Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde ilk olarak ortaya çıkan ve tüm dünyaya akılalmaz bir hızla yayılım göstererek insan ölümlerine sebep olan corona virüsü ile ilgili yerli ve yabancı ajanslara son dakika haberleri düşmeye devam ediyor. Öte yandan yaşamının önemli bir kısmını acil servis doktorluğuna veren dünyada önde gelen solunum desteği uzmanlarından olan Doktor Richard Levitan tarafından sessiz hipoksi olarak tanımlanan ve diğer zatürre türlerine göre daha sinsi şekilde ilerleyen coronavirüs zatürresi (covid-19)'ne ilişkin hayati önem taşıyan bir erken teşhis çözümü önerisinde bulunuldu. Puls oksimetre cihazına değinen Dr. Levitan korona virüs zatürresine ilişkin önemli değerlendirmelerde de bulundu.
İşte son dakika corona virüs haberinin ayrıntıları…
30 yıldır acil servis hekimi ve dünya çapında önde gelen bir solunum desteği uzmanı olan doktor Richard Levitan, koronavirüsün yol açtığı zatürrenin, sıradan zatürreden farklı olarak uzun süre belirti göstermeden ilerlediğini ve bu yüzden farkedildiğinde genellikle çok geç kalınmış olduğu uyarısında bulundu ve bir de çözüm önerdi. Bu çözüm ise Puls oksimetre ile mümkündü...
New York'taki Bellevue Hastanesi'nde 10 gündür gönüllü olarak Covid-19 hastalarının tedavisine katılan doktor Levitan, gözlemlerini ve uyarılarını New York Times gazetesinde yazdı:
30 yıldır acil servis hekimi olarak çalışıyorum. 1994 yılında hastalara solunum cihazı takma işlemini öğretmek için bir görüntüleme sistemi geliştirdim.
Bu amaçla araştırmalar yürüttüm ve son yirmi yıldır dünyanın dört bir yanındaki doktorlara solunum cihazı kullanımı eğitimi veren kurslar düzenlemekteyim.
Mart ayının sonunda New York City'de hastaneler Covid-19 hastası akınıyla başedemez noktaya geldiğinde, gönüllü olarak Bellevue Hastanesi'nde 10 gün görev yaptım.
Bu günler boyunca şunu farkettim: Covid-19 hastalarında zatürreyi yeterince erken farkedemiyorduk ve bu yüzden hastaları hayatta tutma şansımız da azalıyordu.
Evimin bulunduğu New Hampshire'den hastanede görev almak üzere New York'a giderken telefonla Bronx'da acil servis doktoru olan ve o sırada deli gibi çalışan arkadaşım Nick Caputo'yu aradım.
Neyle karşılaşacağımı, nasıl korunmak gerektiğini ve hastalık sırasında yaşanan solunum sorunlarıyla ilgili görüşünü almak istiyordum. "Berbat" dedi. "Daha önce gördüğüm hiç bir şeye benzemiyor."
Haklıydı. Koronavirüsün yol açtığı zatürre şehrin hastanelerinde inanılmaz etki yaratmıştı.
Normal olarak acil servislerde durumu hafiften ağıra bir çok hastayı birarada görürsünüz. Kalp kirizi, felç ve ağır yaralanmalardan küçük kesikler, zehirlenmeler, kırıklar hatta başağrısına kadar şikayetlerle gelenler olur.
Bellevue hastanesinde geçirdiğim günlerde acil servis hastalarının hemen tamamı Covid-19 zatürresi olan hastalardı.
Göreve başladıktan sonraki ilk saatimde iki hastaya solunum cihazı bağlamam gerekmişti.
Solunum şikayeti olmayan hastaların bile Covid zatürresi vardı. Omzundan bıçaklanan bir hastanın akciğer çökmesinden kuşkulanıp röntgenini çektiğimizde Covid zatürresi olduğunu gördük.
Düşüp kendini yaralayan bazı hastaların tomografisini aldığımızda Covid zatürresi bulduk. Belirsiz bir sebepten ölen yaşlılarda, bir çok şeker hastasında Covid zatürresi bulduk..
Bizi şu şaşırtıyordu: Röntgenleri zatürre göstermesine ve oksijen seviyeleri düşük çıkmasına rağmen .u hastaların solunumla ilgili hiç bir şikayeti olmamıştı. Bu nasıl olabiliyordu?
Covid zatürresinin, başlangıç aşamasında "sessiz hipoksi" diye adlandırdığımız bir tür oksijen yetmezliğine sebep olduğunu anlamaya başladık. Sessiz dememizin nedeni, farkedilmesinin çok güç olması, sinsi karakteriydi.
NORMAL ZATÜRREDEN ÇOK FARKLI SEYREDİYOR
Zatürre insanın akciğerlerindeki hava keseciklerini sıvı ve iltihapla dolduran bir enfeksiyondur.
Normal olarak bu hastalığa yakalanan bir hasta göğsünde rahatsızlık, ağrı, nefes alma ve solunum güçlükleri yaşar. Fakat Covid zatürresi başladığında hastalar oksijen düzeyleri düşse de nefessiz kalmıyorlar.
Sonra nefes almakta zorlanmaya başladıklarında ise oksijen düzeyleri aşırı düşmüş oluyor ve röntgenlerinden zatürre orta ve ağır düzeye kadar ilerlemiş olduğu anlaşılıyor.
Normal bir insanın deniz seviyesinde oksijen düzeyi genellikle yüzde 94 ile yüzde 100 arasında olur.
Covid zatürre hastalarında bunun yüzde 50'ye kadar düştüğünü gördüm.
Çoğu hasta bir hafta gibi bir süredir ateş, öksürük, mide bulantısı ve yorgunluk hissettiğini ama nefes darlığının hastaneye geldikleri gün başladığını söylüyor, bu beni çok şaşırtıyordu.
Zatürrelerinin günler önce başladığı belliydi ama farketmiyorlardı.
Sıkıntı hissedip hastaneye koştukları gün ise kritik aşamaya gelmiş oluyorlardı.
