SONAT BAHAR
Ahmet Sargın, Vedat Atasoy, Murat Toy ve Coşkun Aral tarafından beş yıl önce kurulan İz TV, Türkiye’de bir ilke imza atıyor. Ama tüm bunları yaparken ellerindeki tek güç samimiyetleri. Yayıncılık bakış açısının daha çok diziler ve yarışmalardan ibaret olduğu bir sektörde, tam da belgesellerinde yaşadıkları gibi çetin koşullarda mücadele ediyorlar. Son olarak Digiturk için hazırladıkları üç boyutlu belgesellerle adından söz ettirecek İz TV’nin kahramanlarıyla konuştuk. Kanalın kurucularından Vedat Atasoy, beş yıl önce günde dört saat yayın yapan bir kanaldan bugün 24 saat yayın yapan ve 3D belgesel çeken bir kanala uzanan yolu anlattı.
- Beş yıl önce, aklınıza nereden geldi belgesel kanalı kurmak? - Televizyon yayıncılığına baktığınız zaman, tekdüze, aynı tip yayıncılık anlayışı var. Bu yayıncılığın içine biz kendimizi ne izleyici olarak, ne de yapımcı-yönetmen olarak yerleştirebiliyorduk. Türkiye’de okuyanaraştıran binlerce insan var, reyting getiren şeyleri değil de, başka kaygıları güden programları izlemeyi tercih eden bir kitle olduğunu da biliyorduk. Ama bunun için yapacağımız projeleri yayınlatacak mecralar bulamıyorduk. En sonunda bu mecrayı aramaktansa, kendimiz yaratmaya karar verdik. Digiturk’le diyaloğa geçtik, onlar da çok sıcak baktı.
KAZI ALANLARINI EVLERE SOKTUK
- Belgesel, herkesin farklı yorumladığı bir kavram, sizin belgesel anlayışınız nedir? - Öncelikle teknik şartlarımız var. Yayına uygun kalitede olacak. Ama 1900’lerin başında çekilmiş bir İstanbul görüntüsü elime geçerse, bunda kalite arayacak değilim. Bize çok görüntü geliyor böyle; turistik gezi için Norveç’e gidiyorlar, yaptığı çekimi bize gönderiyorlar. Kaliteliyse kullanıyoruz, ‘Maceranı Yarat’ diye bir bölümümüz var, böyle görüntülerden oluşuyor. Bizim aslında burada yarattığımız ortak bir dil var. Bu hem kendi ekibimizle hem de izleyiciyle oluşturduğumuz bir dil. Türkiye’de bizim gibi düşünen bir sürü insan var ve biz onlarla bir kanal sayesinde buluştuk.
- İş, bir noktadan sonra sosyal sorumluluk haline de dönüştü mü? - Toplumda bazı hassas noktalara da dokunmaya başladık. Savaş Karakaş, Flipper’ı Kurtarmak diye bir belgesel yaptı, ortalık ayağa kalktı. Arkeoloji programı yapmaya başladık, Türkiye’de arkeolojinin ne olduğunu bilmeyen insanlara izlettik. Kazı alanlarını evlerinin içine soktuk. Kangalla ilgili bir belgesel yapmıştık, kangalları dövüştürenlerle ilgili bir bölüm vardı, onları eleştiren bir bölüm... İnsanlar bunu izleyip, ellerinde bu görüntülerle suç duyurusunda bulunuyor, bakanlığa şikâyet ediyor.
Dünyadaki örneklere bakıldığında, adamlar gidip üç yıl bir kaplanı izleyebiliyor. Sizde sanırım bu ütopik bir durum... - National Geographic, 120 yıllık bir kurum. Ellerinde 1800’lerin Türkiye fotoğrafları var. Bu işin ne kadar önemli olduğunu 100 küsur yıl önce fark etmişler. Biz önemli olduğunu, insanlara daha yeni yeni anlatabilmeye başladık. 100 yıl sonra biz de üç yıl kaplan izleyebiliriz (gülüyor).
Bu arada birçok da ödül aldınız. Şaşıranlar oldu aldığınız bu ödüllere... - Biz Avrupa’nın en başarılı kanalı ödülünü aldık, bazıları ‘Nasıl olur?’ diye şaşırdı. Aslında bu kadar çok kültür ve medeniyetin barındığı bir ülkede, doğal malzeme çok fazla. Çok ilginç bir konumdayız. Göbekli Tepe, 13 bin yıllık. Dünyada 13 bin yıllık bir medeniyetin olduğu başka bir yer yok.
EN ÇOK ERKEKLER BELGESEL İZLİYOR
- Kültür Bakanlığı destek olmuyor mu? Çünkü bu kültür elçiliğiyle eşit bir iş. - Yeterli değil. Ama böyle bir destek talebimiz de yok. Onlar olmasa da biz yolumuza devam edeceğiz. İzinler konusunda problemler yaşıyoruz, bizi dizi ve reklam yapanlarla aynı kategoriye sokuyorlar. Bir çekim ücretleri çıkıyor, korkunç. Sedir ormanlarıyla ilgili bir şey çekmek istedik, çok yüksek rakamlar telaffuz edildi, ama bakacak olursan ellerinde Sedir ormanlarıyla ilgili hiç bir şey yok. Bunu yapacağız, engel oluyorlar. Destek olmayı geçtim, üstüne para isteniyor.
En son 3D belgeseller çektiniz. İzleyenler bu belgesellerin içinde yaşıyormuş gibi olacak yani... - Geçen sene Digiturk, 3D yayıncılığa geçmek için karar verdi. Bunu bizim yapabileceğimize inandılar. İlk etapta İngiltere’den bir ekip geldi, 3D’yi anlattılar. İngiltere’den gelen ekipmanda bazı sorunlar vardı, Ahmet Sargın bunları geliştirdi, kreatif yönden çok rahatlatan bir sistem oluşturdu. Bununla çekimimizi yaptık. Bu yapımlar, Digiturk’ün açtığı buna özel bir kanalda yayınlanacak. Dünyada 3D içerik çok fazla yok.
Ahmet Sargın Bize özel donanım üretti “Kameraların doğru açılarda durmasını sağlayan bir 3D rig sistemi oluşturdum ve kamera ayarlarını hatasız yapmamızı sağlayan, eş zamanlı olarak sahneyi 3D gördüğümüz özel yazılım ve donanım içeren bir sistem yaptım. Böylece diğer ekipmanlardan farklı olarak çok yakın planları dahi rahatça çekebileceğimiz ve eş zamanlı olarak sahneleri çekim sırasında 3D görebileceğimiz ekipmanlarımız oldu.”
Wilco Van Herpen Üç boyutluda resim konuşuyor “Wilco’nun Karavanı biraz daha doğaçlama ama 3D çok keyifli. Görüntüleri izledikten sonra inanamadım. Tamam Wilco’nun Karavanı güzel bir program, ama üç boyutlu olanı şahane. Resim konuşuyor resmen.”
Savaş Karakaş 3D, suyun altına da indi “Yaptığımız 3D çekimleri izlerken, bu basit bir sunuş olarak kalmayacak. Seyircilerimiz gerçekten ıslanmaya hazır olsun! Çünkü artık yalnız dalmayacağım, onları da koltuklarından çekip alıp, denizin ya da göllerin derinliklerine yanımda götüreceğim. Beni 3D izlemek için takacakları gözlük, birden bir dalış maskesine dönüşecek.
Seyircilerimiz, kendilerini evlerinin salonundan denizin derinliklerine doğru palet vururken, balık kovalarken bulurlarsa sakın korkmasın!”
