Türkiye'de kadın girişimciler artık kendilerinden çok daha fazla söz ettiriyor. Kredi imkanlarının artması, teknolojinin getirdiği erişim ve hız, kadınlara yönelik pozitif ayrımcılığın rüzgarıyla da birleşince iş hayatına adım atan kadın sayısında patlama yaşandı. 2005'te 70 bin civarında seyreden kadın girişimci sayısı son verilere göre; 300 bin sınırına kadar dayandı. 2016'da ise yeni açılan her dokuz işten birine kadınlar imza attı. Bu sürede kadınlar oda ve borsa meclislerinde de etkili oldu. Buralarda görev alan kadın girişimci sayısı 10 yılda dört kat artarak 60'dan 250'ye çıktı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde kurulan Kadın Girişimci Kurulu da 81 ilden toplam beş kadın üyeye ulaştı.
SERMAYELERİ ŞAHSİ BİRİKİMLERİ
2016'da kadın girişimcilerin ilk sırasına üniversite mezunlarının oturması dikkat çekti. Yatırımlarda ilk sırayı güvenli liman olarak tanımlanan franchise sistemleri alırken; bunu sırasıyla tekstil, yazılım, sağlık ve turizm yatırımları izledi. Türkiye'de 2016'da kamusal alanda üst düzey kadın yönetici oranı geçen yıllara oranda yükselişte. TÜİK'in verilerine göre şirketlerdeki kadın yönetici oranı yüzde 11'e ulaştı. Kadın hakim oranı yüzde 36, profesörlerin oranı ise yüzde 29 oldu. Yine Türkiye'de işveren olarak bulunan kadınların oranı bir önceki yıla göre 1.5 puan artış ile yüzde 10'a ulaştı. İstatistiklere göre; kadınların en büyük sermayesini kendi birikimleri oluşturuyor. 'Sermayeniz nereden?' sorusuna kadın girişimcilerin yüzde 40'ı 'Şahsi birikimlerden' cevabını veriyor. Tutumluluk ve sorumluluk konularında da erkeklere oranla ciddi bir başarı söz konusu.
BEŞ YILDA 21 BİN KREDİ KULLANILDI
Kadınların en fazla ilgi gösterdiği finansal enstürümanların başında mikro kredi programları geliyor. Ekonomi Bakanlığı'nın mikro kredi kullanım raporuna göre; beş yılda 21 bin kredi kullanımı başarıya ulaştı. Ufak bir dükkan kiralayıp el eşi yapmayla krediyi kullanmaya başlayan kadınlar; bugün tuhafiyecilikten gözleme dükkanına, kahvehaneden kuaför dükkanı işletmeye, hatta camcılığa kadar pek çok alanda kendi işlerinin patronu oldular. KOSGEB, iş kurmak isteyen kadınlara sağladığı yüzde 70'lik finansal desteği, yenilenen programlar kapsamında yüzde 80'e yükseltti. Ayrıca KOSGEB'in Yeni Kredi Destek Programı çerçevesinde başlattığı 18 ay vadeli kredilerde, işletme sahibinin kadın olması halinde kredi üst limiti 10 bin lira daha fazla oluyor.
İLK YABANCI UYGULAMA 1986'DA BAŞLADI
Türkiye'de ilk yabancı franchising uygulaması McDonald's ile 1986 yılında başladı.
1991'de Uluslararası Franchising Derneği kuruldu.
Bu tarihte franchise veren bir yerli, dört tane de yabancı marka bulunuyordu.
Bu sayı 2010'da bin 800 yerli 350 yabancı firmaya yükseldi.
Beş yıl içinde bin marka daha Türkiye pazarına girecek.
Sektörün büyüklüğü 50 milyar doları aştı.
Yarattığı istihdam ise 1.8 milyon.