Anne karnında özel olarak koruma altına bebeklerin cildi, doğum sonrası kalır. Birdenbire soğuk bir cildini ve çıplak tenini sarar. beklenmedik bu olaya farklı reaksiyonlar gösterir; pişik, isilik ve cilt kuruluğu gibi... Bebek cildinin dış ortama alışabilmesi sürecinde onu en iyi şekilde korumak gerekir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Gökhan Okan'ın önerileriyle bebeğinizin o yumuşacık, pamuk gibi cildini koruyabilirsiniz.

Geçici cilt sorunları

Bebek cildinin bakımı sırasında gözden kaçırılmaması gereken birçok nokta var. Annebaba veya bebeğin bakımıyla özel olarak ilgilenen kişilerin bu hassas noktalara dikkat etmesi gerekir. İşte bebeğinizin cildinde oluşma ihtimali olan 11 cilt sorunu ve size yardımcı olacağını düşündüğümüz çözüm önerileri…

1 Cilt soyulması: Bebeğin ana rahmindeyken üzerini örten koruyucu tabakanın doğum sonrası dökülerek atılmasından kaynaklanan bir durumdur. Doğum sonrası birkaç haftada ortadan kalkar. Tedavide bebeği hafifçe tahriş etmeden yıkamak ve banyo sonrası nemlendirmek etkilidir.

2 Cilt kuruluğu: Yağ hücrelerinin yağ salgısını az üretmesi, kuruluğun ana nedenidir. Zaman içinde yağ salgısının artmasıyla kuruluk ortadan kalkabileceği gibi, devam ettiğinde egzama gelişimine de zemin hazırlayabilir. Kuruluk, dış etmenlerden çok etkilenir. Kuruluğu engellemek için birtakım önlemler alınmalı dır. Bebeklerin kıyafetleri hassas deterjanlarla yıkanmalıdır. Yıkamadan asla giydirilmemelidir. Kıyafetlerin yüzde 100 pamuklu olmasına dikkat edilmelidir. Kıyafetler az deterjanla, bol durulama suyuyla yıkanmalıdır. Yanlış deterjan kullanımı; deride kızarıklık ve kaşıntı şeklinde kendini belli eden alerjik reaksiyonların gelişmesine neden olur.

3 İsilik: Bebeklerin ter bezleri erişkinlere göre farklıdır. Ter kanalları daha az çalışmaktadır. Isıları zor tolere ederler ve yoğun sıcaklık ile nem bebeklerde sıkıntılı isiliklere neden olur. En sık yüz, boyun ve gövdede görülebilmekle birlikte vücudun her yerinde gözlenebilir. Küçük sivilce başı gibi kabarıklıklar şeklinde belirir. Tedavisinde bebekleri sık duş aldırmak, kalın giydirmemek, terletmemek ve serin ortamlarda bulundurmamak önemlidir.

4 Milia: Yüze ve saçlı deriye yerleşen minik beyaz kabarıklıklar şeklinde kendini belli ederler. İçleri keratin'le dolu minik kistik oluşumlardır. Doğumda oluşabilecekleri gibi sonradan da gelişebilirler. Tedavi edilmeden kendiliğinden sönerler.

5 Toksik eritem: Ciltte güneş yanığı gibi kızarıklarla çevrelenmiş kabartılar şeklinde kendini belli eder. Tek tek ya da gruplar halinde olabilir. Kendiliğinden sönerler.

6 Yenidoğan aknesi: Anneden geçen hamilelik hormonlarının etkisiyle gözlenen bir durumdur. Yanaklardan başlar, alna doğru ilerleyebilir. Kısa sürede söner. Tedavisinde, iltihabi lezyonlar varsa harici antibiyotikler kullanılır. İlerlemesi durumunda bebekte olası hormonal bozukluk araştırılır.

7 Konak: Saçlı deride sık gözlenen, alın, kaş ve dış kulak yoluna da yerleşebilen bir durumdur. Bebeklerde yağ hücrelerinin düzensiz çalışmasından dolayı gelişir. Saçta yağlısarı kabuklar ve kepeklerle kendini belli eder. Kendiliğinden sönebilir, bazen ileri yaşlarda da devam edebilir. Tedavisinde zeytinyağıyla saçı yumuşatmak, konak giderici şampuanlar ve yulaf özlü banyo yağlarına başvurulur. İlerlemiş durumlarda kortizon içeren ilaçlar kullanılır.

8 Pişik: Yaşamın ilk yıllarında sık görülen bir durumdur. Kasık bölgesinde görülür. Bu bölgenin nemli ortamı, idrar ve dışkıyla temasıyla tahriş ederek pişiğe neden olur. Antibiyotik kullanımı, diş çıkarma ve ishal durumu pişiğin oluşmasına ortam hazırlar. Bazı durumlarda pişik üzerine ikincil Candida mantarı eklenebilir.

Mantar enfeksiyonu gelişimi, iltihaplı sivilceler şeklinde kendini belli eder. Pişik tedavisinde bebeğin bezlerinin sık değiştirilmesi çok önemlidir. Derinin, idrar ve dışkıyla temas etmesine fırsat verilmemelidir. Bebeklerin bez bölgeleri deriyi tahriş etmeyen temizleyicilerle temizlenmelidir. Her bez değiştirme sonrası pişik önleyici kremler ve bariyer kremler kullanılmalıdır.

Özellikle yaz mevsiminde terin de etkisiyle tahriş fazlalaşacağından bez değiştirme ve pişik önleyici krem kullanma sıklığı daha fazla olmalıdır. İçeriğinde çinko oksit bulunan bariyer kremler pişik önleme açısından önemlidir. Mantar enfeksiyonu eklendiği durumlarda antifungal kremler kullanılmalıdır.

9 Doğum lekeleri: Damar ya da pigment kökenlidirler. Cildimizde normalde bulunan kan damarları ya da pigment hücrelerinin fazla çalışmasından kaynaklanırlar. Damar kökenli doğum lekeleri hemangiom'lar ve şarap lekeleridir. Deriyle aynı yüzeyde olabilecekleri gibi deriden kabarık da olabilirler. Çoğunluğu yaş ilerledikçe söner. Pigment kökenli doğum lekeleri sütlü kahve lekesi ve mongol lekesidir.

10 Mongol lekesi: Yeni doğanların kalça ile sırt arka kısmında gri mavimsi renk değişikliğidir. Nadiren bacak ve omuzda da gözlenebilir. Cilde renk veren melanin hücrelerinin derinin alt tabakasında bulunması nedeniyle oluşur. Kendiliğinden söner.

11 Egzama: Kızarıklık, pullanma, sulantı ve kepeklenmeyle kendini belli eden bir cilt rahatsızlığıdır. Vücudun her yerinde görülebilmekle birlikte bebeklerde alın, yanaklar ve eklem bölgelerinde ve genetiksel alerjiye yatkın bebeklerde daha sık görülür. 2-3 aylıkken başlar.

Çevresel etmenlerden etkilenir. Tedavisinde öncelikli tahriş edici sebeplerin tespit edilip bunlardan kaçınılması gerekir. Cildi kurutucu temizleyicilerden uzak durmak ve sık nemlendirmek önemlidir. Bazı durumlarda gıdalar, evcil hayvanlar ve ev tozları egzamayı alevlendirebilir.

Bu durumlarda diyet listesi, evcil hayvanı ortamdan uzaklaştırma ya da akarların ortamdaki miktarını azaltmaya yönelik tedaviler uygulanır. Hastalığın tedavisinde kortizon içeren kremler ya da bağışıklık sistemini düzenleyici etkisi olan kortizon dışı kremlere başvurulur. Kaşıntıyı baskılamak amacıyla antihistaminik şuruplar kullanılır. Egzama kısa sürede ortadan kalkabileceği gibi bazen kronik bir hal alabilir.

Bunlara dikkat edin!

Yeni doğan bebeklerin banyosu ayrı bir özen ister. Hassas ciltlerinin tahriş olmaması için kullanılan malzemelerin özenle seçilmesi gerekir. Bunun için dikkat etmeniz gereken noktalar şöyle:

Yıkama suyunun ılık olmasına dikkat edin.

Göbek bağı düşene kadar, göbeğin su seviyesinin altına indirilmemesine özen gösterin.

Kullanılacak sabunların yumuşak, Nötr Ph özelliğine sahip olmasına ve katkı maddesi içermemesine dikkat edin. Nötr sabun kullanımı önemlidir. Sabunu yumuşak hareketlerle, fazla ovalamadan sürün.

Bebeğin saçlı derisini haftada bir veya iki kez gözleri yakmayan bebek şampuanlarıyla yıkayın.

Kız çocukların genital bölgesini sabun tahriş edebileceği için, bu bölgenin sabunla yıkanması tavsiye edilmez. Yıkandıktan sonra sabun artığının kalmamasına dikkat edin.

Banyo sonrası mutlaka nemlendirici kremler sürün ve kullanılacak olan nemlendiricinin katkı maddesi içermeyen, kokusuz ve parfümsüz ürünler olmasına dikkat edin.

Yulaf özlü nemlendiriciler, alerji yapmama özelliklerinden dolayı tavsiye edilir. Hafif ıslak tene nemlendirici sürüp ardından kıyafetlerini giydirin.

Hazırlayan: Şenay ÇELİK