Siyasi ve ekonomik istikrarı kalıcı hale getiren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçtikten sonra, ağustos ayında, kur üzerinden tarihinin en büyük ekonomik saldırısına maruz kalan Türkiye, buna rağmen büyümeyi başardı. Son çeyrekte yüzde 3 daralan ekonomi, 2018'in tamamında ise yüzde 2.6 büyüdü.
TÜRKİYE G20'DE ALTINCI SIRADA
Türkiye ekonomisinin büyüklüğü TL bazında 3.7 trilyon lira, dolar bazında ise 784 milyar dolar olarak gerçekleşirken, kişi başı gelir 9 bin 632 dolar oldu. Türkiye yıl genelinde G20 içerisinde en hızlı büyüyen altıncı ülke oldu.
DIŞ TİCARET LOKOMOTİF OLDU
Kur saldırısının ardından eylül ayında açıklanan Yeni Ekonomi Programı çerçevesinde, dengelenme sürecinin başarısı büyüme rakamlarına da yansıdı. Sürdürülebilir ve kalıcı büyümenin en önemli göstergesi olarak büyümenin kompozisyonu, tüketimden ihracata kaydı. Geçen yıl Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran ihracat son çeyrekte yüzde 10 artarken, büyümeye katkısı 2.5 puan oldu. İthalatta dikkate alındığında dış talebin büyümeye net katkısı 9.7 puan oldu.
SALDIRININ MALİYETİ 70 MİLYAR $
Türkiye'yi, dış politikada diz çöktürme operasyonunun ekonomi ayağı olan kur saldırısının maliyeti 70 milyar dolar oldu. TL, geçen yıl gelişmekte olan ülkelerin para birimlerine yakın değer kaybetmiş olsaydı, milli gelir 784 milyar dolar yerine, 854 milyar dolar olarak gerçekleşecekti. Bu durumda kişi başı gelir de 9 bin 632 dolardan 10 bin 414 dolara yükselecekti. Kur saldırısı ile her Türk vatandaşının cebinden 782 dolar çekilmiş oldu.
CARI AÇIK 9 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE
Ekonomide devam eden dengelenme sürecine paralel olarak cari açıktaki düşüş de sürüyor. Türkiye'nin yıllık cari açığı ocakta 21 milyar 592 milyon dolar ile yaklaşık 9 yılın en düşük seviyesinde geriledi. Cari işlemler açığı ocakta geçen yılın aynı ayına kıyasla 6 milyar 221 milyon dolar azalarak 813 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda 12 iki aylık cari işlemler açığı 105 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. Analistler şubatta yıllık açığın 18 milyar doların altına gerileyebileceğine dikkat çekti. Yıllık açık, son 8 ayda 37 milyar dolar azaldı.
DIŞ TİCARET YILLIKTA DA LOKOMOTİFLİĞİ ÜSTLENDİ
YILLIK bazda vatandaşın tüketimi yüzde 1.1 büyüdü ve 2018'in toplam büyümesine 0.65 puanlık bir pozitif etki yaptı. Devletin tüketiminde yüzde 3.6'lık bir artış oldu. İhracat yılın tamamında yüzde 7.5 büyüdü, ithalat yüzde 7.9 daraldı. Böylece dış ticaret ekonomiyi 4.2 puan büyüttü. Üretim tarafında yılı en iyi geçiren sektör kamu yönetimi, eğitim, sağlık sektörü ile hizmet sektörü oldu. Yüzde 8.5 büyüyen kamu sektörü 0.92 puanlık bir katkı yaptı. Hizmet sektörü ise 2018'de ekonomiyi 1.24 puan büyüttü.
İŞ DÜNYASI 2019'DAN UMUTLU
- Erdal Bahçıvan/ İSO Başkanı: 2019'un ikinci yarısında tekrar pozitif büyüme dönemine gireceğiz.
- Gürsel Baran/ATO Başkanı: Spekülatif saldırılarla ülke ekonomisinde başlayan yavaşlama eğilimi kısa sürede atlatıldı.
- Şekib Avdagiç/İTO Başkanı: İkinci çeyrekten itibaren yeniden bir büyüme kuşağına gireceğine inancımız tam.
- Abdurrahman Kaan/MÜSİ- AD Başkanı: Ülkemizin, hızlı bir kalkınma sürecine gireceğine olan inancımız tamdır.
- Abdullah Kiğılı/Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı: Türk ekonomisindeki büyüme bizler için büyük moral ve motivasyon kaynağı 4 Ziya Yılmaz/DAP Yapı: Biz bu ülkeye inanıyoruz.
- Nurettin Özdebir/ASO Başkanı: Seçim sonrası ekonomimiz yakın zamanda düzlüğe çıkacaktır.
- Nail Olpak/DEİK Başkanı Nail Olpak: Cari açık ve enflasyonda başlayan düşüş bu süreçle iyi bir şekilde başa çıktığımızı gösteriyor ve 2019 ile sonrasındaki toparlanmaya işaret ediyor.
- İsmail Gülle/TİM Başkanı: Bu denli zor bir yılda dahi büyüme ekonomimizin dayanıklılığını ispat etti. Büyümeyi ihracat sırtladı.