GÖKÇEN B. DİNÇ - BİROL BİÇER
Orta Doğu’da diktatörler devrilirken, iktidarın gölge ortağı eşlerinin saltanatı da bitiyor. Ünlü diktatörlerin kadınlarının hikâyeleri çarpıcı ancak hepsinin sonu aynı: Şatafatlı yılları acı, yoksulluk ve ölüm izliyor. İşte geçmişin ve bugünün ünlü diktatör eşleri.
ELENA ÇAVUŞESKU (ROMANYA)
DİKTAYLA GELEN LÜKS, SARAYLAR VE SAHTE AKADEMİK KARİYER
Romanya 1965 yılında Nikolay Çavuşesku’nun tahakkümüyle tanıştı. Ancak Rumenler’in şikâyetçi oldukları şey sadece Nikolay’ın tiranlığı olmadı. Bu listeye karısı Elena Çavuşesku’nun bitmek tükenmek bilmeyen lüks ve israf düşkünlüğü de katıldı.
1937’den beri Komünist Parti militanı olan Elena fakir bir köylü ailesinin kızıydı ve neredeyse hiç okuma yazma bilmiyordu.
Nikolay Çavuşesku ile parti bünyesinde tanıştı ve evlendi. Nikolay’ın 1965’te parti genel sekreteri olarak devletin başına geçmesiyle Elena birdenbire akademik kariyer sahibi oldu.
Hatta Romanya Bilimler Akademisi üyesi oldu. Bununla da kalmayarak zorla başkalarına yazdırılan tezlerle pek çok doktora tezi sahibi oldu.
Kocasının dikta yönetimi kadar Elena’nın lüks düşkünlüğü de Romanya devlet hayatına damgasını vurdu. Rumenlerin “Korkunç Elena” lakabını verdikleri bu tiran eşi, 1989’da yargılanmalarının ardından kocasıyla beraber kurşuna dizildi.
LEYLA BİN ALİ (TUNUS)
KOCASINDAN ÇOK NEFRET EDİLİYOR
Tunuslular Zeynelabidin Bin Ali’den nefret ediyorlardı ama ondan daha çok nefret ettikleri biri daha vardı: Karısı Leyla Bin Ali.
Kocası isyan dalgası karşısında iktidarını bırakırken bile onun daha fazla direndiği, hatta kocasını uzaklaştırarak iktidarı bizzat eline alma planları yaptığı söylendi durdu.
Ülkede büyük bir nüfuz alanı oluşturduğu, kurduğu mafya gibi çalışan sistemle ülke kaynaklarını ele geçirdiği, önemli makamları akrabalarıyla doldurduğu gibi Tunusluların yıllardır ses çıkaramadığı konular isyanla dünya gündemine girdi.
MICHELE DUVALIER (HAITI)
YOKSUL ÜLKENİN FIRST LADY’Sİ
Jean Claude Duvalier, 18 yaşında babasının yerine Haiti’nin başına geçtikten sonra evlendiği Michele Duvalier’nin bu diktatöre en önemli etkisi sadece onu değil aynı zamanda devletin kasalarını da zayıflatmak oldu.
Fakirliğin hüküm sürdüğü Haiti gibi bir ülkede diktatörün düğünü bile 3 milyon doları bulmuştu. Oysa aynı günlerde ülkenin kuzeyindeki kırsal topraklarda hüküm süren açlık binlerce Haitili köylünün ölümüne sebep olmaktaydı.
Ülkenin bu halinde bile diktatör eşinin sarayda düzenlediği şatafatlı balolar ise fakirliğin kol gezdiği ülkede televizyondan naklen yayınlanıyordu.
MIRJANA MILOSEVİÇ (YUGOSLAVYA)
YUGOSLAVYA’NIN “EN BÜYÜK MAFYA ŞEFİ”
Sırp Kasabı olarak da bilinen Slobodan Miloseviç’in karısı Mirjana Miloseviç de kocalarının iktidarıyla güç ve parayı arayanlardan biri olarak biliniyor.
1994’te güçlü sol partiler koalisyonunu da yöneten Mirjana oldukça büyük bir yolsuzluk şebekesini yöneterek eski Yugoslavya’nın “en büyük mafya şefi” olmakla suçlanıyor. Bugün Rusya’da sürgünde yaşıyor.
MADAM MAO (ÇİN)
OYUNCULUKTAN ÇETE ÜYELİĞİNE
Komünist Çin’in ünlü lideri Mao’nun üçüncü karısı Jiang Qing, sahne adıyla Lan Ping, kocasının iktidarına ortak olan güçlü bir kadındı. Madam Mao, 1966-67’deki Çin kültürel devriminde önemli rol oynadı ve radikal politik kararları alan “Dörtlü Çete”yi kurdu.
“Proletaryan Kültürün Bayrak Taşıyıcısı” olarak da bilinen, komünist güçlere katılana dek oyunculuk yapan Qing ile Mao 1938’de parti üyelerinin itirazlarına rağmen evlendiler. 1940’larda Mao’nun kişisel sekreteri, 50’lerde ise propaganda bölümünün başındaydı.
1960’ların başında politik gücünü artırdı ve kültürel devrimde büyük rol oynadı. Kurduğu Dörtlü Çete’nin bir üyesi olarak ülkedeki bütün kurumlar üzerinde kontrol sahibi oldu. 1976’da Mao’nun ölümünden bir yıl sonra Komünist Parti’den çıkarıldı.
1980 ve 81’de Dörtlü Çete’nin bir üyesi olarak yargılandı. Ölüm cezası 1983’te ömür boyu hapse çevrildi. Hapiste kansere yakalanan Qing, 1991’de bir hastanede intihar etti.
SUZAN MÜBAREK (MISIR)
MISIR’IN MARIE ANTOINETTE’İ
Mısırlı bir doktorla İngiliz bir hemşirenin kızı olan Suzan 20 yıldan fazla Mısır’a first lady oldu. Ülke dışında adı bilinmese bile hem ailesi içinde hem de Mısır dâhilinde tam bir iktidar kadını olarak tanındı.
Mısırlılara göre kocası üzerinde büyük etki sahibi olan Suzan Mübarek, ailesinin iktidarını kaybetmesinden hemen önce Ahmet Şefik’in de başbakan olarak atanmasını sağlayan kişi oldu.
Resmi herhangi bir makamda bulunmamakla beraber özellikle kadın ve çocuklara yönelik birçok dernek ve dayanışma örgütünü yönlendirdi. O da bu yönüyle Mübarek diktasının insancıl ve sempatik maskesi olarak etkin oldu.
Ancak şimdi yardım kurumları için toplanan 5 milyar doları şahsi hesaplarına geçirmekle itham ediliyor.
EVA PERON (ARJANTİN)
DİKTANIN MELEK GÖRÜNÜMLÜ PROPAGANDA ARACI
İsmi bugüne kadar bir iyilik meleği olarak efsaneleşerek gelen Eva Peron gerçekte kocası Albay Juan Peron’un yönetimi için ustalıkla kullanılan bir propaganda aracı vazifesi gördü.
Varlıklı bir toprak ağasıyla aşçısının gayrimeşru çocukları olarak dünyaya gelen Eva 15 yaşında Buenos Aires’e gelerek şöhretli bir oyuncu olmak için şansını denedi. Albay Juan Peron’la tanışana kadar ancak ikinci sınıf filmlerde roller bulabildi.
Ancak daha sonra bir darbeyle Arjantin’in başına geçen Juan Peron ile evlendi ve gösterişliliği ve medeni cesareti sayesinde kocasının yönetimi ile işçi sınıfı arasında köprü kuran bir figüre dönüştü.
