Kimyasal bir bileşen olmakla birlikte halk arasında tarımla uğraşan vatandaşların kullandığı gübre olarak bilinen amonyum nitrat, Lübnan Beyrut'taki patlama nedeniyle gündeme geldi. Güçlü bir patlayıcı özelliğine sahip olması ile birlikte depolanması ve kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken bir maddedir. Peki; amonyum nitrat nedir, ne olarak kullanılır? Lübnan Beyrut'taki patlamanın nedeni amonyum nitrat nedir, nerelerde kullanılır?
Lübnan Beyrut'taki patlamanın sebebi, yapılan açıklamalar doğrultusunda amonyum nitrat olarak belirtildi. Hal böyle olunca internet üzerinden amonyum nitrat nedir sorgulamaları başladı. Hem patlayıcı hem de tarımsal gübre olarak kullanılan bir bileşik olarak bilinir.
İşte amonyum nitrat hakkında detaylı bilgiler...
AMONYUM NİTRAT NEDİR, NERELERDE KULLANILIR?
Genellikle gübre ve patlayıcı madde yapımında kullanılan amonyum nitratın piyasada bulunan yaklaşık yüzde 33,5 oran kadarı ve tümü bitkiler tarafından kullanılabilecek nitelikte azot içerir. Yapay gübre yapımında en çok kullanılan azotlu bileşiktir. Toz alüminyum ile amonyum nitrat karışımı olan amonallerin yükseltgen maddesini oluşturan bu bileşik, başka patlayıcılarının patlama hızını azaltmak amacıyla da kullanılır. Örneğin;amonyaklı dinamitler olarak bilinen patlayıcılarda, nitrogliserinin patlama hızı, amonyum nitratla denetim altına alınır.
Amonyum nitrat, farklı maddelerle güçlendirilerek nükleer bombalardan dahi daha güçlü patlamalara sebebiyet verebilir.
AMONYUM NİTRAT GENEL BİLGİLER
Amonyum nitrat hem patlayıcı hem de tarımsal gübre alanında kullanılan kilit bir bileşiktir. Amonyum ve nitrat kökünün birleşiminden elde edilen amonyum nitrat, gübre kullanımında yoğunlukla kullanılabilmektedir.
Amonyum Nitrat gübresi bünyesinde %16,5 amonyum ve %16,5 nitrat azotu olmak üzere toplam %33 azot bulunduran bir gübre çeşididir. Bu özelliği ve toprakta hızlı çözünen bir gübre olması sebebiyle hem hızlı etki eder, hem de etki süresi diğer azotlu gübrelere oranla daha uzun sürer.
Amonyum Nitrat uygulaması sonrasında toprakta herhangi bir pH değişimi gözlenmez. Yapısı gereği nötr tipte bir gübre olup her türlü toprakta rahatlıkla kullanılabilinir. İçeriğindeki nitrat azotunun kolay yıkanması sebebiyle yağış miktarı yüksek olan bölgelerde kullanımı çok fazla tavsiye edilmez. Bu tipteki bölgelerde Amonyum Nitrat kullanımı tek seferde değil, 2-3 uygulama şeklinde olmalıdır. Böyle bir uygulama ayrıca hem verime hem de kaliteye etki etmektedir.
Amonyum Nitrat gübresi kurak bölgeler içinde büyük önem arz etmektedir. Türkiye koşullarında özellikle İç Anadolu gibi yağış oranı az olan bölgelerde %26 CAN gübresi yerine kullanımı tercih edilmelidir, zira Amonyum Nitrat gübresi toprağın kendi nemi ile eriyebilmektedir.
