Meclis'e sevk edilen 70'e yakın maddeden oluşan 2 ayrı Torba Yasa tasarısı birçok yenilik getiriyor. Ancak buradaki en büyük müjde kadınlara yönelik olacak. Çünkü doğum borçlanması hem 3 çocuğa çıkıyor hem de bütün sigortalı kadınları kapsıyor. 15 Şubat'ta bu köşede "itirazım var" demiş ve borçlanmanın tüm çalışan kadınları kapsaması gerektiğini anlatmıştım. Sonunda bu müjde çıktı. Tasarının 40'ıncı maddesi, doğum borçlanmasını düzenliyor. Bu maddede, Bağ-Kur'lu (4b) ve memur (4c) kadınların da SSK'lılarla (4a) aynı haktan yararlanacağı ifade ediliyor ve çocuk sayısı 3'e çıkarılıyor. Tasarı bu haliyle yasalaşırsa sigortalı olduktan sonra doğum yapan kadınlar, doğum olduktan sonra çalışmadıkları takdirde, her çocuk için 2 yıllık süreyi borçlanarak prime ekletebilecek.
6 YIL KAZANDIRIYOR
Bu da her çocuk için 720'den, 3 çocuk için 6 yıl yani 2 bin 160 gün demek. Yani yıl ve yaş şartını tamamladığı halde primi eksik bir kadın, 6 yıl daha çalışıp prim ödemek yerine, topluca borçlanıp 6 yıl erken emekli olabilecek. Eğer priminiz tamam ve yaşı bekliyorsanız o zaman borçlanmaya gerek kalmıyor. Bu borçlanma yaşı geri çekmiyor. Bir ayrıntıyı daha hatırlatalım. Stajyerken verilen girişler, emeklilik hesabında geçerli değil, ancak bununla doğum borçlanması yapılabiliyor.
NASIL HESAPLANIR?
Borçlanma
asgari ücret ile bunun 6.5 katı arasında oluyor. % 32'si yatırılıyor
ÖRNEK 1 EN ALT ÖDEME 1071 x % 32 = 342 lira 72 kuruş. 1 çocuk için 2 yıllık borçlanma: 342.72 x 24 = 8 bin 225 lira 28 kuruş
ÖRNEK 2 EN YÜKSEK ÖDEME 6.961.5 x % 32 = 2 bin 227 lira 68 kuruş 1 çocuk için 2 yıllık borçlanma: 2227.68 x 24 = 53 bin 464 lira 32 kuruş
BAĞ-KUR HİZMETİ İÇİN TALEP VAR
Yeni Torba Yasa, Bağ-Kur ve diğer borçlara yapılandırma getiriyor. Çok sık dillendirdiğimiz bir konu da geçmişte vergi kaydı olup Bağ-Kur'a hiç uğramayanların durumu. Vatandaşlar bu süreleri borçlanmak ve ödeyerek emekliliğinden saydırmak istiyor. Binlerce insanın beklediği bu konunun da yasa görüşmeleri sırasında gündeme geleceğini ümit ediyoruz.
ERKEKLER DAHA ŞANSLI
Borçlanma konusunda en çok gelen sorulardan biri de sigortalılıktan önceki doğumlarla ilgili. Bu konuda bir yenilik yok. Eğer sigortadan önceki doğumlar borçlanılabilseydi, askerlikte olduğu gibi giriş tarihi, dolayısıyla yaş şartı öne çekilebilecekti. Bu konuda erkekler daha şanslı. Ama orada da askerlik süresi kadar borçlanılıyor. Kadınlar ise her çocuk için 2 yıl borçlanma şansına sahip. Askerliğinizi sigorta olmadan önce yapmışsanız, borçlandığınız süre kadar işe giriş tarihiniz geri gidiyor. Bazen bu, 1-2 ay borçlanma ile bile 1 yaş önce emeklilik şansı getiriyor.
MAAŞ HAKKINIZ VAR
* 5 aylık emekli olan babamı kaybettim. 4 kardeşiz. Anneme maaş bağlanır mı? Oğuz YURTTAŞ
Anneniz evlenmezse bağlanır. Kız çocuk evlenmez ve çalışmazsa, erkekler okuyorlarsa yetim maaşı bağlanır.
EVLENMEYİN YETER
*
1997 yılında ölen eşimden dul aylığı alıyorum. Şu an Ek 5 tarım sigortasından emekliliğim olacak. Eşimden aldığım SSK dul aylığı kesilir mi? Gülseren UÇUR
Evlenmediğiniz sürece çalışır ya da emekli olursanız ölüm aylığınızı almaya devam edersiniz.
İŞSİZLİK MAŞINIZ YOK
*
04.01.2010'da girdiğim işyerimden maaşıma zam yapılmadığı için kendi isteğimle ayrıldım. İşsizlik maaşı alabilir miyim? Devin YILMAZDUR
İstifa ettiğiniz için işsizlik maaşı alma şansınız yok. Sözleşmede yoksa, zam haklı fesih olmuyor
MAAŞ ALAMAZSINIZ
*
Bir işyerinde 5 ay çalıştım. Müdür yardımcısıyla anlaşamadığımdan dolayı istifa ettim. İşsizlik maaşı alabilir miyim? N. URGAN
İsteğinizle ayrıldığınız için işsizlik maaşı alamazsınız. Bunun için haksız bir sebeple işten çıkarılmış olmanız gerekiyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
*
Doğum tarihim 10.12.1959. Sigorta başlangıcım 01.05.1982. Prim gün sayım 3.544. 3.600'den emekli olabilir miyim? Barış ERYILMAZ
46 yaş, 5.075 gün ve 25 yıl şartlarına tabisiniz. Bunun için priminiz eksik. 3.600 günle kısmi yaştan emeklilik için de priminizi tamamlamanız gerekiyor. Tamamlarsanız 60 yaşında emekli olursunuz.
*
Eşim 03.04.1962 doğumlu. 01.09.1998 tarihinde işe girişi var. 5.499 günü bulunuyor. Sigortalı olmadan doğum yaptı, bir çocuğumuz var. Emeklilik için doğum borçlanması yapabilir miyiz ve ne zaman emekli olur? Raşit ÖZBAŞ
Eşiniz 20 yıl, 55 yaş ve 5.975 prim günü şartlarına tabi. Bu şartlar henüz tamamlanmamış. Sigortalılıktan önceki doğumlar borçlanılamıyor. Çalışmaya devam ederse 01.09.2018 tarihinde emekli olur.
*
1998 sigorta girişliyim. Vergi indiriminden emekli olmak istiyorum. Yüzde 48 rapor aldım. 5.100 prim günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Erkan YAKAKAYA
Bu oranda vergi indiriminiz varsa 18 yıl ve 4080 gün şartlarıyla emekli olursunuz. Priminiz tamam, yıl şartınız 2016'da doluyor. 2016'da emekli olursunuz.
SORULARINIZI BEKLİYORUZ
Her cumartesi bu köşede çalışma hayatıyla ilgili sorunlarınızı gündeme getiriyoruz. Sorularınızı bizesorun@sabah.com.tr ve faruk.erdem@sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz.
HAFTA İÇİ HER GÜN SAAT 16.30'DA AHABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ… Tel: 0212 300 66 66
