Açılımı; mesajcı ribonükleik asit olan mRNA aşısı hakkında araştırmalar hız kesmeden sürüyor. Ülkemizde MHRS sistemi üzerinden Covid-19 aşı randevusu oluşturulabilirken Biontech aşısının mRNA aşısı olduğu da biliniyor. Öte yandan; vatandaşlar tercihlerine göre; Sinovac ya da Biontech aşılarını olabiliyorlar. Peki; mRNA ne demek, ne anlama geliyor? mRNA aşısı nedir ve inaktif mi?
MRNA NE DEMEK?
Mrna'nın açılımı mesajcı ribonükleik asittir. RNA aşısı veya mRNA (haberci RNA) aşısı, sentetik RNA moleküllerini insan hücrelerine transfer eden yeni bir aşı türüdür. Burada genetik malzemenin nakli (transfeksiyon) söz konusudur. RNA, hücrenin içine girdikten sonra mRNA olarak çalışır ve hücreyi yeniden programlayarak, hücrenin normalde patojen (örneğin virüs) veya kanser hücreleri tarafından üretilen yabancı proteini üretmesini sağlar. Ardından bu protein molekülleri vücudun uyumlayıcı bağışıklık tepkisini harekete geçirir, böylece vücut, proteinin içindeki patojenleri ya da kanser hücrelerini yok etmeyi öğrenir.
HANGİ AŞILAR MRNA AŞISIDIR?
Bilim insanları tarafından geliştirilen mRNA aşısı dünya çapında kullanılıyor. Son olarak Çin merkezli Sinopharm yeni koronavirüs varyantlarına karşı mRNA tabanlı aşı geliştirdiklerini duyurdu.
Biontech ve Moderna da formülünde mesajcı ribonükleik asit (mRNA) içeriyor. BioNTech/Pfizer'in geliştirdiği aşı, formülündeki RNA bileşimi sayesinde Kovid-19'u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı immünoglobulin G antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre düzeyinde bağışıklık tepkisi yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerini artırmayı amaçlıyor.
Moderna'nın "mRNA-1273" adını verdiği aşı adayı ise virüsün insan hücresine tutunmasını sağlayan "çivi proteini" adı verilen enzimi baskılayarak vücutta bağışıklık sağlamayı hedefliyor. Aşının formülündeki mesajcı RNA ile Kovid-19'un çivi proteinini yapay olarak üreterek vücudun hücre düzeyindeki savunmasını harekete geçirmeyi hedefliyor.
BioNTech/Pfizer aşısı, İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumunun (MHRA) 2 Aralık 2020'de yaygın kullanımına onay vermesiyle "dünyada tescillenen ilk Kovid-19 aşısı" olmuştu. Moderna'nın aşısı ise ilk kez 19 Aralık 2020'de ABD Gıda ve İlaç İdaresinden (FDA) acil kullanım onayı almıştı.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI NEDİR?
İnaktif COVID-19 aşısı, COVID-19'a neden olan Yeni Koronavirüs'ün (SARS-CoV-2) kimyasal ve fiziksel uygulamalardan geçirilerek hastalık yapıcı özelliğinin ortadan kaldırılmasıyla elde edilen, vücutta bağışıklık yanıtı oluşturabilen cansız virüs aşısıdır. Ülkemizde uygulanan Sinovac aşısı inaktif aşıdır.
