Avrupa'nın zeytin zengini ülkelerini pençesine alan kuraklık rekolteleri düşürürken, fiyatları artırdı. İspanya ve Portekiz'den sonra İtalya'da yaşanan kuraklık ve zeytin ağaçlarına zarar veren bir bakteri nedeniyle hasadın düşmesi, hem fiyatları yükseltti hem de kaliteli ürün bulma sıkıntısı yarattı. Durum böyle olunca gözler Türkiye'ye çevrildi. Ancak Avrupa'da düşen üretimin Türkiye'nin ihracatına pozitif yansıyacağı beklentileri boşa çıktı. Pazarda fiyatlar üç ayda yüzde 50 oranında yükselince ihracatçı zamlı rakamlarla ürün almaya yanaşmadı. Üretici ise malını ucuza almak isteyen ihracatçıya ürün satmayınca ihracat süreci tıkandı.
Bu fiyatlarla ihracat zor
2013'te zeytinin kalitesinin çok düşük olduğunu ve istedikleri rekolteye ulaşamadıklarını dile getiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkan Yardımcısı Emre Uygun, "Devir stok dediğimiz geçen yıldan kalan rekolte sıfır denecek kadar az. Bu da dolayısıyla iç piyasada talep yarattı. Hem iç talepteki artış hem de Avrupa'daki kuraklık ile Türkiye'de zeytin ve zeytinyağı fiyatları beklenenin üzerinde arttı" diye konuştu. Buna paralel olarak ihracatı artırmanın ya da yeni pazar yaratmanın mümkün olmadığını dile getiren Uygun, "Bu durum ihracata negatif yansıyacak" dedi. Birlik eski başkanı aynı zamanda zeytin ihracatçısı Ali Nedim Güreli ise, Türkiye'de şu anda oluşan fiyatların Avrupa'nın üzerinde olduğunu söyledi. 2014'ün üretici açısından iyi bir yıl olduğunu dile getiren Güreli, "Bir kilo zeytinin fiyatı 10 lira. Dolayısıyla ihracat artışı zor görünüyor" dedi.
Ürünümüzü ucuza vermeyiz
Yaklaşık 35 yıldır zeytin yetiştiriciliği yapan Bereket Zeytin ve Buğdaycı Zeytin firmalarının sahibi Faik Buğdaycı ise sektörde girdi maliyetlerinin yüksek teknolojili tarım makineleri yüzünden yüksek olduğunu, piyasada oluşan fiyatların kendilerini ancak kurtardığını belirtti. Zeytin ihracatı yapan pek çok kişinin zeytin üretiminden haberi bile olmadığını ifade eden Buğdaycı, "Ürünümü ihraç edeceğim diye ucuza vermek istemiyorum. İç piyasada rahatlıkla hakettiği fiyattan eritirim" dedi.
Güney Avrupa zorda
İspanya'da kuraklık ve bir bakteri nedeniyle zeytin ve zeytinyağı üretimi yüzde 40 azaldı. Dünyanın en büyük üreticisi olan İspanya'nın yanına Portekiz de eklenince Avrupa'da fiyatlar yüzde 30 artış gösterdi. Aynı durum şu anda İtalya'da da yaşanıyor. Yaşanan bu kuraklık ve bakteri sıkıntısının dünyaya katma değeri yüksek zeytinyağı satan Güney Avrupa ülkelerindeki çiftçilerin ayakta kalmasını zorlaştırdığı belirtildi. Avrupalılar pahalı zeytin tüketmeye yanaşmadığından ekonomi de negatif etkileniyor.
