Savant sendromu; zihinsel engel, olan kişinin ortalamanın üzerinde belirli yetenekler gösterdiği durumdur. Genellikle bu yetenekler hafıza ile ilgili olmasıyla bilinir. Her 10 otistik kişiden bir tanesinde görülmektedir. Bu durum genel olarak otizmli kişilerde görüldüğünden otistik savant olarak terimleşmiştir. Peki, Savant sendromu nedir, belirtileri nelerdir? İşte detaylar…
SAVANT SENDROMU NEDİR?
Savant sendromu, önemli derecede zihinsel engelli birinin, ortalamanın üzerinde belirli yetenekleri gösterdiği bir durumdur. Savantların üstünlük gösterdiği beceriler genellikle hafıza ile ilgilidir. Bu hızlı hesaplama, sanatsal yetenek veya müzikal yeteneği içerebilir. Aslında, 10 otistik kişiden bir tanesinin, değişen derecelerde kayda değer yetenekleri vardır, ancak savant sendromu konjenital ya da edinsel olabilir. Birçok savant becerisi doğumda var olan bazı gelişimsel güçlüklerin üzerine eklenerek çocuklukta ortaya çıkmaktadır. Edinsel savant becerileri sağlıklı gelişim gösteren bireylerde bebeklik, çocukluk ya da erişkinlikte geçirilen kafa travması ya da merkezi sinir sistemi travması sonrası gelişebilir.
Savant sendromlu tüm çocukların yaklaşık yarısı otistiktir. Otizmi olan tüm çocukların yaklaşık yüzde 10'unda savant sendromu vardır. Bu oran 35 üzerinde IQ'lu otizmi olan çocukların yüzde 25'ine yükselir. (Çok sayıda otistik çocuğun IQ'ları daha düşüktür.)
Sendrom sıklıkla otizmle ilişkili olduğundan, otistik savant terimi daha sıklıkla kullanılır. Savant sendromu gösteren bir kişi ile ilgili bilinen ilk açıklama, 1751'de bir Alman psikoloji dergisinde gerçekleşti. Savant terimi, ilk olarak 1887'de J. Langdon Down (Down sendromuna adını veren doktor) tarafından kullanıldı.
SAVANT SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bazı savantlarda ise nörolojik olarak anormal bir durum söz konusudur. Bilinen bazı otistik savant hastalarında beynin sol yarı küresindeki sıra dışılığa rastlanır. Ancak bazı durumlarda ise hasta normal görünüme sahiptir. Öte yandan bu hastaların neden bazı alanlarda süper zekaya sahip oldukları bilimsel olarak henüz tespit edilememiştir.
Dünya çapında binlerce savant hastası olduğu biliniyor. Ancak tanısı konmamış hastalarla birlikte bu sayının daha fazla olduğu tahmin ediliyor.
Hastalığın tanısın tam olarak konulabilmesi için otizimli bireyin ya da savant hastasının yakından takip edilmesi ve ilgi alanlarının izlenmesi gerekiyor.
