Türkiye’de 12 Eylül 1980’de Kenan Evren ve silah arkadaşlarının yaptığı askeri darbe, Almanya’ya yeni bir Türk göç dalgasını getirdi. Bu gelenler Almanya’da Türklerin sivil toplum örgütü kurmasına katkıda bulundularsa da, artık yerleşik hale gelen Türk toplumuyla kaynaşmakta da zorlandılar. Askeri darbeye olan kızgınlık ve kırgınlıkları, bazen Türk toplumuna olan kırgınlığa dönüştü. 1980’lerin başında Alman hükümeti Türklere vize uygulamaya başladı ve bunu sertleştirdi. Aile birleşiminde de yaş sınırı 16’ya indirildi. 28 Kasım 1983’te Almanya Parlamentosu (Bundestag), geriye dönüş teşvik yasası çıkardı. Türk işçileri çalıştıkları süre boyuncu ödedikleri emeklilik kesintilerini iki yıl beklemeden geri alabilecekti. Bu uygulamayla 1983-85 arasında tam 374 bin kişi Türkiye’ye geri döndü.\n\n
KÜLTÜR ANLAŞMASI \n\nTam 16 yıl boyunca Almanya’yı yöneten ve ‘Kara Dev’ olarak bilinen Helmut Kohl hükümetinin uygulamaya geçirdiği “geri dönüş primi” ile Almanya’dan ayrılan Türkler bu defa Türkiye’ye uyum sağlamakta zorlandı. Ne Almanya, ne de Türkiye’ye ait olan bir kuşak ortaya çıktı. Geri dönenlerin ve çocuklarının anavatanlarına uyum sağlamaları konusunda Almanya yardımda bulunacağını açıkladı ve bir kültür anlaşması yapıldı. Ancak bundan da beklenen sonuçlar alınamadı. Almanya’daki Türklerin yıllar önce geldikleri Almanya’dan dönemeyeceklerini anladıkları yıllar 80’lerin sonları oldu. Dünya genelindeki dengelerin değişmesiyle Almanya yıllar sonra birleşmenin yollarını ararken, ülkede yaşayan Türkler de ev ve işyeri satın almaya başladılar. 90’lara gelinirken Almanya’daki Türkler plan ve projelerini yaşadıkları ülkeye göre yapmaya başladılar. 1961 İşçi Göçü Anlaşması ve daha sonraki anlaşmalarla Almanya’da sosyal ve kültürel hakları olmasına rağmen bu hakları kullanamadıklarını gören Türkler dernekleşmeye başladı. Başlangıçtaki işçi dernekleri daha sonra spor ve kültür derneklerine dönüştü. İlk nüveleri 70’lerin sonunda atılan dini ve milli kuruluşlar içinde Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB), İslam Toplumu Milli Görüş (İGMG), İslam Kültür Merkezleri Birliği (İKMB), Türk Federasyon, ATİB ve Avrupa Alevi Birlikleri Federasyonu gibi kuruluşlar 1985 ile 90’a kadar olan dönemde çok güçlendiler. Düzenledikleri toplantılara on binlerce kişi katılır oldu.\n\n \n\n
SEYFİ ALP-ARTANÇ SAVAŞ\n
\n
