SABAH gazetesinin düzenlediği Kentsel Dönüşüm ve Akıllı Şehirler Kurultayı, ortaya 80 milyonluk Türkiye'yi yakından ilgilendiren sonuçlar çıkardı.
Kamudan özel sektöre kadar kentsel dönüşümün tüm kilit kurumlarının katıldığı kurultayda ele alınan konular ve atılması gereken adımlar bir bildirge şeklinde düzenlendi. Sektörün ve siyasetçilerin hemfikir olduğu bildirge, kentsel dönüşümde yeni bir yol haritasının çizilmesi gerektiğini ortaya çıkardı.
Mimari anlayışın değişmesi gerektiği, çevreci ve akıllı şehirlerin ön plana çıkartılmasının öncelikle talep edildiği kurultayda, dar gelirlilerin de modern konutlarda yaşayabilmesi için yeni finansman yöntemleri konusu masaya konuldu. Kurultay, yatay şehirleşmenin ve Selçuklu-Osmanlı mimarisine benzer yapılaşmanın geleceğin gündemi olacağını gösterdi.
MAKAMA SUNULACAK
Sosyal konut fiyatına modern binaların yapılması için ucuz arsa üretimi, faiz politikalarının gözden geçirilmesi önerilerinin de olduğu 20 maddelik bildirge, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ve hükümete sunulacak.
1- Toplam 6 milyon konutun dönüştürülmesinin zaruri olduğu Türkiye artık, insanların toprakla daha rahat buluşacağı yatay mimariye geçmeli. Akıllı ve çevreci şehirlerin oluşturulması için yasal altyapı hazırlanmalı.
2- Kentsel dönüşüm sonucu oluşacak değer artışı kamunun da içinde olduğu paydaşlara eşit şekilde dağıtılmalı.
3- Kent düzeyinde dönüşüm alanları bir bütün olarak ele alınmalı. Dönüşümde finansal çıkmazları olan projeler, kârlı olanlarla sübvanse edilmeli.
4- Kentsel dönüşüm master planları uzun vadeli uygulama stratejilerini içermeli. Planlı yerleşim sayesinde depremin yaratacağı olası riskler bertaraf edilmeli.
5- Yoğunluk artışı yapılmadan dönüşümü sağlayacak alanların gerekli arsa ihtiyacı öncelikle kamu elindeki olası rezerv alanlarından karşılanmalı.
6- Sosyal ve çevreci olduğu gibi ekonomik getirisi de olan projeler, altyapı ve donatı alanlarının inşası yapılmalı.
7- Katılım bankalarının kentsel dönüşüm için alternatif finansman modelleri geliştirilmeli. Bu kapsamda sukuk gibi enstrümanların kullanımı için yasal düzenlemeler yapılmalı.
8- Şehirde yoğunlaşmayı önlemek için emsal artışı olamayacak yerlerde dönüşüm yapan müteahhitler rezerv alanlardan uygun fiyatlı arsalarla desteklenmeli.
9- Yabancıya konut satışında vatandaşlık ya da uzun süreli oturma izni gibi teşvikler verilmeli.
10- Yerinde dönüşüm yerine master planlı, içinde eğitim binalarından enerji tesislerine kadar kendi kendine yeten yeni şehirler ve süper kentler kurulmalı.
11- Enerjinin tamamını ithal eden bir ülke olarak maksimum enerji tasarrufu sağlayan, suyu minimum kullanan, yağmur suyu ve atık suları tekrar kullanabilen akıllı kentler teşvik edilmeli.
12- Kentsel dönüşüm projelerinin hızlanması için hak sahipleriyle müteahhitlerin arasına belediyeler ve kamu otoritesinin girmesi sağlanmalı.
13- Faiz oranları kentsel dönüşüm hareketini teşvik edici seviyelere çekilmeli.
14- Yurtdışı tanıtım için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın önderliğinde bir fon kurulmalı. Buna gayrimenkul geliştiricileri de dahil edilmeli.
15- Sektörde cayma hakkı yeniden düzenlenmeli. Vatandaşın parasını geri alma hakkı şirketleri sıkıntıya sokmayacak şekilde düzenlenmeli.
16- Konutta uygulanan KDV oranlarında yeni uygulama getirilmeli. Yüzde 18'e ulaşan KDV kademelendirilmeli. Kayıtdışı çalışan şirketlerin yarattığı haksız rekabet önlenmeli.
17- Belediyelerin sahip olduğu müktesep hak konusu gözden geçirilmeli. Bina belli bir seviyeye gelse de belediye proje alanını değiştirebiliyor.
18- Hazine, konut projelerinde kullanılmak üzere 'nitelikli fon' ayırmalı. Genel bütçeden de kentsel dönüşüm için ayrılan pay artırılmalı.
19- Türkiye, marka şehirler üretmeli. İstanbul, Bursa, Gaziantep gibi şehirler kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında marka şehir haline getirilerek, yabancılara tanıtılmalı.
20- Modern binalarda Selçuklu mimarisinin izleri olmalı. Mahalle tarzı projelerin artması için kamunun teşvik geliştirmesi sağlanmalı.
