogger'ı tespit edebilir.
2. Bilinmeyen Dosyaları Açmayın
E-posta ekleri, sahte yazılım yükleyicileri ya da ücretsiz programlar üzerinden gelen bilinmeyen dosyaları asla açmayın.
3. Yazılım Güncellemelerini İhmal Etmeyin.
İşletim sistemi ve uygulamaların güncellenmesi, güvenlik açıklarını kapatır. Bu da keylogger'ların sisteme sızmasını zorlaştırır.
4. Güvenlik Duvarı (Firewall) Kullanın
Birçok keylogger, topladığı bilgileri göndermek için interneti kullanır. Güvenlik duvarı, şüpheli bağlantıları engelleyerek veri sızmasını önleyebilir.
5. Sanal Klavye Kullanın
Özellikle banka işlemleri sırasında sanal klavye kullanmak, yazılımsal keylogger'ların veri toplamasını zorlaştırabilir.
