muş un neyi meşhur olduğu hakkındaki en detaylı bilgilere, hiç şüphesiz ki planlı bir Muş seyahati sonrası erişilecektir. Muş'un kültürel ve tarihsel anlamdaki önemi, kenti saran kalenin içerisinde oldukça açık bir şekilde gözler önüne serilmektedir. Bu öneme sahip olan şehir ile ilgili muş nesi meşhur sorusu ise seyahat sever gezgin kişiler tarafından incelenmektedir. Ayrıca bu denli kültürel geçmişe sahip olan bir kentin ziyaret edilmesinin yanında, hediyelik eşyalar da kişilerin seyahatlerini renklendirmektedir ve muş un neyi meşhur hediyelik konusu ise buna bağlı olarak büyük bir öneme sahiptir.
Tarih sayfalarında da var olan ve Türklere Anadolu'nun kapılarını açan büyük Malazgirt Zaferinin kazanıldığı yer olan Doğu Anadolu bölgesi içerisinde konumlanmış olan Muş şehrinin yiyecek olarak üzümü ve Velikanlı peyniri; hediyelik olarak ise lalesi ve kilimi oldukça meşhurdur. Bunların yanı sıra, hem ekonomik açıdan hem de üretim açısından kentin büyük bir kısmını kapsayan arpa, karpuz, buğday, lahana, kavun, lale, mısır, şekerpancarı, nohut ve üzüm gibi gıdalara bağlı olarak da hazırlanılan ve tüketilen yiyecekler oldukça meşhurdur. Muş; Doğu Anadolu Bölgesi'nde görülen ve en hakim olarak bilinen karasal iklimin etkisi altındadır. Bu sebeple Muş'ta da, diğer Doğu Anadolu kentleri gibi kışlar oldukça soğuk ve uzun geçmektedir. Bu durum kentin yemek kültürünü de bir hayli etkilemektedir. Geçimini özellikle tarım ve hayvancılık sağlamakta olan Muş halkı, yaz aylarında toplayarak kurutmuş oldukları sebzeler ile tüm kışı geçirmektedir. Ayrıca peynir, hayvansal yağlar, kavurma ve çökelek gibi gıdalar da yaz aylarında hazırlanarak kış döneminin ağır şartları altında tüketilebilmektedir. Baharatlar ise tüm yemeklerin en vazgeçilmez ögesi olarak bilinmektedir.
Etrafı dağlar ile çevrelenmiş düz bir platonun üzerinde kurulmuş olan Muş kenti, Doğu Anadolu Bölgesi'nin en güzide kentlerinden bir tanesidir. Malazgirt zaferinin de yaşandığı il olan Muş; tarihsel ve kültürel geçmişi ile birlikte günümüzde de halen önemini korumaktadır. Tüm bunlara bağlı olarak, gerçekleştirilmesi planlanan bir Muş seyahati sonrasında, oldukça meşhur hediyelik eşyalar tercih edilebilmektedir. Bu hediyelik eşyalar ise genellikle Muş kültürünü yansıtmakta olan ve kültürel-geleneksel anlamdaki hediyelikler olarak bilinmektedir. İşte, Muş'un meşhur hediyelik eşyaları;
Muş kilimleri
Oyalı boncuk
Danteller
Örme çorap
Lale
Dokuma halılar
Eski kaşar
Muş üzümü
Lahana
Muş mutfağı oldukça zengindir. Muş mutfağının çok çeşitli ve zengin olmasının yanı sıra temel tüketim gıdası ise et olarak bilinmektedir. Bunun sebebi ise, kentin geçiminin büyük bir bölümünün hayvancılığa bağlı olması olarak açıklanabilmektedir. Et veya çeşitli diğer gıdaların yanı sıra zengin Muş mutfağının tatlıları ve içecekleri de oldukça meşhurdur. İşte Muş'un meşhur içecekleri, tatlıları ve en meşhur yöresel yemekleri;
Hez dolması
Helimaşı çorbası
Cav belek
Mırtöge yemeği
Kırçik
Herse
Teter Helvası
Muş böreği
Kak
Uçkun
Muş ayranı
Jağ
Çorti
Sıpidak
Kenger
Gülük
Muş köftesi
Keşkek
Domatesli lahana dolması
Cavbelek
Kaburga dolması
Ayran Aşı çorbası
Cağ salamurası
Muş balı
