SORU: E-KPSS sonuçlarına göre memur olarak yerleştirilen personelin engellilik oranı %40 dan yüzde %35'e düşerse memuriyetine engel olur mu? İdarelerin yapması gereken bir husus var mı?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 53 üncü maddesinde, "Kurum ve kuruluşlar bu Kanuna göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır. %3'ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (yurtdışı teşkilat hariç) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır. ..." hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 7.2.2014 tarihli ve 28906 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelikte engelli, "Doğuştan veya sonradan; bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yetenekleri bakımından engel oranının yüzde kırk veya üzerinde ve çalışabilir durumda olduğunu mevzuat hükümlerine göre alınacak sağlık kurulu raporu ile belgeleyenler" şeklinde tanımlanmıştır.
Diğer taraftan ; 20.2.2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ile Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ile Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun alınışı, geçerliliği, değerlendirilmesi ve bu raporu verebilecek yetkili sağlık kurum ve kuruluşlarının tespiti ile ilgili usul ve esasları belirlenmiştir. Mezkûr Yönetmelikte engellilik durumu, "Bireyin doku, organ ve/veya fonksiyon ve psikiyatri tanısı ve buna bağlı muhakeme yeteneği kaybından kaynaklı engelliliğini uluslararası yöntemleri temel alarak belirleyen derecelendirmeler, sınıflandırmalar ve tanılamaları," olarak tanımlanmıştır. Raporların geçerlik süresi ile raporlara itiraz hususları ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Tedavi sonucu engel oranı düzelebilecek ya da tamamen iyileşebilecek olanlara engelli raporu süreli olarak verilirken, tedavi ile iyileşmesi mümkün olmayanlara ise süresiz olarak verilmektedir.
Ayrıca; nitekim mezkûr Yönetmeliğin 11 inci maddesinde, "(1) Rapor sürekli veya süreli olarak düzenlenir, raporda geçerlilik süresi mutlaka belirtilir. (2) Bireyin engel durumunun ilaç tedavisi, cerrahi tedavi ve/veya rehabilitasyon uygulamaları ile zaman içinde azalma ihtimali olduğu ve hastalık bulgularının tam olarak görülemediği hâllerde süreli rapor düzenlenir. (3) Bireyin engel durumunun sabit kalması veya artması söz konusu olan hastalıklar için sürekli rapor düzenlenir. (4) Yeni bir engel durumunun ortaya çıkması veya mevcut engellilik durumunda bir değişiklik meydana gelmesi hâlinde, bireyin talebi ve ilgili branş hekiminin sağlık kuruluna sevki uygun görmesi üzerine süre aranmaksızın engellilik durumu yeniden değerlendirilir ve yeni rapor düzenlenir. (5) Kurumların ilgili mevzuatları gereğince, gerekçesi belirtilerek yazılı kontrol muayenesi talebinde bulunulması durumunda sağlık kuruluşunca yeniden rapor düzenlenir. ..." hükmü ile 13 üncü maddesinde ise, " 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre, engellilik indirimine esas olmak üzere düzenlenen raporlarda, raporu düzenleyen sağlık kurum ve kuruluşu tarafından 2 işverenin bulunduğu yerdeki İl Vergi Dairesi Başkanlığına, Vergi Dairesi olmayan illerde ise İl Defterdarlığına gönderilen rapor esas alınır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla,
1- yenilen rapor sonrası engellilik oranının %40'ın altına düştüğünün tespit edilmesi halinde İdare tarafından "%3 oranında engelli çalıştırma" zorunluluğu gereğince hesaplanan kadro sayısından düşülmesi gerektiği ve bunun Kamu Personeli Bilgi Sistemine de ayrıca işlenmesi gerektiği,
2- Yenilen rapor sonrası engellilik oranının %40'ın altına düştüğünün tespit edilmesinin ilgilinin EKPSS sonuçlarına göre yerleşmesine bir etki etmeyeceği değerlendirilmektedir.
