Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, engellilere yönelik erişilebilirlik standartlarının yakalanmasını çok önemsediklerini belirterek mimarlar, inşaat mühendisleri, müteahhitler ve projeleri hayata geçirenlerden erişilebilirlik standartlarına dikkat etmelerini istedi.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ev sahipliğinde, Darülaceze Başkanlığı, Türkiye Beyazay Derneği, İVEK ve OHSAD yönetiminde, 10 bakanlık, TOBB ve KOSGEB desteğiyle The İstanbul Expo-Sedef Grup tarafından 1-4 Aralık'ta İstanbul'da düzenlenecek "12. Engelsiz Yaşam Fuarı ve Farkındalık Zirvesi"nin tanıtım toplantısı gerçekleştirildi.
Darülaceze Başkanlığındaki toplantıda konuşan Bakan Derya Yanık, sosyal devlet ilkesine uygun hizmetin oluşturulması noktasında önemli bir mesafe aldıklarını, Türkiye Cumhuriyeti olarak Bakanlıkları uhdesinde yaptıkları sosyal hizmet çalışmalarının dünyanın en gelişmiş ülkeleriyle yarıştığını, hatta birçok başlıkta öne geçildiğini anlattı.
Sadece salgın döneminde Türkiye'nin ürettiği hizmetlerle bugün "çok gelişmiş" denilen Kara Avrupası kıyaslandığında sonucu görmenin mümkün olduğunun altını çizen Yanık, "Bunu söylediğimizde ısrarla ve inatla sanki her şeyi bitmiş gibi yansıtan, bunun üzerinden siyaset devşiren kesimler var. Onlara da peşinen söylemek istiyorum: Biz insana hizmet noktasında, insanın dezavantajıyla alakalı yaptığımız çalışmalar noktasında siyaset üstü bir bakışı geliştiriyoruz. Siyaset üstü bir bakışla insanımıza hak temelli ve kimin ihtiyacı varsa, kim olduğuna asla bakmadan hizmet ulaştırıyoruz. Bunu da yapmaya devam edeceğiz." dedi.
Yanık, Bakanlık olarak ülkenin değişik bölgelerinde nüfusa ve engelli sayısına, yaşlı ve çocuk oranına göre bilimsel temellere, iyi araştırmalara dayanan, kamu kaynaklarını israf etmeden, ihtiyacı olmayan bir yere ihtiyacı olmayan bir bina dikmeden hizmetleri planladıklarını ve gerçekleştirdiklerini ifade etti.
"SOSYAL HİZMET VE YARDIM ALANINDAKİ POLİTİKALARLA ÜLKEMİZ DÜNYAYA ÖRNEK"
Cumhurbaşkanlığı himayesinde ev sahipliğini üstlenmekten onur duydukları Engelsiz Yaşam Fuarı'nın alanında Türkiye'de ilk ve tek, dünyada ise 6. fuar olma özelliğini taşıdığını aktaran Yanık, "Engelsiz Yaşam Fuarı, rehabilitasyon ve profesyonel bakıma erişmede engelleri en aza indirmek, sosyal hayatın her alanına entegrasyon ve engellilerin hayat standartlarını maksimum seviyeye taşımak bakımından çok önemli katkılar sağlıyor." dedi.
Bakan Derya Yanık, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'inin engelli bireylerden oluştuğunu, Türkiye'de engelli bireylerin nüfusa oranının yüzde 7 civarında olduğunu anlatarak şunları söyledi:
"Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, yaklaşık 1 milyar engellinin yüzde 80'i gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor. Engelli nüfusun yüzde 46'sı ise 65 yaş ve üzeri kişilerden oluşuyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre, engellilerin şiddete maruz kalma olasılığı 4 ila 10 kat arasında artıyor. Son 20 yılda Sayın Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde sosyal hizmet ve sosyal yardım alanında geliştirdiğimiz vizyoner politikalarla ülkemiz bu konuda dünyaya örnek ülkelerden birisi haline geldi. Hükümetimiz ve Bakanlığımız, engelli vatandaşlarımızın toplumsal hayata tam, etkin ve doğal katılımını sağlamak üzere eğitimden sağlığa, ekonomiden sosyal hayata kadar her alanda kelimenin tam anlamıyla sosyal devrimlere imza attı. Hak temelli ve fırsat eşitliğini önemseyen bir bakış açısıyla sorunların üzerine giderek çözüme ilişkin çalışmalarımızı hızlandırdık. Ulaştığımız nokta, yola çıktığımız noktanın fersah fersah ilerisinde. Peki bizim için yeterli mi? Elbette ki hayır. Daha yürüyecek çok yolumuz, yapacak çok işimiz var. Bütün vatandaşlarımızın aynı sosyal refah seviyesine ulaştığı, kendisini görmek istediği yere vardığı anda biz ancak görevimizi tamamlamış sayacağız kendimizi. Bunun için 20 yıldır yılmadan, yorulmadan çalıştığımız gibi inşallah bundan sonra da çalışmaya devam edeceğiz."
"ERİŞİLEBİLİRLİK STANDARTLARININ GEREĞİNİ YERİNE GETİRELİM"
AK Parti'nin 2002'de hükümet olduktan sonra, 2005 yılında Türkiye'nin ilk Engelliler Kanunu'nu çıkaran siyasi irade olduğuna işaret eden Yanık, 2007'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önderliğinde BM Engelli Haklarına İlişkin Sözleşmeyi ilk imzalayan ülkelerden birinin de Türkiye olduğunu dile getirdi.
Bakan Yanık, engellilerin eşit vatandaşlar olarak potansiyellerini gerçekleştirebildikleri bir toplum inşa etmede yol haritaları olan 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi'ni de geçen yıllarda ilan ettiklerini hatırlatarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2020'yi "Erişilebilirlik Yılı" ilan etmesinin de hedeflerine ulaşmalarında kendilerine önemli bir ivme kazandırdığını ifade etti.
Erişilebilirlik Değerlendirme Modülü (ERDEM) projelerinden de bahseden Yanık, izleme ve denetlemeyi vatandaşların başvurularını da kapsayacak şekilde yürüttüklerini, denetimler sonucu uygun görülen bina, açık alan ve toplu taşıma araçlarına erişilebilirlik belgesi verdiklerini anlattı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, 2022 Ağustos ayı itibarıyla toplam 2 bin 817 binaya erişilebilirlik belgesi verdiklerini belirten şöyle konuştu:
"Erişilebilirlik standartlarının yakalanmasını Bakanlık olarak çok önemsiyoruz. Takip ve denetim noktasında da elimizden geleni yapmaya devam ediyoruz. Bu toplantıyı da bir fırsat görerek özellikle bu noktada büyük binalar yapan gerek mimarlar, projeyi oluşturanlar, gerek icra noktasında inşaat mühendislerimiz, müteahhitlerimiz, hayata geçirenlere şunu hatırlatmak istiyorum: Lütfen, erişilebilirlik standartlarına dikkat edelim. Lütfen, bu standartların gereğini yerine getirelim çünkü erişilebilirlik standartları yakalanmazsa engelli bireylerimiz, herhangi bir engelli grubundan bahsetmiyorum, görme engelli, fiziksel engelli, ortopedik engelli değil, bütün engel gruplarındaki vatandaşlarımızın ciddi sıkıntılar yaşadıkları bir süreci yaşıyoruz. Dolayısıyla bu anlamda evet bizim kamu kurumları olarak sorumluluklarımızı yerine getirmemiz zorunlu. Buna mecburuz ama aynı zamanda toplumsal farkındalığın da oluşması, bu anlamda hiçbir yasal yaptırıma, yasal mecburiyete gerek kalmaksızın bu alanda çalışan insanların kendi farkındalıklarını kendilerinin oluşturup hayata geçirmelerinin çok daha kıymetli, çok daha etkin ve çok daha az maliyetli olduğunu hepimiz biliyoruz."
"ENGELLİLERİN İSTİHDAMLARI İÇİN İŞVERENLERE ÜCRET DESTEĞİ SAĞLIYORUZ"
Engellilerin faydalandıkları ücretsiz ulaşım hizmetlerini anlatan Yanık, yüzde 100 erişilebilirlik hedefiyle engellilere sunulan hizmetlere erişimin sağlanması için dijital dönüşüm ve engelsiz iletişime yönelik çalışmaları hızla gerçekleştirdiklerini anlatarak bu kapsamda kurdukları "AİLEM Engelsiz İletişim Merkezi"ne ilişkin bilgi verdi.
Bakan Yanık, engellilerin hayatını kolaylaştırmaya dönük farkındalık geliştirilmesinin, sosyal hizmet politikaları üretilmesinin ve uygulanmasının kamu kurumlarının yanı sıra STK'ler, üniversiteler, belediyeler ve özel sektörün koordinasyonuyla gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi.
"Engelli İş Koçluğu" uygulaması ile yaklaşık 1000 engelliye sürdürülebilir istihdam sağladıklarını ve bu modeli İŞKUR bünyesinde tüm illerde yaygınlaştırmayı hedeflediklerini dile getiren Yanık, şöyle devam etti:
"Engelli bireylerin korumalı iş yerlerinde istihdamları için Bakanlık olarak işverenlere ücret desteği sağlıyoruz. 2012'de, kamuda engelli istihdamı alanında dünyada bir ilki gerçekleştirdik ve merkezi sınav sistemi EKPSS'yi başlattık. Her engel grubuna göre özel hazırlanan bu sınavın başvuru ücretlerinin bir bölümünü de Bakanlık olarak bizler karşılıyoruz. Geliştirilen bu politikalar sayesinde 2002'de kamuda çalışan engelli sayısı 5 bin 777'yken, bugün bu sayı tam 11 kat artmış ve 66 bine yükselmiştir."
Bakım ihtiyacı olan vatandaşlar için geçici bakım, evde bakım yardımı, gündüz bakım hizmeti gibi geliştirilen hizmet modelleri kapsamının genişletilerek devam ettiğini anlatan Yanık, 2006'da başlattıkları evde bakım yardımı kapsamında aylık ödedikleri miktarın 3 bin 336 lira olduğunu, bu destekten 554 bin 434 vatandaşın yararlandığını kaydetti.
Bakan Yanık, engelli vatandaşların hayatını kolaylaştırmak ve yeni güzellikler katmak adına çözüm ortaklıklarının geliştirileceği, yeni teknolojilerin paylaşılacağı fuarın hayırlı olmasını diledi.
"AVRUPA HER NOKTADA DARÜLACEZEYİ ÖRNEK GÖSTERİYOR"
Darülaceze Başkanı Hamza Cebeci de kuruma hiçbir ayrım yapmaksızın bakıma muhtaç olan herkesi kabul ettiklerini belirtti.
Cebeci, 4 ay önce 150 bin metrekare alanda temeli atılan büyük sosyal hizmet şehrinin kendi alanında dünyada bir numara olacağını kaydederek "Cumhurbaşkanı'mız böyle bir projenin 12 ayda bitmesi hedefini gösterdi. Temel atılalı da 4 ay bile olmadı. Dünyada bu hızla yapılan başka bir proje yok. İnşallah hep beraber açılışına da şahitlik ederiz." değerlendirmesini yaptı.
Avrupa'nın her noktada Darülacezeyi örnek gösterdiğini aktaran Cebeci, 500 civarı kişinin kaldığı, 400'e yakın da insanın çalıştığı kurumun 127 yıldır yaklaşık 100 bin mağdur insana hizmet verdiğini bildirdi.
Tanıtım programında, Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Lokman Ayva ile kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ile yerel yönetim temsilcileri de yer aldı.
Bakan Yanık, program sonunda Engelsiz Yaşam Manifestosu'nu imzaladı.
