Emeklilik planlaması yapan herkes emeklilik aylığını artırmanın formüllerini arıyor. Emekli aylığı prime esas kazanç, çalışma süresi, yıl içindeki zamlar, enflasyon verilerine göre değişiyor. İsteğe bağlı sigorta, Bağ- Kur yerine SSK'dan hem erken emeklilik hem de yüksek aylık imkânı veriyor. 2000 yılı öncesi Bağ-Kur'luların SGK'ya geçmesi durumunda emekli aylığı yüzde 15-20 civarında artıyor. Bağ-Kur'da kadınlar 7200, erkekler ise 9 bin gün prim ödemek zorunda olup, SGK'da ise 5 bin-7 bin 200 gün prim ödenerek emekli olunabiliyor. SGK'da 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlarda 3600 günle emeklilik hakkı varken, Bağ-Kur'da en az 5400 gün prim ödemesi halinde emeklilik hakkı bulunuyor. Emeklilik için 25 yıl, 9 bin gün şartını yerine getirmesine 3.5 yıl kalan Bağ-Kur'lu kalan 3.5 yılı (1261 günü) prim ödemelerini SSK'lı olarak tamamlarsa emeklilik statüsünü SGK'ya çevirmiş olur. Böylece daha az prim ödeme ve daha yüksek emekli aylığı alma avantajı elde edilir. Emeklilikte aylığı artırmaya yönelik merak edilen kritik detaylar şöyle:
1994 yılında Bağ-Kur'lu oldum, son 3.5 yıldır SSK'lı olarak çalışmaya devam ediyorum. Hangi kurumdan emekli olmak daha avantajlı?
Bir
sigortalının çalışma hayatı içinde hem SSK hem Bağ-Kur prim ödemesi varsa emeklilikte son 7 yılın en sonuncusu 2.520 günün priminin statüsüne bakılır. Hangi statünün primi fazlaysa sigortalı fazla olan sigortanın şartlarından emekli olunur. Bağ-Kur sonrası 1260 gün SSK primi oluşması halinde EYT kapsamında SSK emeklilik hakkı oluşur. Bu durumda SSK'dan emekli olabilirsiniz, aylığınız daha yüksek olacaktır.
Hizmet sürelerinin eşit olması durumunda hangi statüden emekli aylığı bağlanır?
1
Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekliliğe hak kazanır. Bu tarihten önce sigorta girişi olanlar son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla statüden, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden bağlanır. Emekli aylığı alınacak zam ve ikramiyeler de ona göre hesaplanır.
Emekli aylığını artıran prime esas kazançların etkisi yıllara göre değişiyor mu?
SGK'YA bildirilen prime esas kazanç emekli aylığını artırmada büyük önem taşıyor. Aylık hesabında, Ocak 2000 öncesi, Ocak 2000 ile Ekim 2008 arası ve bu tarihten sonrası olmak üzere üç önemli dönem bulunuyor. 2000 öncesi dönem aylık hesabı gösterge, memur maaş katsayı ve aylık bağlama oranı çarpımı ile bulunuyor. Gösterge sisteminin esas alındığı 2000 öncesi primler emekli aylığını önemli ölçüde artırıyor.
EYT'li olmakla beraber emekli olmayıp çalışmaya devam edersem emekli aylığım yükselir mi?
UZUN yıllar çalışmak, prim gün sayısının artması tek başına aylığı artırmaya yetmez. Brüt kazancın yüksek yatırılması önem taşıyor. Bildirilen matrah artınca emekli aylığı da yükseliyor. Emeklilik başvurusu yapılırken bakmakla yükümlü eşle beraber çocuk sayısı da bildirilir. Bakmakla yükümlü kişiler olması aylık bağlama oranını artırır. Emekli aylığı çalışanın ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucçunda bulunan tutar aylık olarak bağlanıyor.
EYT kapsamında emekli olamıyorum, hangi sigortalar kolay şartta yaşlılık aylığı bağlatır?
SOSYAL güvenlik uygulamalarında, çalışmaya başladığı tarihten önce malul olan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlana, çalışma gücü kaybı olan, maden işyerinin yer altı işlerinde çalışan, erken yaşlandığı tespit edilenlere kolay şartlarda emeklilik imkânı sağlanıyor.
Emekli aylığı bağlanırken son yıllardaki kazancın etkisi var mı?
EMEKLİaylığı bağlanırken prim günü, aylık bağlama oranı, prime esas kazanç tutarı gibi birçok parametre dikkate alınır. Son on yıllık ortalama kazanç 2000 öncesi çalışmalarda dikkate alınır. Çalışırken kazancı yüksek bildirilenlerin son 10 yıl ortalaması, düşük olanların da son 5 yılı dikkate alınır. 2000 yılından sonra işe başlayanların yüksek emekli aylığı alabilmesi için prim gününü artırması, yüksek kazanç bildirmesi gerekiyor.
