SORU: Devlet memurunun evlat edinmesi halinde kullanabileceği izin hakları neler?
CEVAP: 13 Nisan 2016 tarih ve 29683 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6 seri nolu Kamu Personel Genel Tebliğinde bu konular ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Sözkonusu tebliğde;
EVLAT EDİNME HALİNDE VERİLECEK İZİNLER
A) Ortak Açıklamalar
1) Evlat edinme sebebiyle verilecek izin haklarından yararlanacak memurlar
a) Evlat edinme sebebiyle verilecek izin haklarından;
- Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte evlat edinen memurlar,
- Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu, münferit olarak evlat edinen bekâr veya evli memurlar,
- Memur olmayan eşin üç yaşını doldurmamış bir çocuğu münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri
yararlanacaktır.
b) Evlat edinme sebebiyle izin haklarından yararlanmada kadın veya erkek memur ayrımı gözetilmeyecektir.
B) Evlat Edinme Sebebiyle Verilecek Sekiz Haftalık İzin
657 sayılı Kanunun 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla değiştirilen 104 üncü maddesinin (A) fıkrasında, "… Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşlerine, çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta süre ile izin verilir. Bu izin evlatlık kararı verilmeden önce çocuğun fiilen teslim edildiği durumlarda da uygulanır." hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun değişik 104 üncü maddesinin (A) fıkrasında düzenlenen evlat edinme sebebiyle verilecek sekiz haftalık izne ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:
1) Sekiz haftalık iznin kullanımı
a) Bu iznin başlangıç tarihi çocuğun teslim edildiği tarihtir. Ancak, evlatlık kararı verilmeden önce çocuk fiilen teslim edilmiş ise iznin başlangıç tarihi çocuğun fiilen teslim edildiği tarihtir.
b) Her iki eşin de memur olması ve üç yaşını doldurmamış bir çocuğun birlikte evlat edinilmesi halinde bu izin hakkından her iki eş de yararlanacaktır.
2) Devlet memurluğuna atanmadan önce evlat edinme halinde verilecek sekiz haftalık izin
a) Evlat edinilen çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz haftalık süre içinde Devlet memurluğuna ataması yapılan kişiye, göreve başlaması kaydıyla sekiz haftalık izin süresinin kalan kısmı kadar izin kullandırılacaktır.
3) Evlat edinmelerin 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi halinde memurun sekiz haftalık izni
a) Evlat edinmelerin 657 sayılı Kanunun 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla değiştirilen 104 üncü maddesinin (A) fıkrasının yürürlüğe girdiği 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi halinde bu kapsamdaki memura evlat edinilen çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz haftalık sürenin kalan kısmı kadar izin kullandırılacaktır.
C) Yarım Gün İzin
29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesine eklenen (F) fıkrasında "… Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri de, istekleri üzerine (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık iznin bitiminden itibaren bu haktan aynı esaslar çerçevesinde yararlanır. Memurun çalışacağı süreler ilgili kurum tarafından belirlenir." hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (F) fıkrasında düzenlenen evlat edinme sebebiyle yarım gün izne ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:
1) Yarım gün izin talebi
a) Evlat edinmelerde, 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık izin süresinin bitiminden itibaren yarım gün iznin kullanımı memurun dilekçe vererek talepte bulunmasına bağlıdır. Söz konusu talep, çocuğun hayatta olması kaydıyla kurumunca yerine getirilir.
2) Yarım gün iznin kullanımı
a) Evlat edinme sebebiyle yarım gün izin talep eden memur, bu haktan doğum yapan memurun yarım gün izin kullanmasına ilişkin esaslar çerçevesinde yararlanır.
b) Her iki eşin de memur olması ve üç yaşını doldurmamış bir çocuğun birlikte evlat edinilmesi halinde yarım gün izin hakkından istekleri halinde her iki eş de yararlanacaktır.
c) Yarım gün izin süresi, evlat edinilen çocuğun evlat edinen kişinin kaçıncı çocuğu olduğu dikkate alınarak belirlenecektir. Çocuk sayısının tespitinde öz veya evlatlık ayrımı gözetilmeyecektir.
Örnek: Bir sağ çocuğu olan memurun ölü doğum yapmasını müteakip bir çocuğu evlat edinmesi ve talep tarihinde evlat edinilen çocuğun hayatta olması halinde bu memurun yarım gün izin süresi altı aydır.
3) Evlat edinmelerin 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi halinde memurun yarım gün izni
a) Evlat edinmelerin 657 sayılı Kanunun 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla değiştirilen 104 üncü maddesinin (F) fıkrasının yürürlüğe girdiği 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi durumunda bu kapsamdaki memur, çocuğun teslim tarihinden itibaren sekiz haftalık sürenin bitiminden başlayan yarım gün izin süresinin kalan kısmı kadar bu haktan yararlanacaktır.
Ç) Evlat Edinme Sebebiyle Verilecek Aylıksız izin
657 sayılı Kanunun 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla değiştirilen 108 inci maddesinin (C) fıkrasında, "Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşlerine, 104 üncü maddenin (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık iznin veya aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca izin kullanılması hâlinde bu iznin bitiminden itibaren, istekleri üzerine yirmi dört aya kadar aylıksız izin verilir. Evlat edinen her iki eşin memur olması durumunda bu süre, eşlerin talebi üzerine yirmidört aylık süreyi geçmeyecek şekilde, birbirini izleyen iki bölüm hâlinde eşlere kullandırılabilir." hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun değişik 108 inci maddesinin (C) fıkrasında düzenlenen evlat edinme sebebiyle verilecek aylıksız izne ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:
1) Aylıksız iznin süresi
a) Evlat edinmelerde memura isteği üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilecektir.
2) Aylıksız iznin kullanımı
a) Evlat edinmelerde verilecek aylıksız iznin başlangıç tarihi, 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddenin (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık iznin veya aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca izin kullanılması halinde bu iznin bitimidir.
b) Evlat edinme sebebiyle verilecek aylıksız iznin, yirmidört aylık sürenin aşılmaması kaydıyla kısım kısım kullanılması mümkündür.
c) Her iki eşin de memur olması ve üç yaşını doldurmamış bir çocuğun birlikte evlat edinilmesi halinde aylıksız izin süresi, eşlerin talebi üzerine yirmidört aylık süreyi geçmeyecek şekilde, birbirini izleyen iki bölüm halinde eşlere kullandırılabilir.
3) Devlet memurluğuna atanmadan önce evlat edinme halinde verilecek aylıksız izin
a) Evlat edinmelerin Devlet memurluğuna atanmadan önce gerçekleşmesi halinde bu kapsamdaki memur, isteği üzerine evlat edinme sebebiyle verilecek aylıksız izin hakkını kullanabilir. Bu iznin başlangıç tarihi, çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz haftalık sürenin veya yararlanılması halinde yarım gün izin süresinin bitimidir.
4) Evlat edinmelerin 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi halinde memurun aylıksız izni
a) Evlat edinmelerin 657 sayılı Kanunun 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla değiştirilen 108 inci maddesinin (C) fıkrasının yürürlüğe girdiği 10/2/2016 tarihinden önce gerçekleşmesi halinde bu kapsamdaki memurun yirmi dört aylık aylıksız izin süresinin başlangıç tarihi, sekiz haftalık iznin kalan süre kadar kullanılması halinde bu iznin bitiş tarihi, yarım gün izin hakkından kalan süre kadar yararlanılması halinde ise yarım gün izin süresinin bitiş tarihi olarak belirlenecektir.
