Turkcell Genel Müdür Yardımcısı İlker Kuruöz, "Ölçmeden Yönetemezsin!" mottosuyla hareket ederek hayata geçirdikleri proje sayesinde işletmelerin enerji tüketimlerini anlık olarak izleyebilmelerini, anlık olarak müdahale edebilmelerini, bu sayede tüketimlerini ölçerek, yöneterek, tasarruf etmelerini sağladıklarını söyledi.
Turkcell akıllı şebekeler planının neresinde duruyor? Turkcell gibi iletişim sektöründeki şirketlerin bu alandaki rolü nedir?
Bugün enerji yönetimi konusu sadece Türkiye'nin değil, yerkürenin en önemli gündem maddelerinden biri. Enerjinin yönetimi ise üretim, dağıtım, iletim, satış, tüketim süreçlerinin ölçebilmesi ile doğrudan bağlantılı. Bu süreçlerin tamamı ise Akıllı Şebekeleri oluşturan süreçler bütünü olarak karşımıza çıkıyor. Bugün baktığımız zaman hem Türkiye'de hem de dünyada teknolojiyi en yakından takip eden ve kullanan şirketlerin enerji şirketleri olması da tesadüf değil. Enerji şirketleri, üretim aşamasından dağıtım kanallarını izlemeye, drone'la şebeke kontrollerinden saha ekiplerini mobil olarak takip etmeye kadar onlarca farklı çözümle verimliliği ve tasarrufu artırmak için uğraşıyorlar. Biz de Turkcell olarak enerji şebekeleri için geliştirdiğimiz makineler arası iletişim (M2M) çözümlerimizle enerji şirketlerimizin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyoruz.
Sadece akıllı şebekeler değil, enerji verimliliğinde de faaliyet gösterildiğini biliyoruz. Akıllı şebekelerin mevcut durumu, Turkcell'in konu ile ilgili yurt dışı yurt içi projeleri nelerdir? Ne kadarlık bir maliyet gerektirir akıllı şebekeler ve Turkcell'in devreye girmesi?
Türkiye'nin 2015'teki elektrik tüketimi önceki yıla göre yüzde 2,6 artarak 263 milyar 828 milyon kilovatsaate ulaştı ve bir yılda tüketilen elektrik miktarında tüm zamanların rekoru kırıldı. Dolayısıyla ceplerden çıkan para toplam 98 milyar TL'yi buldu. Enerji tüketiminin tamamının akıllı şebekelerle ölçülerek yönetilmesi ile bu miktarın 15 milyar TL'sinin tasarruf edilme potansiyeli var. Ülkemizde faaliyet gösteren toplam 21 elektrik dağıtım şirketinin tümü Turkcell ile çalışıyor. Ayrıca bu şirketlerin yüzde 75'inin tek tercihi Turkcell. Bugün toplam 250 bin akıllı sayaçtan 200 bini Turkcell M2M hatları ile çalışıyor. Biz makineler arası iletişimi ekonomik verimliliği artıracak bir çözümler bütünü olarak görüyoruz. 2015'te yaklaşık her 3 makineden 2'sine Turkcell M2M hatlarıyla hizmet vererek 1,6 milyon Turkcell SIM kartlı makineyi konuşturduk. Böylece ülke ekonomisine yalnızca 2015'te 2 milyar TL'den fazla katkı sağladık. Son 3 yıla bakarsak bu rakam toplamda 4,5 milyar TL'ye ulaşıyor. 2016 yılı sonu itibari ile 1.8 milyon adet SIM karta ulaşmayı ve bu yıl da 2 milyar TL'den fazla katkı sağlamayı hedefliyoruz.
Akıllı Enerji Servisi'yle tüketim yönetimi
Türkiye enerji ithalatını da azaltmaya çalışıyor. Akıllı şebekelerin yaygınlaşmasının bu çabaya ne oranda katkısı olacak?
Türkiye'nin 2015'te ithalata ödediği
her 100 dolardan 22'si enerji ithalatını
kapsıyor. Türkiye enerji talebinin
yüzde 73'ünü ithalat ile karşılıyor.
Türkiye son 10 yılda enerji ihtiyacı artışı
bakımından dünyada 2. sırada (Çin 1.
sırada). Türkiye'nin ithalatının yüzde
22'sini oluşturan enerjide M2M teknolojisinin
kullanılması, Türkiye'nin
en önemli sorunlarından olan cari açığın
kapatılması açısından önem taşıyor.
Türkiye, ekonomisi büyüyen bir ülke
olarak enerji ihtiyacının daha da artması
ile karşı karşıya. Elektrik ve doğalgazda
Çin'den sonra yüksek talep artış hızına
sahip olan Türkiye'nin 56 milyar dolarlık
enerji ithalatı, toplam ithalatın yaklaşık
yüzde 22'sini oluşturuyor. Enerji
sistemlerinin akıllı hale getirilmesi ile sağlanacak
fayda, ülkenin en önemli sorunları
arasında yer alan cari açığın kontrol
edilmesine yapacağı katkı nedeniyle önem
taşıyor. Hükümet tarafından hem vatandaşa
hem de kamuya kazandıracak olan
Akıllı Şebekeler projesi için 2012'den beri
önemli adımlar atılmakta ve Otomatik
Sayaç Okuma Projesi hayata geçti. 250
bine yakın elektronik sayacın takılması ile
çalışmalar, yüzde70'ler seviyesine varan
kayıp kaçak oranını azaltmayı ve kaynaklarımızın
etkin bir şekilde yönetilmesini
amaçlıyor.
Kabaca vatandaşa nasıl yansıması olur bu tür bir sistemin? Mümkünse örneklerle açıklayabilir miyiz?
Başta sayaç ve trafo merkezleri olmak
üzere, enerji dağıtımı, iletim ve üretim
bileşenlerinin tümünde anlık veri iletimi
Turkcell M2M hatları üzerinden sağlanıyor.
Özel olarak geliştirdiğimiz Akıllı
Enerji ürünleri ile tüketim (sayaç) ve iletim
noktalarının uzaktan izlenmesini ve
yönetilmesini sağlayarak şebekeleri akıllı
hale getiriyoruz. Bu sayede; enerjide kayıp
kaçak önleniyor, tasarruf oranları çok ciddi
ölçüde artıyor. Çevreye de katkı söz konusu.
Şebeke elemanlarının fiziki güvenliği
ve saha kontrolü ile verimlik artışı da elde
edilen yan faydalardan bazıları. 'Ölçmeden
Yönetemezsin!' mottosuyla hareket eden
Turkcell, işletmelerin enerji tüketimlerini
anlık olarak izleyebilmelerini, anlık olarak
müdahale edebilmelerini, bu sayede
tüketimlerini ölçerek, yöneterek, tasarruf
etmelerini sağlıyor. Kongrede ilk kez lanse
edilen Turkcell Akıllı Enerji Servisi sayesinde
tüm lokasyonlar ve enerji tüketen
makineler, her yerden anlık izlenebiliyor.
Asıl fayda bu bilgilerin anlamlandırılması
sonucunda ortaya çıkıyor. Enerji tüketim
bilgileri anlamlandırılmış olarak sunulduğunda
enerji tüketimi yönetilebiliyor.
4.5G teknolojisi ile enerji verisi sahadan daha hızlı aktarılacak
Tasarruf tam olarak nasıl sağlanıyor?
İşletmeler, tüm Türkiye'deki enerji
tüketimlerini tek bir harita üzerinden
izleyebiliyor, karşılaştırabiliyor, reaktif
cezaya düşmeden öngörebiliyor ve yönetebiliyor.
Bugün, reaktif cezalar, faturaların
yüzde 30'una kadar ulaşabiliyor.
Turkcell Akıllı Enerji İzleme servisi ile
reaktif ceza önceden öngörülüyor ve
önlem alınarak, önemli ölçüde tasarruf
sağlanmış oluyor. Servis aynı zamanda
enerji sağlayıcı firmaları için de müşteri
bağlılığı ve hizmet farkı gibi önemli
fırsatlar yaratıyor ve sisteme geçiş maliyetinin
son tüketiciye yansıması da en
aza indirilebiliyor. Aynı hizmetin evimizdeki,
iş yerimizdeki elektrik, su, doğalgaz
vb. tüm tüketimler için olması,
enerji sektöründe dağıtım ve perakende
hizmeti veren şirketlerin sundukları
fayda ile farklılaşmalarını ve rekabette
bir adım önde olmalarını sağlıyor.
Türkiye alt yapı konusunda ne durumda?
Makineler arası iletişime dayalı akılı
şebeke çözümlerinde altyapı
kritik önem taşıyor. Turkcell'in
sunduğu iletişim
hızı ve sürekliliği bu
anlamda enerji dağıtım
şirketleri için olmazsa
olmaz nitelikte. 4.5G
teknolojisinin de
hayata geçmesiyle
altyapı anlamında
yeni bir eşik atlanmış
olacak. Enerji
dağıtım şirketlerinin
müşterilerine sunduğu
hizmetin niteliği,
teknolojiyi nasıl ve ne
kadar kullandıklarıyla
doğru orantılı olarak belirleniyor.
Örneğin 4.5G
ile yüksek gerilim hatlarındaki
olası enerji kayıplarının
önlenmesi için helikopterler
ile havadan izlenmesi, verinin
sahadan hızlı şekilde merkeze aktarılması
gibi projeler daha da ön plana
çıkacak.
Bir yılda 30 milyon tasarruf
Turkcell'in Akıllı Şehir teknolojilerinde geldiği noktadan da bahsedebilir misiniz?
Turkcell olarak Akıllı Şehir çözümlerimizi birçok şehirde hayata
geçirmiş durumdayız. En önemli adımımızı Gaziantep'te attık.
Turkcell olarak Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'ne 8 ana başlık
altında onlarca farklı teknolojik çözüm sunuyoruz. Bu çözümler
sayesinde hem şehrin bütçesinde milyonlarca lira tasarruf
ediliyor ve hem de doğal kaynakların verimli kullanımı sağlanıyor.
En önemli faydalarından biri de kent sakinlerinin
yaşam kalitesinin önemli ölçüde artması. Ulaşım, Enerji-
Su, Çevre Yönetimi, Güvenlik, Sosyal Hizmetler, İmar-
Emlâk, Etkileşim Merkezi, BT Altyapısı başlıkları altında
hayata geçirdiğimiz "Akıllı Şehir" uygulamalarımızla
Gaziantep'te bir yılda 30 milyon TL'lik tasarruf sağlandı.
Tarlaların can damarı trafolar Turkcell'e emanet
Turkcell'in "Trafom Güvende"
servisi, kırsal alanda
çok yaygın görülen trafo
hırsızlığı sorununa yönelik
geliştirildi. Trafonun içindeki
yağın ve bakır kabloların çalınmasıyla
trafolara verilen zarar,
çiftçiye 30 bin TL civarında zarar
yaratıyor. Üretimin durması ve
ithalat zorunluluğu nedeniyle
ülke ekonomisinin yaşadığı zarar
ise yılda 9 milyar TL'yi buluyor.
Turkcell Trafom Güvende servisi,
trafo hırsızlığına karşı duvar örme,
bekçi tutma, söküp takma gibi
yöntemler yerine Turkcell teknolojisiyle
çözüm sağlıyor.