Gıyabi cenaze namazı nasıl kılınır sorusu gündemdeki yerini aldı. Diyanet açıklaması ile bugünkü Cuma namazı ile depremde hayatını kaybedenler için cenaze namazı kılınacağı da açıklandı. Açıklamaya göre depremzedelerin barındığı toplu alanlarda da kandil gecesi için Kuran-ı Kerim okunacak. İslam alemi gıyabi cenaze namazı kılınışı hakkında araştırmalara başladı. Peki, gıyabi cenaze namazı nasıl niyet edilir, kimler için kılınır? İşte, detaylar…
GIYABİ CENAZE NAMAZI KILINIŞI
Diyanet tarafından paylaşılan açıklama şöyle:
Aslolan, namazının kılınabilmesi için cenazenin hazır bulunmasıdır. Bununla birlikte hazır olmayan cenaze için de namaz kılınabilir. Nitekim Resulullah (s.a.s.), Habeş Kralı Necaşi'nin vefatını haber vermiş, sonra da onun cenaze namazını kıldırmak üzere cemaatin önüne geçmiş, ashab da arkasında saf tutmuştur (Buhari, Cenaiz, 55; Müslim, Cenaiz, 63).
Olayda hazır bulunan Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle demiştir: "Resulullah (s.a.s.), Necaşi'nin (gıyabında) cenaze namazını kıldırdı. Ben de ikinci yahut üçüncü saftaydım" (Buhari, Cenaiz, 54) Yine, Resulullah'ın (s.a.s.) Uhud şehitleri (Buhari, Cenaiz, 73) ve kendisine haber verilmeden defnedilen cenazeler için de gıyabi cenaze namazı kıldığı bilinmektedir (Buhari, Cenaiz, 56).
Cenaze namazı rüku ve secdesi bulunmayan bir namazdır. Bu namazdaki rükunlar kıyam ve tekbirdir. Cenaze namazında iftitah tekbiri ile birlikte tam 4 tekbir bulunur. Selam vermek ise vaciptir. Bu namazın sünnetleri Allah'a hamd ve sena etmek, Peygamber'e salat ve selam getirmek, hem ölüye hem Müslümanlara dua etmektir. Cenaze namazı kılmak için cenazeye, kıbleye yönelik olarak saf bağlanır ve ardından niyet edilir.
Cenaze namazı cenazeye yani kıbleye karşı durulup saf bağlandıktan sonra niyet edilmesiyle kılınmaya başlanır. İmam ve cemaat tekbir ederek ellerini bağlarlar. Tekbirin ardından imam ve cemaat Sübhaneke duasını "ve celle senaüke" cümlesi ile birlikte okurlar. Ardından imam ellerini kaldırmayarak tekrar tekbir alır ve cemaat de içerisinden tekbir alır. Herkes içerisinden "salli ve barik" dualarını okur. İmam tekrar aynı şekilde tekbir alır ve bu kez cenaze duası okunur. Bu duayı bilmeyenler ise Fatiha suresini ya da başka bir duayı okurlar. Daha sonra aynı şekilde tekrar tekbir alınır ve selam verilir. Cenaze namazı bu şekilde kılınır.
CENAZE NAMAZI KAÇ REKAT, NASIL NİYET EDİLİR?
Cenaze namazı normal namazlardan daha farklıdır. Diğer namazlarda tekbirden tekrar kıyama kalkana kadar olan kısma bir rekat adı verilir. Ancak cenaze namazında sadece kıyam ve tekbir vardır. Cenaze namazı ayakta kılınan bir namazdır ve bu namazda 4 kez tekbir edilir. Bundan dolayı cenaze namazında rekat konuşması fazla yapılmaz. Birkaç dakika içerisinde kılınabilecek kısa dualarla birlikte kılınan ancak önemi çok büyük olan farz-ı kifaye bir namazdır.
Cenaze namazı niyeti diğer namazların niyetlerinden farklıdır. Cenaze namazına niyet ederken "Allah için namaza, meyyit için duaya er kişi/ hatun kişi niyetine uydum hâzır olan imama" denir.