Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin geçtiğimiz hafta gündeme getirdiği 'İran'la tek iş yapan banka Halkbank olabilir' haberinin ardından gözler bu ülke ile çalışan diğer bankalara çevrildi. Diplomatik kaynaklar, birçok ülkeye ait bankanın İran'la çalıştığına değinirken, sadec e Türk bankaları ve özelinde Halk Bankası üzerine yapılan haberin manipülatif olabileceğine dikkat çekti. İran'ın yılda 70 milyar dolarlık petrol ihracatı gerçekleştirdiğini belirten yetkililer, bu ülkenin uluslararası bankacılık sistemini kullanmadan söz konusu parayı tahsil edemeyeceğini belirtti. Öte yandan hali hazırdaki duruma bakıldığında Çin, Hindistan, Rus ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait bankaların İran'la finansal ilişkilerini giderek artırdığı da gözlemleniyor. İran birçok Batılı ülkeye de petrol satışı gerçekleştirirken, söz konusu petrolün karşılığı da bankacılık sistemi üzerinden gönderiliyor. Diplomatik kaynaklar, buna Wall Street Journal'deki haber doğrudan İranla para ilişkisi olan tek banka Halkbank gösterilmesinin uluslararası objektif haber ilkelerine uymadığını vurguluyor.
HİNDİSTAN İKİYE KATLADI
Küresel Musevi lobisine yakın medya baronu Rupert Murdoch'a ait Wall Street Journal gazetesi geçen cuma yayımlanan haberde, ABD ve Avrupa Birliği'nin (AB), İran'la ticari ilişkileri durma noktasına getirmesinin ardından, İran'ı küresel piyasalara bağlayan tek bankanın Halkbank'ın olabileceği yönünde değerlendirme yapmıştı. WSJ'nin iddiasına rağmen, birçok ülke İran'la bankacılık sistemi üzerinden iş yapıyor. Örneğin, Hindistan İran ile ilişkileri ve petrol ticaretini ikiye katlarken, önümüzdeki ay bir Hintli finans heyeti bu ülkeye giderek para transferi konusunda ikili görüşmeler yapacak. İran'dan yıllık 12 milyar dolarlık alım gerçekleştiren Hindistan'ın, Tahran'a petrol karşılığı parayı ödemek için üç boyutlu bir plan üzerinde çalıştığı da Hindistan basınında yer bulmuştu. Hindistan'ın planına göre yıllık alımın yüzde 20'si tutarında Hindistan rupisi üzerinde hesap açılacak. Ödemelerin geri kalan kısmı ise Türk Lirası ve euro cinsiden yapılacak. Rusya'nın da finansal ve ekonomik ilişkilerinin AB ve ABD'ye rağmen devam ettiği belirtiliyor.
7 BİN TON DOLARI ÇANTADA MI TAŞIYOR?
WSJ, ambargonun ardından İran'a para transferinin Halkbank dışında durduğuna yönelik imalarda bulunurken, rakamlar bu iddiayı çürütüyor. İran yılda 70 milyar dolarlık petrol ihracatı gerçekleşitirirken, bu para 100 dolarlık banknotlarla bile yaklaşık 7 bin ton ağırlık oluşturuyor. Uzmanlar, bu kadar banknotun bankacılık sistemi kullanılmadan, fiziki olarak herhangi bir güvenlik birimine yakalanmadan taşınmasının imkansız olduğunu kaydediyor.
