Konut kredisi faiz oranlarının son 1 yılda yüzde 0.85'lerden yüzde 1.10 bandına yükselmesi, ev almak isteyen tüketiciye ek maliyet olarak yansıdı. Geçen yıla yüzde 0.85 aylık faiz oranıyla başlayan konut kredileri, yıl içerisinde jeopolitik riskler ve küresel ekonomiye ilişkin belirsizlikler yüzünden son bir yılda yüzde 1.10 bandına yükseldi. Amerika Merkez Bankası FED'in uzun süredir bütün dünyada beklenen ve 10 yılın ardından aldığı faizleri artırma kararı bütün dünyada etkili oldu. Türkiye'de de konut kredisi oranlarına yansımaları oldu. Konut kredisinde gerçekleşen aylık faiz oranı artışı, ortalama 25 baz puanı buldu. Faiz artışı en çok orta ve alt gelir grubundaki tüketiciyi vurdu. Örneğin, tüketicinin konut alımında ortalama 100 bin lira kredi kullandığı varsayılırsa, alacağı ev için konut kredisi çeken vatandaşın sadece bu konudaki maliyeti 22 bin lira arttı. Ocak 2015'te 100 bin liralık 10 yıl vadeli konut kredisi çeken bir vatandaş toplamda 159 bin lira öderken, bu rakam Ocak 2016'da 181 bin liraya çıktı. Artan faiz yükü, konut kredisi için ödenen aylık taksit tutarlarını da yukarı çekti. Yine 100 bin liralık kredi çeken tüketici için 2015 Ocak'ta hesaplanan taksit tutarı 1.333 lira iken, 2016 Ocak'ta 1.505 liraya yükseldi.
Mortgage yasasıyla inebilir
İstikrarın 2016'da da önemli olacağını kaydeden İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım asıl belirleyici faktörün ise konut kredisi faiz oranlarının olacağını açıkladı. "Mevcut faizler aylık yüzde 1- 1,2 seviyelerinde" diyen Durbakayım "Eğer mortgage yasası tam işlerse faizler aylık bazda yüzde 0.60- 0.70 seviyelerine inebilir. Dolayısıyla konut alıcılarının üzerindeki yük büyük ölçüde kalkar" dedi.
Takipteki krediler 10 yılın en düşüğü
İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım "Son on yılda kredi kullanarak konut alımları 414 milyon liradan 141 milyar liraya yükselerek 340 kat artmasına rağmen, takibe düşen kredi miktarı son on yılın en düşük seviyesine geriledi. Bankalardan kullanılan 141 milyar liralık kredinin 667 milyon lirası yani yüzde 0.5 sorunlu kredi olarak ortaya çıkarken bu oran diğer sektörlerde yüzde 3 seviyesinde" dedi.
Tüketiciye yüzde 10 ek yük getiriyor
Keler Williams Ülke Direktörü Emre Erol, konut kredilerindeki faiz artışının tüketiciye geri ödemelerde yüzde 10 gibi ek bir yük getirdiğinin altını çizdi. Erol, "Türkiye'nin temel dinamikleri, demografik yapısı ve içinde bulunduğumuz dönemde gayrimenkulun en güvenli yatırım aracı olarak görülmesinden dolayı bu yıl da satışlar yüksek ancak bu faiz oranları ile borçlanma düşük olacak" dedi.
Faizde artış ipotekli satışları etkiliyor
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, "TÜİK verilerine göre konut kredisi oranlarındaki artışların ipotekli satışları nasıl olumsuz etkilediğini görüyoruz. 2015'de gerçekleşen 1.2 milyonluk rekor satışın yaklaşık yüzde 33.6'sı ipotekli satış olarak açıklandı" dedi. Kabadayı, "Kredi oranlarının düşmesi, satın alma gücü açısından erişilebilir bir model olan ipotekli satışların olumlu seyri için kritik bir konu" dedi.
